Danıştay Dördüncü Daire 

İş yılı sonu için çıkarılacak envanter ve bilançoların gelecek iş yılının ilk üç ayı içinde çıkarılması gerekir. 1975 takvim yılma ilişkin envanter ve yevmiye defterini 31.12.1975 tarihi itibariyle kapatılmadığından kesilen usulsüzlük cezasını onayan Temyiz Komisyonu kararının bozulması isteminden ibarettir.

Uyuşmazlık, 1975 takvim yılma ilişkin işlemleri, 27.2.1976 tarihinde incelenen ve inceleme raporuyla envanter ve yevmiye defterlerinin 31.12.1975 tarihi itibariyle işlendiği, ancak kapatılmadığı saptanan davacı şirket adına kesilen usulsüzlük cezasına ilişkindir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 174. maddesinde, defterlerin hesap dönemi itibariyle tutulacağı, kayıtların her hesap dönemi sonunda kapatılarak ertesi hesap dönemi basında yeniden açılacağı 185. maddesinde ise, envanter defterine, işe başlama tarihinde ve 185. maddesinde ise, envanter defterine, işe başlama tarihinde ve onu izleyen her hesap döneminin sonunda çıkarılan envanter ve bilançoların kaydolunacağı ve bu tarihe bilanço günü deneceği hükme bağlanmıştır.

Türk Ticaret Kanunu’nun 72. maddesinin ilk fıkrasında; yukarıda sözü edilen 213 sayılı Yasa’nın 185. maddesindeki tanıma aynen yer verilmiş, üçüncü fıkrasının ikinci cümlesinde ise kanunda aksine hüküm olmadıkça, iş yılı sonu için çıkarılacak envanter ve bilançoların gelecek iş yılının ilk üç ayı içinde tamamlanmış olması gerektiği öngörülmüştür.

Görüldüğü gibi hukuk sistemimizde geçerliliğim sürdüren Vergi Usul Kanunu ile Türk Ticaret Kanunu birbirini tamamlayıcı hükümler taşımaktadır. Vergi Usul Kanunu’nda defterlerin hesap dönemi itibariyle tutulacağı hükme bağlamakla birlikte süre bakımından bir hükme yer verilmemiştir.

Bu boşluğu ise Türk Ticaret Kanunu’nun 72. maddesi hükmüyle tamamlanacağı doğaldır. Bu nedenlerle davacı şirket adına kesilen usulsüzlük cezasının onanması yasaya aykırı görülmüştür. Bu nedenlerle kararın bozulmasına, usulsüzlük cezasının re’şen kaldırılmasına oybirliğiyle karar verilmiştir.