Danıştay Dördüncü Daire
Kooperatiflerin KVK'nun 7/16. maddesindeki muafiyetten yararlanabilmeleri için 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 93/4. maddesi uyarınca üst birliğe girmeleri zorunlu değildir. 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 7/16. maddesinde, esas mukavelelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, idare meclisi başkan ve üyelerine kazanç dağıtılmaması, idare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinde hisse verilmemesi, ihtiyat akçelerin ise ortaklara dağıtılmaması ve münhasıran ortaklar ile iş görülmesine dair hükümler bulunması şartı ile kooperatif şirketlerin kurumlar vergisinden muaf oldukları hükme bağlanmış (esas mukavelelerinde yukarıdaki şartlar mevcut olmakla beraber fiilen bu kayıt ve şartlara uymayan kooperatiflerin) muafiyetten faydalanamayacakları öngörülmüş bulunmaktadır. Diğer taraftan 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 94/4. maddesinde, kooperatifler, kooperatif birlikleri ve kooperatifler merkez birlikleri faaliyete geçen üst kuruluşlara girmedikleri takdirde, bu maddenin 1 no'lu fıkrasının (b) bendi ile 2 no'lu fıkrasında yazılı muaflıklardan istifade edemeyecekleri kurala bağlanmışsa da, dosyada mevcut Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğü'nün 29.7.1986 günlü ve 13138 sayılı yazısında, Arsa Temin Kooperatifi Birliği unvanı altında herhangi bir birliğin veya üst birliğin bulunmadığı belirtildiği gibi, yükümlünün yukarıdaki maddede öngörülen koşulları taşımadığına dair herhangi bir tespit de bulunmamaktadır. Kooperatifçe ortaklardan normal aidat dışında alınan 15 liralık ödentilerin arsa bedelinin tamamlanması için alındığı kuşkusuz olup, bankada bloke edilen bu paraya tahakkuk eden faizden dolayı gelir gider arasındaki farkı teşkil eden 170.184.32 liranın ortak dışı işlem sayılarak dönem matrahı olarak kabul edilmesinde isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, yükümlü kooperatifin temyiz isteminin kabulüyle Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.