Danıştay Onüçüncü Daire
Yurt dışından sağlanan malzemelerin temini ile ilgili pazarlık, fiyat analizi, sevkıyat vs. hizmetler karşılığında yükümlü şirket tarafından yabancı firmaya ödenen komisyonlar Türkiye'de yapılan iş karşılığında elde edilmiş sayılmaz. Ticari kazanç olarak vergilendirilmesi gerekse dahi verginin şirketin Türkiye'deki daimi temsilcisinden aranması gerekir. KVK'nun 24. maddesine dayanarak ödemede bulunan kurum adına tarhiyat yapılamaz. 1969 takvim yılında yurt dışından sağladığı malzemelerin temini ile ilgili pazarlık, fiyat analizi, sevkiyat vb. hizmetler karşılığında yükümlü şirket tarafından C. Firmasına ödenen komisyonlar nedeni ile ihtiraz! kayıtla verilen beyanname üzerinden salınan kurumlar ve kurumlar stopaj vergilerini; uyuşmazlığın konusunun, ABD'de kurul C. Firmasının, Türkiye'de %49 hissesine sahip olduğu i.Petrol Rafinerisi Anonim şirketi'nin ihtiyacı olan malzemenin yurt dışından temini karşılığı elde ettiği ticari kazancın dar mükellefiyet esasına göre vergilendirilip vergilendirilemeyeceği hususuna ilişkin bulunduğu, vergisi uyuşmazlık konuşu olan kazancın türünün ticari kazanç olduğu hususunda anlaşmazlık bulunmadığı, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 11. ve 12. maddelerin göre ticari kazancın dar mükellefiyet konusuna alınarak vergilendirilebilmesi için kazancın Türkiye'de Vergi Usul Kanunu hükümlerin uygun iş yeri olan veya daimi temsilci bulunduran yabancı kurumlar tarafından bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtası ile yapılan işlerden sağlanması gerektiği, ayrıca Kanun'un 11. maddesi ile 12. maddesinin 1 numaralı bendinde parantez içinde yer alan ibaretten ticari kazancın Türkiye'de yapılan bir işten elde edilmesi gerektiğinin de anlaşıldığı, anlaşmazlık konuşu olayda ise yabancı kurum tarafından yapılan işin, mükellef şirketin ihtiyacı olan malzemenin yurt dışından temini olup, Türkiye'de yapılmadığının açık olduğu, yükümlü kuruma ait işyerinin ortağı bulunan yabancı kurumun Türkiye'deki işyeri olarak kabulünün de mümkün bulunmadığı, yabancı kurumu temsilen yükümlü şirket genel kuruluna iştirak eden veya yönetim kurulunda vazife alan kimsenin faaliyetinin, tüzel kişi ortağı ortaklık nezdinde şirketler hukukundan doğan vecibelerini yerine getirmekten ibaret olup, bu kimsenin Gelir Vergisi Kanunu'nun 8. maddesi anlamında yabancı kurumun daimi temsilci sayılamayacağı öte yandan Türk Ticaret Kanunu'nun 334. maddesi ile yönetim kurulu üyelerinin ortaklıkla muamele yapması yasaklandığı cihetle, yabancı kurumu temsilen şirket yönetim kurulu üyesi olan kimselerin yabancı kurumu temsilen veya kendi nam ve hesaplarına yükümlü şirketle ticari muamelede bulunamayacakları, bir an için kazancın Türkiye'de elde edildiği ve yükümlü şirketin yönetim kurulunda yabancı kurumu temsilen görevli bulunan kimselerin yabancı kurumun daimi temsilcisi olduğu kabul edilse bile, o takdirde tarhiyatın yükümlü şirket adına değil, daimi temsilci sayılan bu kimseler adına yapılması icabedeceği, yükümlü kurumun yabancı kuruma yaptığı ödemelerden Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24. maddesi uyarınca vergi kesmek mecburiyetinde olup olmadığı hususuna gelince sözkonusu 24. maddede dar mükellefiyete tabi kurumların kurumlar vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratları sayılmış olup, bu kazanç ve iratlar arasında ticari kazanca yer verilmediği ve yapılan ödemenin ticari kazanç olduğu ihtilafsız bulunduğuna göre yükümlü şirketin vergi tevkif etmek mecburiyetinde bulunmadığının açık olduğu gerekçesi ile terkin eden Vergiler Temyiz Komisyonu Birinci Dairesi'nin 26.4.1973 gün ve 1184 sayılı kararının Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 11. ve 12. maddeleri ile Gelir Vergsi Kanunu'nun 7. ve 8. maddelerine göre dar mükellefiyete tabi olmak için kazancın Türkiye'de elde edildiği hususunun açık olduğu, diğer taraftan, C. Firmasının yükümlü i. Petrol Rafinerisi A.Ş.'nin %49 hissesine sahip olduğu gibi genel kurulunda da bir vekili marifeti ile temsil edildiği ve ayrıca yönetim kurulunda iki üye bulundurduğu, i. nezdinde C.'i temsilen bulunan bu kimselerin c. nam ve hesabına faaliyette bulunmaları tabii olduğuna göre, bunları aynı zamanda daimi temsilci olarak da kabul etmek gerekeceği, tarhiyatların ihtiraz! kayıtla verilen beyannamelerde mükellef ve sorumlu olarak gösterilen şahıslar adına yapıldığı, tarhiyatta isabetsizlik bulunmadığı iddiaları ile bozulması isteğinin reddine oybirliğiyle karar verildi.