Danıştay Dördüncü Daire

1 Yatırım indiriminin başlangıcı yatırım konuşu malların işletmenin aktifi ne girmesidir. 2 Yatırımın yıllara yaygın olması halinde, aktife girişin harcamalara göre saptanması gerekir. 3 Aktife girmeden amaç ise, o değerden fiilen yararlanma yerine, yatırım harcamalarının hesaplara kaydedilmesidir. Taksitlendirilen gümrük vergileri ile ilgili olarak şirket hakkındaki 242.100 liralık matrah farkının terkini, Dairemizin süregelen içtihatlarına uygun olduğundan davanın bu kısmında da isabet yoktur. . Ancak yatırım indirimi müracaatının yapıldığı 6.3.1971 tarihinden önce yapılması sebebiyle yatırım indiriminden faydalandırılması kabul edilmeyen 1968, 1969 ve 1970 yıllarına ilişkin harcamalar nedeniyle matraha alınan şirkete ait 860.608,74 liralık fark söz konuşu harcamaların avans niteliğindeki peşin ödemeler olduğu, bu harcamalara ait makine ve tesisatın 1971 yılında işletmenin aktifine girdiği gerekçesiyle Temyiz Komisyonu'nca matrahtan çıkarılmışsa da, bu görüşe itibar etmek olanağı bulunmamaktadır. Zira yatırım indiriminin başlangıcı, Gelir Vergisi Kanunu'nun yatırım indirimine ilişkin S.bölümünün ek 4. maddesine göre, yatırım konuşu malların işletmenin aktifine girdiği takvim yılıdır. Uygulamada yatırımcıların lehine olarak, yatırımın birden fazla hesap döneminde tamamlanması halinde her yıl yapılan harcamaların indirimden faydalandırılması, yani aktife girişin harcamalara göre tespit olunması esas kabul edilmiş, Danıştay'ca verilmiş müteaddit kararlarla da, aktife giriş için harcama esası benimsenmiş olup, aktife girme deyiminden o değerden fiilen istifade etme yerine, bu gayelerle yapılan harcamaların hesaplara kaydedilmesini anlamak gerekir. Harcamaların bilançolarda aslî veya muvakkat hesaplara kaydedilmiş olması, bu kıymetlerin aktife girmiş olmasını ifade eder. Davalı vekili bu görüşün mevcut kanunlara ve amortisman müessesesine aykırı olduğunu iddia etmekte ise de, yatırımcıların lehine olarak süregelen bu uygulama karşısında, konuyla ilgisi bulunmayan amortisman müessesesi hakkındaki iddiaya itibar edilemez. inceleme raporunda da açıkça belirtildiği gibi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından indirimden yararlandırılmayan 1968, 1969 ve 1970 yıllarına ait yatırımın aktife alınış tarihini ilerideki yıllara atıp indirimden faydalanır hale getirmek mümkün bulunmadığından, Temyiz Komisyonu kararının bu kısma ilişkin hüküm fıkrasında isabet görülmemiştir. Bu sebeple tesbit edilen şirkete ait 860.608,74 lira farktan yükümlünün payına düşen kısminin matrahta bırakılması gerekir. Bu nedenlerle yukarıda belirtilen esaslar dairesinde davanın kısmen kabulü ile dava konuşu Temyiz Komisyonu Yedinci Dairesi kararının sadece bu yönden bozulmasına ve 860.608,74 liralık matrah farkından davalı hissesine düşen kısminin re'sen onanmasına, davacının diğer hususlardaki iddialarının reddine oybirliğiyle karar verildi.