Danıştay Onüçüncü Daire

Eczacıların ilaç satışlarındaki kar oranı belli olduğuna göre, gerçek kazancın saptanması olanağı mevcuttur. Beyan edilen kazancın ortalama kar hadlerine nazaran yüksek olması önem taşımaz. İnceleme elemanınca kabul edilen dışında ayrıca iskonto kabul edilemez. Ortalama kar haddi müessesesi, vergilendirmede bir otokontrol sağlamak amacı ile derpiş edildiğine ve bu sistemden umulan ana hedefin asgari bir vergi almak gayesine yöneldiğine, ortalama kar hadleri esasına göre tespit edilen kazançların gerçek gelirler için yeterli ve haklı bir ölçü olamayacağına, zira gerçek kazançların hesaplanması imkanı mevcutken yükümlü hakkında ortalama kar haddi esasinin tatbik edilmesi halinde yükümlülerin elde ettikleri gerçek kazançların gizli kalması sonucu ortaya çıkacağına, diğer taraftan, eczanelerde satılan ilaçların gerek satış bedellerinin gerekse depo ve laboratuvar tarafından yapılan satış Iskontoları ve kar oranlarının Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'nca saptandığına ve ilaçların yurdun her yerinde üstünde yazılı olan etiket fiyatları ile satıldığı bilindiğine, olayda ise, inceleme elemanınca yükümlünün çeşitli kaynaklardan (depo ve laboratuvardan) alınan ve ihtilaf konuşu olmayan ilaç ve diğer emtia maliyetlerine yukarıda sözü geçen Bakanlık tarafından tespit edilen ve diğer eczaneler emsal alınarak bulunan iskonto ve kar oranları uygulanmak suretiyle bir matrah takdir edildiğine ve defter kayıtlarında ve beyannamede gösterilen kazancın gerçeği aksettirmediği hususu böylece saptandığına göre, komisyonlarca olayda re'sen takdir nedeni mevcut olmadığı ve beyan edilen karın ortalama kar hadlerine uygun bulunduğu gerekçesi ile tarhiyatın terkin edilmesinde isabet görülmemiştir. ilaçların satıcı tarafından eczaneye teslim edilmesinden sonra, kırılma, dökülme, bayatlama, akma ve buharlaşma sebebiyle cüzi de olsa fire verdiğini kabul etmek gerekeceğinden Takdir Komisyonu'nca fire kabulü yerinde görülmüştür. Ancak, inceleme elemanınca, ödevlinin bazı müesseselere yaptığı satışlardaki iskontoları faturalar üzerinden tespit edilerek hasılatın hesabında gözönünde bulundurulduğu halde Takdir Komisyonu'nca; gerek emtia üzerinde yazılı fiyatlar üzerinde bulunan küsuratlardan gerekse çeşitli mal alan kimselerin satış bedelleri yekününde meydana gelen küsuratlardan alıcı lehine sarfınazar edildiğinin, ayrıca eş, dost ve akrabalara yapılan perakende sayıştayların da emtia üzerindeki fiyatlarla yapılmayarak bir miktar iskonto yapıldığının bilinen bir gerçek olduğundan bahisle ve rekabet nedeniyle azami %10 nisbetinde iskonto yapılacağının kabul edilmesinde isabet görülmemiştir. Bu nedenlerle, davanın kabulü ile dava konuşu Temyiz Komisyonu kararının bu yönlerden yapılacak inceleme sonucuna göre yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.