|
|
Dairesi
Vadeli mevduatta, faizin vade sonunda ödeneceği, kararlaştırılmışsa, elde etme vadenin dolması ile meydana gelir. Bunun aksine yapılan bir uygulama nedeniyle vergi kesilmesi olayı, bir vergilendirme halası olarak nitelendirilir.
|
|
|
Karar No
1984/2930
|
|
|
Esas No
1983/1653
|
|
|
Karar Tarihi
29-06-1984
|
|
|
Danıştay Dördüncü Daire
Vadeli mevduatta, faizin vade sonunda ödeneceği, kararlaştırılmışsa, elde etme vadenin dolması ile meydana gelir. Bunun aksine yapılan bir uygulama nedeniyle vergi kesilmesi olayı, bir vergilendirme halası olarak nitelendirilir. Uyuşmazlık davacı bankanın mevduat faizlerinden tevkif ettiği verginin 40 sayılı kanun hükmünde kararname uyarınca faizlerin ilgililerine vergi kesilmeden ödenmesi zorunluluğundan sözedilerek iadesini sağlamak amacıyla açılmıştır. Vergi tevkifi ile sorumlu bankanın söz konusu vergiler için asıl vergi yükümlülerine rücu imkanı bulunmadığından söz konusu verginin düzeltme yoluyla iadesini sağlamak üzere başvurulmasına bir engel bulunmamaktadır. Mevduat faizlerinden kesilen vergiler Hazineye intikal ettiğine göre, sözkonusu faizlerin ilgililerine vergi kesilmeden ödenmesi zorunluğu karşısında tahsil edilen vergilerin iade istemi VUK’nun 116 ve 118. maddelerinde sayılan vergilendirme hataları şümulünde bulunduğundan kanunun ilk derecede vergi mahkemelerinde inceleneceği yolundaki davalı savunmasında isabet görülmemiştir. 193 sayılı GVK’nun olay tarihinde yürürlükte bulunan 96. maddesinin 2361 sayılı kanunla değişik şekline göre mevduat faizlerinin nakden veya hesaben ödenmesi halinde vergi tevkifatına tabi tutulacağı, hesaben ödemenin ’vergi tevkifatına tabi kazanç iratları ödeyenlerin hesaplarına gider kaydedilmesini’ ifade ettiği belirtilmiştir. Mevduat faizi ödemeyi yapacak müessesenin, faizi tahakkuk ettirip ilgilinin emrine amade kıldığı tarihte elde edilmiş sayılır. Vadeli mevduata faizin vade sonunda ödeneceği kararlaştırılmışsa elde etme vadenin dolması ile tekemmül eder. Faiz ödendiği ve sahibinin emrine amade kılındığı dönemde, elde edilmiş sayılmak gerekir. Bundan dolayı 31.12,1981 günü itibariyle henüz vadesi gelmemiş mevduat sertifikası faiz kuponları için karşılık ayırmak suretiyle bunların tutarının gider yazması kar/zarar hesaplarının belirlenmesi ve bilançonun tanzimi yönünden bir hesaplama şekli olup bu meblağların sertifika sahipleri tarafından hesaben veya nakden elde edildiğini göstermez. Bu nedenler ödenmiş vergilerin sorumlu banka üzerinde bırakılmasının bir vergilendirme halası olarak kabulü ve vergi tevkif eden sorumluya iadesinin sağlanması gerekirdi. Sorumlunun düzeltme isteminin reddinde bu nedenle isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin iptaline esasta oybirliğiyle gerekçe oyçokluğuyla karar verildi.
|
|