|
|
Dairesi
Vergi incelemesinde asıl olan incelemenin ilgilinin işyerinde yapılacağı, yasada belirlenen zorunlu nedenle inceleme dairede yapılacak ise bizzat yükümlüye yazılı davetin gerekli olduğundan, böyle bir yazılı çağrıda bulunulmadan dairede tutulan tutanak tarihinde incelemeye başlanıldığı kabul edileme
|
|
|
Karar No
1986/2309
|
|
|
Esas No
1985/1552
|
|
|
Karar Tarihi
18-06-1986
|
|
|
Danıştay Dördüncü Daire
Vergi incelemesinde asıl olan incelemenin ilgilinin işyerinde yapılacağı, yasada belirlenen zorunlu nedenle inceleme dairede yapılacak ise bizzat yükümlüye yazılı davetin gerekli olduğundan, böyle bir yazılı çağrıda bulunulmadan dairede tutulan tutanak tarihinde incelemeye başlanıldığı kabul edilemez. 1983 takvim yılı beyannamesinde ticarî kazancım ve gayrimenkul sermaye iradım beyan ettikten sonra pişmanlıkla verdiği ek beyannamede menkul sermaye iradı ile ihracatta vergi iadesini bildiren yükümlünün pişmanlık talebi incelemeye başlandıktan sonra pişmanlık dilekçesinin verildiği gerekçesiyle kabul edilmeyerek, ek beyannamede gösterdiği matrah üzerinden hesaplanan gelir vergisine ilişkin olarak adına kaçakçılık cezası kesilmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 2365 ve 2455 sayılı kanunlarla değişik 371. maddesinde, beyana dayanan vergilerde kaçakçılık, ağır kusur ve kusur mahiyetindeki kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber veren mükelleflere bu maddede yazılı beş koşulun birlikte gerçekleşmesi halinde bu cezaların kesilmeyeceği kuralı getirilmiş, maddenin 2. bendinde haber verme dilekçesinin yetkili memurlar tarafından mükellef nezdinde herhangi bir vergi incelemesine başlanıldığı günden önce verilmiş ve resmî kayıtlara geçirilmiş olması koşulu açıklanmıştır. Bu durumda, incelemeye ne zaman başlandığının tesbiti önem kazanmaktadır. Aynı Kanunun 134. maddesinde incelemeden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tesbit etmek ve sağlamak olduğu belirtildikten sonra 138. maddede incelemenin ne zaman yapılacağının önceden haber verilmesinin mecburi olmadığı 139. maddede de vergi incelemelerinin esas itibariyle incelemeye tabi olanın işyerinde yapılacağı, işyerinin müsait olmaması ölüm, işin terk edilmesi gibi zorunlu nedenlerle incelemenin yerinde yapılması imkansız olur veya mükellef ve vergi sorumluları isterlerse incelemenin dairede yapılabileceği, bu takdirde incelemeye tabi olanın gerekli defter ve belgelerini idareye getirmesinin kendisinden yazılı olarak istenileceği açıklanmıştır. Bu hükümler ve incelemede uyulacak usulün ayrıntılı bir biçimde yer aldığı ikinci bölümün diğer maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, vergi incelemesinin işyerinde yapılması halinde yükümlüye önceden bir duyuruda bulunulması zorunluluğunun olmamasına karşın, dairede vergi incelemesi yapılacağı durumlarda, mükellefin defter ve belgelerini daireye getirmesinin kendisinden yazı île isteneceği, yani bizzat yükümlüye yazılı davet yapılacağı ortaya çıkmaktadır. Dosyada bulunan ve yükümlünün imzadan imtina ettiği şerhini taşıyan 6.8.1982 günlü tutanağın dairede yapılan inceleme sonuçlarım içeren bir belge olduğu açık olup, incelemenin işyerinde yapılmama nedenlerini belirleyen hiçbir belgeye dosya içeriğinde rastlanmadığı gibi, dairede inceleme yapılacağım ilgiliye bildiren bir çağrı yazısının da bizzat kendisine tebliğ edilmediği anlaşılmaktadır. 24.7.1984 de başlanılan inceleme ise Bankalar nezdinde tüm vergi mükellefleri yönünden yapılan genel bir inceleme niteliğinden öteye gitmemekte...... günlü ve...... sayılı yazının da aralarında yükümlünün de bulunduğu 6 kişi nezdinde incelemeye başlandığım Vergi Dairesi Müdürlüğüne bildirmek amacıyla ve yine Vergi Dairesi Müdürlüğüne hitaben gelirler kontrolörlüğünce yazılıp tebliğ edildiği görülmektedir. Bu durumda Vergi Usul Kanunu’nda öngörülen usullere uygun olarak başlanılmış bir vergi incelemesinin varlığım kabule olanak bulunmadığından incelemeye başlanmadan önce verilen ek beyannamede bildirilen matrah üzerinden hesaplanan vergiye ilişkin olarak kesilen kaçakçılık cezasını onayan vergi mahkemesi kararında yasaya uyarlık görülmemiştir. Temyiz isteminin bu nedenlerle kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.
|
|