Danıştay Dördüncü Daire

Gayrimenkul iktisaplarında vergiyi doğuran olay tapuya tescil tarihinde meydana gelir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde, gerçek kişilerin gelirlerinin gelir vergisine tabi olduğu belirtildikten sonra, gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılında elde ettiği kazanç ve iratların safi tutan olarak tanımlanmıştır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun vergiyi doğuran olay başlıklı 19. maddesinde vergi alacağının vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğacağı hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden yükümlünün mülkiyeti................. ile Mersin Belediyesine ait olan arsayı 5 yıllığına kiraladığı ve burada kafeterya, kahvehane ve oto yıkama işletmeciliği yaparken arsa sahiplerinin 1979 yılında arsayı müteahhide kat karşılığı vermek istemeleri üzerine kira süresinden önce arsayı boş olarak tahliye etmek karşılığı olarak 12 adet büro ve işyeri için anlaşarak taraflarca müştereken 30.1.1979 ve 18.6.1980 tarihlerinde, noter tasdikli sözleşmeler yapıldığı ve yükümlüce 15.10.1980 tarihinde de bağımsız bölümlerin tapusunun alındığı anlaşılmıştır. Olayda yükümlünün kiracılık hakkının devri karşılığında almış olduğu bağımsız bölümler tapuya tescil tarihi itibariyle servet unsuru olarak yükümlünün mal varlığına dahil olup emrine amade olduğuna göre hukuki ve fiili tasarruf hakkı da bu tarihte doğmuş bulunmaktadır. Bu durumda vergiyi doğuran olayın da tapuya tescil tarihi olan 15.10.1980 tarihinde doğacağı tabiidir. Yükümlü hakkında elde ettiği gelirden dolayı 1980 takvim yılı için tarhiyat yapılması gerekirken vergi dairesince 1983 yılı için tarhiyat yapılmasında Gelir Vergisi Kanunu'nun dönemselliği ilkesi karşısında olanak bulunmadığından tarhiyatı kısmen kabul eden Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle yükümlü temyiz isteminin kabulüyle vergi dairesi temyiz isteminin reddine, içel 2. Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına tarhiyatın terkinine oyçokluğu ile karar verildi.