Danıştay Dördüncü Daire

Yıllara yaygın inşaat onarma işlerinde, işin özelliği nedeniyle, ölüm halinde de kar ve zararın işin bitiminde saptanıp varislerce beyan edilmesi gerekir. Uyuşmazlık, yıllara yaygın inşaat işi yapan yükümlünün 15.4.1980 tarihinde ölümü üzerine, inşaatların devam etmesi nedeniyle kar tespiti mümkün olmadığından ölüm tarihi itibariyle varislerce düzenlenen bilançonun, Vergi Dairesi Müdürlüğü'ne verilmesine karşın, yasada belirtilen 4 ay içerisinde beyannamenin verilmediği gerekçesiyle 1.1.1980 döneminin işlemlerinin incelenmesi sonucu düzenlenen rapora dayanılarak salınan kusur cezalı gelir vergisi ve mali denge vergisinin mahkemece değişiklikle onanmasından doğmuştur. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 2361 sayılı Kanunu 30. maddesiyle değişik maddesinde, birden fazla takvim yılma sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde karzararın işin bittiği yıl kati olarak tesbit edileceği ve tamamının o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterileceği belirtilmiştir. 2361 sayılı Kanun'un 86. maddesiyle eklenen geçici 6. maddesinde de bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce taahhüde bağlanmış ve henüz bitmemiş veya bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce bitmekle beraber henüz beyan edilmemiş olan inşaat ve onarma işlerine ait kazançların Gelir Vergisi Kanunu'nun bu Kanun'la değiştirilen 42. maddesi hükümlerine göre tespit edileceği ve dağıtıma tabi tutulmaksızın işin bittiği yılın geliri olarak beyan edileceği ifade edilmiştir. Bu durumda iş bitiminden kar ve zararın tesbiti halinde çıkarılacak karzararın gerçek değeri saptanamayacağından Gelir Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde yer alan gelirin gerçek ve safi tutarının vergilendirileceği kuralına uyulmamış olunacaktır. Her ne kadar Gelir Vergisi Kanunu'nun 92. maddesinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde mirasçılar tarafından beyanname verileceği açıklanmış ise de, birden fazla takvim yılma yaygnı inşaat onarma işlerinde işin özelliği nedeniyle ölüm halinde de işin bitiminde kar ve zararın saptanıp varislerce beyan edilmesi yukarıda anılan yasa hükümlerine ters düşmeyecektir. Olayda tahhüt işinden sağlanan karın işin bitiminde varislerce beyan edilmiş ve beyanın dışında kazanç sağlandığının vergi dairesince ileri sürülmemiş olması karşısında yalnızca ölüm tarihi itibariyle 4 ay içerisinde beyanname verilmediği gerekçesiyle yapılan tarhiyat yerinde görülmemiştir. Bu nedenlerle yükümlü temyiz isteminin kabulüyle Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, tarhiyatın re'sen kaldırılmamsına oybirliğiyle karar verildi.