Danıştay Üçüncü Daire

Getirmeyi taahhüt ettiği zirai ürün karşılığı müstahsile ödenen avans dolayısıyla ikmalen yapılacak gelir stopaj vergisi tarhiyatlarında, tarhiyat tarihi itibariyle kesinleşen istihkak üzerinden yapılan tevkifat miktarının gözönünde bulundurulması vergilemede mükerrerliğin önlenmesi bakımından zorunludur. Uyuşmazlık, fındık kırma fabrikası işleten davacı Şirket adına, Temmuz 1982 ayında, karşılığında fındık teslim etmeyi taahhüt eden müstahsil ödedikleri meblağlar üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesine göre vergi tevkifatı yaparak muhtasar beyanname vermemesi sebebiyle ikmalen ve sorumlu sıfatıyla salınan gelir (stopaj) vergilerine karşı açılan davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararının temyizen bozulması istemine ilişkindir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin 1. fıkrasında yer alan hükme göre avans olarak yapılan ödemelerin de vergi tevkifatına tabi tutulmaları zorunlu ise de;avans olarak yapılan ödemelerden tevkif edilen verginin, ileride kesin istihkaklar üzerinden tevkif edilecek vergiden fazla olması halinde aradaki farkın tevkifatı yapan vergi sorumlusu yönünden alacak oluşturacağı kuşkusuz bulunduğundan, avans ödemesi sırasında tevkifat yapmayan vergi sorumluları adına ikmalen yapılacak tarhiyatlarda, tarhiyat tarihi itibariyle kesinleşen istihkak üzerinden yapılan tevkifat miktarının gözönünde bulundurulması, bu kesin tevkfat miktarının, ödenen avans üzerinden yapılması gereken tevkifat miktarından az olması halinde ayrıca ikmal tarhiyatı yapılmaması vergide mükerrerliğin önlenmesi açısından zorunludur. Her ne kadar, davacı şirket tarafından, karşılığında fındık teslimi taahhüdüyle müstahsile yapılan ödemelerin avans olmaları sebebiyle bu ödemeler üzerinden yukarıda açıklanan 94. maddenin 1. fıkrası ve bu fıkranın 13. bendi uyarınca tevkifat yapılması gerekmekte ise de; dosyanı incelenmesinden avans olarak yapılan ödemelerin karşılığında müstahsilin Eylül, Ekim ve Kasım 1982 aylarında fındık teslimatında bulunduğu, dava konuşu tarhiyattan önce yapılan bu teslimat sırasında müstahsil makbuzu kesilerek, %5 vergi tevkif edildiği anlaşıldığından; Vergi Mahkemesince, dosyada bulunan avans, teslimat ve stopaj miktarlarına ait liste ile davalı Vergi Dairesi Müdürlüğü’nden bu konuda edinilecek bilgileri yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde karşılaştırılmadan verilen kararda isabet görülmemiştir. Açıklanan bu nedenle, Vergi Mahkemesi’nin temyize konu kararının hukuka uygunluk denetimi sınırları içinde yeniden karar verilmek üzere bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.