Danıştay Üçüncü Daire

Şeker pancarı satışından elde edilen zirai kazancın beyan edilmemesi halinde, fabrikadan öğrenilen satış tutarına %70 götürü gider uygulanarak, zirai kazanç matrahı bulunur. Hesaplanan vergiden de, stopaj yoluyla alınan vergi mahsul edilir. Uyuşmazlık, 1983 yılında ........ Şeker Fabrikası A.ş.’te toplam 696.238 liralık şeker pancarı sattığı gizli istihbarat fişiyle saptanan ve beyanname vermeyen mükellef hakkında, takdir komisyonunca anılan satış tutarından %70 götürü gider düşülmek suretiyle takdir edilen 209.000 lira matrah üzerinden re’sen sağlanan gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını kaldıran Vergi Mahkemesi kararının temyizen bozulması istemine ilişkindir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinin 2365 sayılı Kanunla değişik 2. fıkrasının 1. bendinde; vergi beyannamesinin kanuni sürenin sonundan başlayarak 15 gün geçmesine rağmen verilmemiş olması halinde matrah ya da matrah farkının re’sen takdir olunacağı; aynı Kanun’un 3. maddesinin (B) bendinde de, vergilendirmede, vergiyi doğuran olayın ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu; vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği; iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan ve olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olduğu açkılanmış bulunmaktadır. Her ne kadar, 21.7.1951 gün ve 7864 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren ’Mali istihbarat Arşivi Yönetmeliği’ uyarınca, vergi ile ilgili faaliyet muamele ve mükelleflerin servet ve hesap durumları ile üçüncü şahısların vergi karşısındaki durumlarının tayin, tesbit ve kontrolüne imkan sağlamak amacıyla kurulan istihbarat arşivindeki gizli bilgi ve belgelerin tek başlarına vergiyi doğuran olayın ve bu olaya ilişkin muamelelein gerçek mahiyetlerinin ispatına yeterli oldukları düşünülemezse de, dava dilekçesine ekli ....... Şeker Fabrikası A.Ş.’nin ’Gelir Vergisi Zirai Mahsuller için yapılan %5 stopaj bildirimi’ yazısındaki bilgiler karşısında; mükellefin kendi ürettiği şeker pancarım sattığının ve bu satıştan zirai kazanç elde ettiğinin kabulü zorunludur. Tarhiyata esas alınan zirai kazanç miktarı, sözkonusu satıştan elde edilenle aynı olduğundan, mükellefin bu satış dışında başkaca bir hasılatının olup olmadığının araştırılmasına da gerek bulunmamaktadır. Öte yandan, idari Yargılama Usulü Hukuku ilkelerine göre bir idari işlemin kaldırılması veya değiştirilerek işleme hukukilik kazandırılması yasalarla idareyle tanınmış bir yetki olup yargılama yetkisi hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı bulunan idari yargıcın, hukuka aykırılığın saptadığı idari işlemin iptaline karar verecek yerde kaldırılmasına karar vermiş olması, idari yetki alanına bir tecavüz sonucu doğuracağından, kararda yargılama yetkisinin bu yolda kullanılmasının isabetsizliği de açıktır. Açıklanan nedenlerle, ....... Vergi Mahkemesi’nin temyize konu kararının bozulmasına, 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 2. fıkrasında yazılı koşullar bulunduğundan davanın esasına gelince; ....... Şeker Fabrikası Müdürlüğü’nce bildirilen toplam satış faturasına %70 götürü gider uygulamak suretiyle Takdir Komisyonu’nca bulunan matrah üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, satış işleri sırasında kaynakta tevkif edilen vergi miktarı mahsup edilerek bakiyesinin salınmasında kanuna aykırılık görülmediğinden, davanın vergi aslına ilişkin kısminin reddine; Vergi ziyanına neden olan matrah farkı miktarı 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 344. maddesinde kaçakçılık cezası kesilebilmesi için öngörülen asgari haddin altında kaldığından, olayda bu nedenle kaçakçılık cezası değil ağrı kusur cezası kesilmesi gerekeceği cihetle dava konuşu kaçakçılık cezası kesme işleminin iptaline oybirliğiyle karar verildi.