Danıştay Dördüncü Daire

Taksitle gayrimenkul satışında, vergi tezyidi isteğiyle vergi mahkemesinde dava açılamaz. Uyuşmazlık, otobüs, kamyon ve benzeri taşıt araçları satışıyla uğraşan kollektif şirketin 1977 takvim yılma ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucunda gerçek satış hasılatının bir kısmım gizlediğinin alıcı ifadeleriyle saptanması üzerine bu şekilde belirlenen farkların, ifadesi alınmayan alıcılarla olan işlemlerine de yaygınlaştırılması suretiyle matrah takdiri isteminin kısmen kabulü nedeniyle vergi dairesi müdürlüğünün takdir kararma yönelttiği davayı reddeden vergi mahkemesi kararından doğmuştur. Türk Ticaret Kanununun 153. maddesinde kollektif şirketlerin, gerçek kişilerden oluşan ortakların bir ticari işletmeyi işletmek amacıyla kurdukları ve ortaklarının hiçbirisine sorumluğu şirket alıcılarına karşı sınırlanmamış şirket türü olduğu belirtilmiş olup, Gelir Vergisi Kanunu ile de ortakların şirket karından aldıkları paylar, ticari kazanç hükmünde kabul edilmiştir. Gelir Vergisi Kanunu yönünden vergi mükellefiyeti vergiye tabi gelin elde eden gerçek kişi bakımından söz konusu olduğundan ticari faaliyet yürüten bir kollektif şirketin gelir vergisi mükellefiyetinden söz edilemez. Nitekim, kollektif şirketin 1977 takvim yılında yürütülen işlemleri nedeniyle beyan dışı bırakıldığı saptanan kazanç farkı üzerinden ortaklarının payına göre takdiri önerilen matrah farklarının kısmen takdiri üzerine, vergi dairesi müdürlüğünde açılan davaları reddeden vergi mahkemesi kararlarına karşı vergi dairesi temyiz istemleri dairemizce reddedilmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 20. maddesinde vergi tarhı vergi alacağının kanunlarda gösterilen matrah ve nispetler üzerinden vergi dairesi tarafından hesaplanarak bu alacağı miktar itibariyle tespit eden idari muameledir denilmektedir. Bu hükümden matrahın, üzerinden vergi hesaplanan değer olduğu anlaşılmaktadır. Bir şahıs şirketi olan kollektif şirketin ortaklarının ticari kazanç sahibi olarak vergilendirileceği ve ticari kazancından dolayı kollektif şirketlerin vergi mükellefiyetlerinin söz konusu olamayacağı açıktır. Kollektif şirketlerin gelir gider farkının matrah olarak isimlendirilerek artırılması için vergi dairesi müdürlüğü tarafından 213 sayılı Yasanın 377 nci maddesi uyarınca davaya konu edilmeleri de mümkün değildir. Bu nedenle vergi dairesi davasının reddine dair Vergi Mahkemesi kararı sonucu itibariyle yerinde görüldüğünden temyiz isteminin reddine, oybirliğiyle karar verildi.