Danıştay Onüçüncü Daire

Fındık üreticilerine avans adı ile verilen borç karşılığında, faiz aldığı saptanan yükümlü adına ikrazatçı olarak tarhiyat yapılabilir. Şirketin müstahsile ve manavlara fındık avansı adı altında verdiği paralara ilişkin borcun mevsiminde fındık verilmek suretiyle ödenmemesi halinde borçlu hesaplama %30 (ortalama) oranında faiz tahakkuk ettirildiği, mevsiminde fındık getirenlerin hesaplarına ise fındığın geliş gününe kadar, borçlanılan paraların toplamı üzerinden hesaplanan faizin borç yazıldığı, ancak bundan sonradır ki getirilen fındığın değerlemesine geçildiği saptanmış olduğundan, veresiye gübre satışları nedeniyle fatura bedelleri dışında satışların yapıldıkları tarihlerde fatura bedellerinin belirli bir orana göre bulunan meblağların alıcıların borçlarına ilave edildiği ve 14.010 Lira tutarında olan bu borç ilavesinin kasadan nakden ödeme yapılmış gibi muhasebeleştirildiği, yükümlü tutanaktaki ifadesinde, avans almak suretiyle kendilerine fındık satanların kiloda 1015 kuruş indirim yaptıklarım beyan etmiş olmasına rağmen; defter kayıtlarında peşin para ile fındık satanlarla, avans almak suretiyle fındık satanların fiyatlarında böyle bir fark görülmediği gibi, ortalama borsa fiyatlarına nazaran da bir fark bulunmadığı 203 adet müstahsil fişinin incelenmesi sonucunda anlaşıldığından, yükümlünün ortaklık faaliyetinden ayrı olarak kendi nam ve hesabına noter senedi ve gayrimenkul ipoteği karşılığında 29 şahsa borç para verip karşılığında da 46.038,46 Liralık faiz geliri sağladığı anlaşıldığından 367.877,32, 14.010, 765.810, 46.038,46 Lira matrah kalemlerine ilişkin davanın oybirliğiyle, dönem basında borçlu olup, dönem içinde hesaplama hiç borç yazılmamış 34 şahsa verilen borç para karşılığında alınan faizin de (36.668 TL) kayıt dışı bırakıldığı saptanmış bulunduğundan, bu kaleme ilişkin davasında çoğunlukla reddine; fındık randımanı ile ilgili olarak inceleme elemanı tarafından çıkarılan 76.189,71 Liranın Takdir Komisyonu'nca matraha alınmamasının yerinde bulunduğuna karar veren itiraz Komisyonu kararının bu hükmünü bozarak, hangi sebebe dayanılarak matraha iade olunduğu hususunda bir açıklama yapılmaksızın 'varit bulunan Vergi Dairesi iddialarının kabulü' yolundaki deyimle, bu kaleme ait farkın (tezyiden) matraha alınmasına karar verildiğinden, davacı iddialarının kabulü ile bu hususta yeniden yapılacak inceleme sonucuna göre gerekçeli bir karar verilmek üzere Komisyon kararının bu kaleme ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına karar verildi.