Danıştay Dördüncü Daire

Ticari ilişki sınırım aşan ve büyük meblağları içeren borç vermelerin faiz karşılığı olmaksızın verildiği kabul edilemez. Ortağı bulunduğu kollektif şirketin 1966 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda, ipotek, avans ve senet karşılığı borç vermek suretiyle elde ettiği geliri beyan etmediği iddiasıyla müvekkilini adına re'sen takdir olunan matrah üzerinden payı oranında salınan gelir vergisi ve kaçakçılık cezasını; dosyada mevcut inceleme raporu ve eklerindeki tesbitlerden, ödevlinin ortağı bulunduğu ........ Kollektif Şirketi tarafından ihtilaflı dönemde verilen avans miktarının 414.427 lira olduğu, bu avans karşılığında şirketin aldığı malın tutarının 32.602 lira olduğu, 381.815 lira avansın, herhangi! bir mal teslimi olmadan verildiği, bankalara tahsile ve iskontoya verilen senetler tutarının 291.228 lira olduğu, ayrıca şirket defterlerine hiç kayıt edilmeyen 16.300 lira tutarındaki senetlerin de bankalar tahsil ve iskonto için verildiği diğer taraftan 1964 ve 1965 yıllarında şirket lehine 105.000 lira tutarında ipotek tesis edildiği ve bu ipoteklerin 1967 yılında kaldırıldığı, bütün bu muamelelerin ticari ilişki dışında yapıldığı veya ticari .ilişki sınırlarım aştığı, kasa hesabinin matlup bakiyesi verdiği, ayrıca ödevlinin kendisinin de ipotek tesisi suretiyle 11.700 lira ve bankaları vasıta kılmak suretiyle de 20.000 lira borç verdiğinin anlaşıldığı, kasa hesabinin matlup bakiye vermesi, ayrıca bazı muamelelerin anlaşıldığı, kasa hesabinin matlup bakiye vermesi, ayrıca bazı muamelelerin kayıt dışı yürütülmesi, re'sen takdir sebebi teşkil ettiği gibi, bu kadar büyük meblağlara ulaşan paraların ticari ilişki ve akrabalık bağı dışında hiçbir menfaat sağlanmaksızın borç olarak verilemeyeceğinin mali yargı organlarının süregelen içtihatlarından olup, bir yıl içinde müteaddit şahsa veya müteaddit yıllar bir ile daha fazla şahsa faizle borç para verilmesi suretiyle devamlı meslek halinde ifa edilen ikrazatçılık faaliyetinin Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari kazanca ilişkin hükümlerine göre vergilendirildiği, bu nedenle yapılan tarhiyatın içtihat ve yasalar uygun olduğu, Takdir Komisyonu'nca çevrenin hayat koşulları ve ekonomik yapışı gözönünde tutularak faiz oranının inceleme elemanı tarafından önerilen %60'dan %36'ya indirilmek suretiyle tesbit edildiği, bu nisbetin 1960 tarihinden sonra çeşitli incelemelerle itiraz Komisyonları'nca tesbit ettirilen faiz oranlarına uygun olduğu, %36 faiz oranı inceleme elemanınca tesbit edilen borç miktarlarına süreler de gözönünde tutularak uygulanmak suretiyle takdir edilen ihtilaflı yıl matrahının yasa ve gerçeklere uygun olduğu gerekçesiyle tasdik eden Temyiz Komisyonu Birinci Dairesi kararının dilekçede yazılı nedenlerle bozulması isteğinin reddine oybirliğiyle karar verildi.