Danıştay Onüçüncü Daire

Dar mükellefiyete tabi kurum iktisadi devlet teşekkülü dahi olsa, elde ettiği gelir serbest meslek kazancı olduğundan, ödemede bulunanın vergi kesmesi gerekir. Moskova Devlet Buz Balesi'nin verdiği temsillerden dolayı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24. maddesi gereğince ve gelir sağlayan sıfatıyla gayrisafi miktarlara göre muhtasar beyanname verileceği yerde yalnız nakden yapılan ödemeler hasren beyanda bulunulduğu ve ayrıca bale grubuna ayın ve menfat sağlama tarzında yapılan ödemeler karşılıklarının vergi tevkifatına tabi tutulmadığı ve beyannameye ithal edilmediği iddiasıyla 1966 takvim yılı Kasım ayı için adına ikmalen salınan kurumlar vergisini ve kaçakçılık cezasını; Moskova Buz Balesi'nin, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği Kültür Bakanlığı'na bağlı Devlet Sirkleri Birliği'ne ait bir işletme olduğu, bu hüviyetine göre KVK'nun 6. maddesi gereğince yabancı kamu idaresine ait iktisadi bir işletme olarak kurumlar vergisine tabi olup, kanuni veya iş merkezinin yurt dışında bulunması sebebi ile de dar mükelelf sayılması gerekeceği, yükümlünün dar mükellef durumunda olan bu teşekkülün işin kar veya zararına karışmadan yalnız anlaşmadaki şartlar dairesinde ve belirli istihkak karşılığında İstanbul Spor ve Sergi Sarayı'nda temsiller vermesin! temin için Sovyet Devlet Sirkleri Birliği ile Ankara Sovyet Elçiliği nezdinde bir mukavele imzaladığı, bu münasebetin mahiyetinin tarafların bizatihi haiz oldukları durumlarına göre değil, aralarındaki anlaşma karşısında ve buna nisbetle iktisap ettikleri durumlara göre tayininin zaruri olduğu bale grubunun Türkiye'de verdiği temsiller kadrosundaki artisler tarafından bir topluluk olarak yapılmakta olup, yükümlünün emir ve talimatına bağlı onun kadrosunda olmayıp sadece anlaşma ile işin kar ve zararı ile ilgilenmeksizin topluluğun şahsi mesaisine ve mesleki ihtisasına göre ve bu topluluğun insiyatifi altında cereyan ettiği, bu şeklideki faaliyetlerin ise GVK'nun 65. maddesindeki tarife uygun olarak mesleki faaliyet sayılması gerekeceği, tatbikatta mesleki faaliyetlerin bazen hariçten temsil verenleri celb edenlere karşı hasılattan hisse alınması, temsil basma belli bir istihkak temini gibi şekillerde ve işin kar ve zararı ile ilgilenmeksizin deruhte edildiği de nazara alınırsa olayda istihkakın net olmasının faaliyetin mesleki faaliyet sayılmasına engel teşkil etmeyeceği, KVK'nun 24. maddesinde dar mükellefiyete tabi kurumların serbest meslek kazançları üzerinden stopaj yapılacak ve bunun vergi tevkifatında gayrisafi miktarları ile nazara alınacağı açıklanmış olduğu gibi, diğer taraftan 193. sayılı Kanun'un 67. maddesine göre de, serbest meslek faaliyeti ile ilgili olmak üzere para ve ayın şeklindeki alınan gider karşılıklarının mesleki faaliyetin gayrisafi tutarına dahil bulunduğu, bu hükümlere göre mesleki faaliyet şeklinde olan temsiller karşılığı yapılan ödemelerin gayrisafi tutarlarının tevkifata esas alınmasının icab ettiği gerekçesiyle vergi aslım tasdik ve cezayı kanunun tevsire muhtaç içtihadı bir mahiyet arz ettiğinden bahisle kusura tahvil suretiyle tadilen onayan İtiraz Komisyonu kararım aynen onayan Temyiz Komisyonu Dördüncü Dairesi kararının; mukaveleye bakılarak bale grubunun Türkiye'deki faaliyetinden elde ettiği kazanç nevinin değiştirilmesinin mümkün olmadığı, bale grubunun devletin idari teşkilatına bağlı ve tabi olarak çalıştığı, iktisadi kamu müessesesi vasfındaki yabancı kurumun elde ettiği kazancın serbest meslek kazancı sayılamayacağı iddiasıyla bozulması isteğinin reddine oybirliğiyle karar verildi.