Danıştay Dördüncü Daire

Takdir komisyonu kararında, yapılan takdir işleminin dayanağının gösterilmesi, bunun için de belli bir araştırma yapılması gerekmektedir. 213 sayılı VUK'nun uyuşmazlık konusu dönemde yürürlükte olan 30. maddesinde 're'sen vergi tarhı' vergi matrahının tamamen veya kısmen maddi delillere dayanılarak tesbitine imkan bulunmayan durumlarda, takdir komisyonlarınca takdir edilecek matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlanmış ve aynı maddenin ikinci fıkrası hükmü gereği, vergi beyannamelerinin kanuni sürenin sonundan başlayarak15 gün geçtiği halde verilmemesi halinde, maddi delillerin bulunmadığının kabul edileceği hükme bağlanmıştır. Re'sen vergi tarhı ile ulaşılmak istenen şeyin vergi dairelerinin bilgisi dışında bırakılan kazancın gerçeğe en yakın miktarının saptanması olduğu, VUK'nun 30. maddesi hükmünden anlaşılmaktadır. Nitekim, beyannamelerinin yasal ve ek sürelerde verilmemiş olmasından dolayı yükümlüler adına re'sen vergi salınması sırasında matrah takdiri yapmak durumunda olan takdir komisyonlarının, verecekleri kararların kapsamım bolirisyen aynı yasanın 31/8. maddesi, bu kararlarda, takdir dayanaklarının kararda gösterilmesi gerektiği hükmünü amirdir. Tüm bu hükümler, vergi dairesi müdürlükleri ve takdiri yapacak komisyonlarca, tarhı gereken vergiye ait matrahın gerçeğe en yakın miktarının saptanması için gerekli araştırmaların yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Olayda, 1971 takvim yı!ı beyannamesinde faaliyeti bulunmadığını bildiren kooperatifin, 1973 takvim yılına ilişkin beyannamesiniz verilmemiş elması re'sen takdir nedeni kabul edilmiş olmakla birlikte, kooperatifin ihtilaflı yıldaki faaliyeti ve kazancına ilişkin ne idarece ve ne de komisyonca yapılmış bir araştırma ve saptama bulunmaksızın uygulanan tarhiyatı ve bu tarhiyatın onanması, yasaya uygun bulunmuştur Bu nedenle, tarhiyatın kaldırılmasına oybirliğiyle karar verildi.