Danıştay Dördüncü Daire

Vergilendirmede yanlışlık yapılması nedeniyle evvelce tevkif edilen verginin doğrudan mükellefine iade edilip bilahare tekrar istenilmesinde yapılan tarhiyatın muhatabı, sorumlu işveren olmayıp bizzat hizmet erbabı olmaktadır. Aldığı şantiye, ağırlık ve seyyarlık zamlarından kesilen ve Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün 89 nolu tebliği gereğince mükellefe iade edilen vergilerin, Sayıştay tarafından anılan ödemeleri yapan muhasip hesabına zimmet çıkarılması sonucunda yeniden mükellef adına salınan gelir (stopaj) vergisini, bu çeşit vergilendirmelerden doğan anlaşmazlıklarda ücreti ödeyene de itiraz ve diğer kanun yollarına başvurmak hakkının tanındığı olayda vergilendirilmek istenilen ödeme (ücret), Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesi kapsamına girdiği bu nedenle verginin muhatabının ücreti ödemiş olan işveren olduğu, vergilendirmede yanlışlık yapılmış olması sebebiyle evvelce kesilip yatırılmış olup sonradan terkin edilmiş bulunan verginin tekrar ihyası suretiyle yeniden mükellefiyet tesisinde de verginin işveren adına tarh ve ona tebliği gerektiği gerekçesiyle terkin eden Temyiz Komisyonu kararının; uyuşmazlık konuşu olayda işveren durumunda olan sorumlu, yanında çalıştırdığı hizmet erbabına yaptığı ücret ödemelerinden 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesi gereğince vergi tevkif etmiş ve anılan kanunun 98. maddesi uyarınca da vergiyi vergi dairesine yatırmak suretiyle 213 sayılı Kanunun 11. maddesi ile kendisine terettüp eden görevi yerine getirmiş bulunmaktadır. Bilahare Maliye Bakanlığı söz konuşu ödemeleri 193 sayılı Kanunun 24. maddesine göre gelir vergisinden istisna edilen harcırah niteliğinde kabul ederek evvelce tevkif edilen vergileri asıl mükellef olan ücret erbabına iade etmiş sonra, bu görünüşden vazgeçerek anılan iadenin yersiz olduğu sonucuna vararak vergi tarh etmiş bulunduğuna göre, kararın dayandığı gerekçe ile tarhiyat yapıldığından Gelir Vergisi Kanununun belli ettiği görevi yerine getirmiş bir kişi veya müesseseye kanunla verilmiş bir görevin yükletilmiş olacağı açık olduğu gibi, sorumluların, hizmet erbabından fazla vergi tevkif etmeleri halinde, bu verginin iadesini talep etme ehliyetine sahip bulunmadıkları hususunun bilinen içtihatlar cümlesinden olması da uyuşmazlık konuşu olayın yukarıda yazılı şekilde değerlendirilmesini gerektirir. Davanın bu nedenle kabulü ile Temyiz Komisyonu kararının işin esası hakkında yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.