Danıştay Onüçüncü Daire

Ortağı bulunduğu bir anonim şirketin sermaye arttırımına katılmak üzere yine ortağı bulunduğu iki ayrı limited şirketteki nominal sermaye payım tüm hak ve yükümlülüğüyle anonim şirkete devretmesi durumunda, limited şirketlerdeki kanuni yedek akçeler de devredilmiş sayılır. Uyuşmazlık; yükümlü adına re'sen takdir yoluyla salınan gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını kaldıran Temyiz Komisyonu kararından doğmuştur. Ortağı bulunduğu ....... Sanayi Anonim Şirketi'nin sermaye arttırımına gitmesi nedeniyle, sermaye koyma borcuna karşılık olarak yükümlünün iki ayrı limited şirketteki sermaye paylarının tamamım, Beyoğlu 11. Noterliği'nde onaylı, 30.1.1968 gün ve 2954 yevmiye numaralı noter senedi uyarınca bütün hak ve yükümlülükleriyle birlikte devrettiği tartışmasızdır. Uyuşmazlığa neden olan husus, bu devir sözleşmesi gereğince, limited şirketlerce ayrılan kanuni yedek akçelerin de anonim şirkete devredilmiş sayılıp sayılmayacağıdır. Türk Ticaret Yasası'nın 534. maddesinde, anonim şirketlerin yedek akçeye ilişkin hükümlerinin, limited şirketlere de uygulanacağı öngörülmüş, aynı Yasanın 466. maddesinde, her yıl safi karın yirmide birinin, ödenmiş esas sermayenin beşte birini buluncaya değin umumi yedek akçe olarak ayrılmasının zorunlu olduğu ve 469. maddesinde ise, kanuni yedek akçelerle, kanun ve esas sözleşme uyarınca ayrılması gerekli paraların, safi kardan ayrılmadıkça kar payının dağıtılamayacağı hükme bağlanmıştır. B.u hükümler, şirketlerce ayrılan kanuni yedek akçelerin, ortakların alacağı olmayıp, ancak yasada belirtilen amaçlarla ve şirket genel kurlunca verilecek kararlar doğrultusunda üzerinde tasarruf edilebilecek paralar olduğunu göstermektedir. Bu durumda şirketteki sermaye payının bütün hak ve yüküyle devri; kanuni yedek akçeler üzerinde gelecekte doğacak tasarruf olanağının da devri sonucunu doğurur. Zira, yukarıda açıklanan Türk Ticaret Yasası hükümlerine göre kanuni yedek akçeler, sermaye payının ayrılmaz bir parçasıdır. Öte yandan, inceleme elemanınca düzenlenen inceleme raporuna ek 23.9.1969 günlü tutanakla, yükümlünün sermaye payım devrettiği .limited şirketlerin kayıtlarına göre, ...... Sanayi Anonim Sirkelinin sermayesi olarak gösterilen meblağların, nominal sermaye payına ek olarak ayrılmış bulunan ve yükümlü payına isabet eden kanuni yedek akçeleri de kapsadığı saptanmış bulunduğundan, tarhiyatı kaldıran dava konuşu kararda yasaya uyarlık görülmemiştir. Bu nedenlerle, dava konuşu kararın bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.