Danıştay Dördüncü Daire

Dış taşımacılıkla uğraşanları teşvik amacıyla getirilen dış navlun hasılatı istisnasında, esas amaç, yurda giren döviz miktarının artırılmasına yöneliktir. Bu nedenle istisna, taşıma (sini, yurt dışındaki firmalarla direk bağlantıya giren ve navlun bedelini bizzat kendi adına döviz olarak getiren taşımacıya uygulanır. 1983 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda düzenlenen rapora dayanılarak yükümlü şirket adına ikmalen salınan kurumlar vergisi ile kesilen kusur cezasını, uluslararası taşımacılık yapan yükümlü şirketin 1982 yılında .......... Müessesesinin CF teslim şekli ile İran'a gerçekleştirdikleri ihracatlar nedeniyle Türk lirası karşılığı üstlendiği taşıma işi sonucunda taşıma ücretim fatura karşılığında Türk lirası olarak aldığının tartışmasız olduğu 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8. maddesi ile bazı kurum kazançlarının vergiden müstesna olduğunun öngörüldüğü ve 6, 7 ve 8. bentlerde dış satımla dış taşımacılıkta istisnaların açıklandığı, 8. bentte, kambiyo mevzuatı gereğince Türkiye'de döviz olarak getirildiğinin tevsik edilmesi kaydıyla dış navlun hasılatının %20'sinin kurum kazancından indirileceğinin hükme bağlandığı bu bent uyarınca taşıyıcı kurumların dış navlun istisnasından yararlanabilmeleri için dış navlun hasılatının döviz olarak bu kurumlar adına yurda getirilmesi gerektiği, olayda, yurt dışına mal satan firmaların yurt dışındaki firma ile CF teslim şartı île anlaşma yaptıkları ve mal bedeli (C) ve taşıma bedeli (F) nin kambiyo mevzuatı gereğince ihracatı gerçekleştiren bu kurumların ad ve hesabına döviz olarak girdiği, yükümlü şirketin ise bu kuruluşlarla yaptıkları özel hukuk sözleşmeleri uyarınca yurt dışına satılan ürünlerin alıcıya teslimi için gerekli taşımacılık işlemlerim Türk lirası karşılığı yürüttüğü, ancak yurt dışındaki firma ile doğrudan sözleşme yaparak döviz karşılığı ürünleri taşıdığı takdirde istisnadan yararlanabilecekken böyle bir durumun bulunmadığı gerekçesiyle onayan ............. Vergi Mahkemesi kararının, navlunun yurda döviz olarak girdiği, Maliye Bakanlığı'nın 26.5.1982 günlü ve 2212329743998 sayılı genel yazılarında ihracatçı kurumların taşımayı Türk lirası karşılığında gerçek ve tüzel kişilere yaptırması halinin kurumların kurum kazancından istisna edilecek tutarın hesaplanmasında CF değerlerinin esas alınacağının açıklandığı ancak, bu durumun nakliyeyi yapanın istisnadan yararlandırılmamasının kanuna uygun olmayacağı, çünkü kanunda sadece navlun bedelinin Türkiye''ye döviz olarak getirilmesinin tevsiki gerekli görüldüğü, dövizin taşıyıcı adına gelmiş olması gibi bir koşula yer verilmediği, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8/8. maddesinin bir teşvik hükmü olduğu, teşvikin sahası taşımacılık olduğuna göre muhatabının da bilfiil dış taşımacılığı gerçekleştiren olması gerektiği, 82/1 sayılı ihracatı Teşvik Tebliği'nde de mutlak surette ihracatçı adına ihracatın yapılmasının aranmayacağı yolundaki hükümler bulunduğu dış taşımacılık yapmaları nedeniyle Türk Parası'nın kıymetim koruma mevzuatı gereğince bazı yükümlülükler yüklendiği iddialarıyla yapacak duruşmada sözlü açıklamaları da dinlenildikten sonra bozulması isteğinin reddine oyçokluğuyla karar verildi.