Danıştay Dördüncü Daire

Mücbir sebebe maruz kalan mükelleflerin de vergi incelemesine tabi tutulmaları gerekir. Defter ve belgelerin ibraz edilmemesi üzerine davalı adına re'sen yapılan cezalı tarhiyatı; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 13/4. maddesinde sahibinin iradesi dışındaki sebeplerle defter ve belgelerin elden çıkması halinin mücbir sebep sayılacağının belirtildiği, işyerinde çıkan yangın esnasında defter ve belgelerin tamamen yandığının Ticaret mahkemesinin kararı ile kanıtlandığına ve olayda defter ve belgelerin ibraz edilmemesi hali mükellefin iradesi dışındaki sebeblerden ileri geldiğine göre olayda Vergi Usul Kanunu'nun 30/3. maddesinde belirtilen takdir sebebinin varlığından bahsedilemeyeceği gerekçesiyle kaldıran Temyiz Komisyonu kararının dilekçede yazılı nedenlerle bozulması isteminden ibarettir. Defter ibraz edememe mücbir bir sebebe dayalı olsa dahi, matrahın takdir yoluyla tayini yukarıda anılan madde hükmü gereği olduğundan incelemenin defter ve belgeler dışındaki unsurlar esas alınarak yapılmasında yasalara aykırılık görülmemiştir. Vergi incelemesinden maksat, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak ve tesbit etmektir. Defter ve belgeleri yanan yükümlülerin mücbir sebep nedeniyle vergi incelemesinin dışında tutulması halinde, beyanın gerçeklere uygun olup olmadığı saptanmamış olmaktadır ki, böyle bir durumun yasa koyucu tarafından öngörüldüğünü düşünmeye olanak bulunmamaktadır. Defter ve belgeleri yanan yükümlüler hakkında vergi incelemesi yapılması iyi niyetli yükümlüler bakımından herhangi bir yakınmaya neden olmayacağı gibi bir noktada da aklanmaları sağlanmış olacaktır, aksi halde vergi kaçırma kasdi ile hareket edebilecek yükümlüler için elverişli bir ortamın sağlanması sonucu doğacaktır kibu durumda vergi adaleti büyük ölçüde zedelenecektir. Vergi Kanunlarının en büyük amaçlarından biri de iyi niyetli yükümlüleri kötü niyetli yükümlülere karşı korumak ve bunun önlemlerim almaktır. Bu bakımdan defter ve belgelerin herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi halinin yasa koyucu tarafından takdir sebebi sayılmasının nedeni de iyi niyetli yükümlüleri korumaktır. Bu nedenlerle, davanın kabulüyle uyuşmazlığın esasına ilişkin bir karar verilmek üzere kararın bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.