KAÇAKÇILIK FİİLİNE İŞTİRAK ETTİĞİ SABİT OLAN DAVACI ADINA KESİLECEK
KAÇAKÇILIK CEZASINDA, VERGİ KAYBINA NEDEN OLUNAN MİKTARIN ESAS ALINMA-
SI GEREKTİĞİ HK.
... Dış Ticaret Anonim Şirketine içeriği itibarıyla yanıltıcı fatura-
lar düzenlemek suretiyle anılan şirket tarafından haksız katma değer
vergisi iadesi alınması fiiline iştirak ettiğinden bahisle, Çaba Dış
Ticaret Limited Şirketi adına kesilen kaçakçılığa iştirak cezasının
şirketten tahsil edilememesi nedeniyle Vergi Usul Kanununun 10 uncu
maddesi uyarnca şirket müdürü olan davacı adına ödeme emri düzenlen-
miştir.
Ödeme emrine karşı açılan davayı inceleyen İstanbul 4.Vergi
Mahkemesi 7.7.1993 günlü ve 1993/1279 sayılı kararıyla; 6183 sayılı
Yasanın 58 inci maddesi ile 213 sayılı Yasanın 11 inci maddelerinden
bahisle, Çaba Dış Ticaret Limited Şirketi adına kesilen kaçakçılığa
iştirak cezasının, itirazsız kesinleştiği, süresinde ödenmediğinden
şirketin takibi sonucunda tespit edilen malları satılarak paraya çe-
virilmekle birlikte borcu karşılamadığı, başkaca mal varlığı da bulun-
madığının saptandığı, bu durumda, şirket tüzel kişiliğinden tahsil e-
dilemeyen kamu alacağının kanuni temsilci sıfatıyla davacının mal var-
lığından tahsiline gidilmesinde isabetsizlik görülmediği, davacı tara-
fından ileri sürülen iddiaların tarh safhasına ilişkin olduğu, farklı
inceleme usulüne tabi olan ödeme emrini ihbarname yerine ikame sure-
tiyle ceza kesme işleminin usul ve yasaya uygun olup olmadığını ince-
lemeye olanak bulunmadığı gerekçesiyle, davayı reddetmiştir.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Yedinci Dairesi
26.5.1995 günlü ve E:1993/4048, K:1995/2178 sayılı kararıyla; ... Dış
Ticaret Anonim Şirketinin 1985 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda
anılan şirketin içeriği itibarıyla yanıltıcı belgelere dayanarak hak-
sız katma değer vergisi iadesi aldığı, nakden alınan ... lira katma
değer vergisi iadesinin ... lira tutarındaki kaçakçılık cezası ile
birlikte geri alınması gerektiğinin saptandığı, bunun üzerine, ... Dış
Ticaret Anonim Şirketine ilgili yılda ... lira tutarında fatura düzen-
leyen Çaba Dış Ticaret Limited şirketine de, ... Dış Ticaret Anonim
Şirketine kesilmesi gerektiği belirtilen ... lira tutarında kaçakçılık
cezası kesildiği, şirketten tahsil edilememesi üzerine, anılan limited
şirketin müdürü olan davacı adına ... lira tuturandaki kaçakçılık ce-
zasının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde, 213 sayılı Yasanın
10 ve 333 üncü maddelerine aykırılık bulunmadığı, ancak yükümlünün,
müdürü olduğu Çaba Dış Ticaret Limited Şirketinin, ... Dış Ticaret A-
nonim Şirketine sadece ... lira tutarında fatura düzenlediğini ileri
sürdüğü, bu durum anılan anonim şirketin 1985 yılına ilişkin işlemle-
rinin incelenmesi sonucu düzenlenen vergi inceleme raporu ile de tes-
pitli olduğundan bu iddianın, 6183 sayılı Kanunun 58 inci maddesindeki
borcun yokluğu iddiası kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bu du-
rumda, ... Dış Ticaret Şirketince alınan ... lira tutarındaki katma
değer vergisi iadesinin sadece ... liralık kısmının yükümlünün müdürü
olduğu ... Dış Ticaret Limited Şirketince düzenlenen faturalara daya-
nılarak alındığı gözönünde bulundurulmak suretiyle bir karar verilmesi
icabettiği gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuştur.
Bozma kararına uymayan İstanbul 4.Vergi Mahkemesi 26.9.1995
günlü ve 1995/1400 sayılı kararıyla; şirket tüzel kişiliğinden tahsil
edilemeyen kamu alacağının kanuni temsilci sıfatıyla davacının mal
varlığından tahsiline gidilmesinde isabetsizlik bulunmadığı, esasen
213 sayılı Yasanın 10 ve 333 üncü maddeleri karşısında, ... Dış Tica-
ret Limited Şirketinden tahsil edilemeyen söz konusu kaçakçılık ceza-
sının tahsili amacıyla şirket müdürü olan davacı adına ödeme emri dü-
zenlenmesinde isabetsizlik olmadığı, bu hususun Danıştay Yedinci Dai-
resinin bozma kararında da kabul edildiği, davacının müdürü olduğu
şirket adına düzenlenen ihbarname ile istenen kaçakçılık cezasının i-
tirazsız kesinleştiği, şirket adına düzenlenen ödeme emrine karşı dava
açılmadığı, haciz uygulandığı, bu aşamalardan sonra davacı adına ödeme
emri düzenlendiği, ödeme emrine karşı açılan davada şirket için usulü-
ne uygun olarak kesinleşmiş bulunan kaçakçılık cezasının yerinde olup
olmadığının, tutarının incelenmesi ve tartışılmasının mümkün bulunma-
dığı, davanın, Vergi Usul Kanununun 10 uncu maddesinde belirtilen
şartların oluşup oluşmadığı açısından incelenmesi gerektiği, olayda da
söz konusu şartların oluştuğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın
reddi yolundaki ilk kararında direnmiştir.
Karar, yükümlü tarafından temyiz edilmiş ve iştirak cezası ke-
silmesinin dayanağı bulunmadığı, dolayısıyla böyle bir borçtan söz e-
dilemeyeceği ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 338 inci maddesinde, ayrı ayrı
menfaat gözetmek şartıyla birden fazla kişi kaçakçılık yaptıkları veya
kaçakçılığa teşebbüs sayılan fiilleri irtikap ettikleri veya doğrudan
doğruya beraber işlemiş oldukları takdirde her biri hakkında, iştirak
ettikleri suçlar için yasada yazılı cezaların uygulanacağı hükmüne yer
verilmiştir.
İhracatçı ... Dış Ticaret Anonim Şirketinin uyuşmazlık dönemi
olan 1985 yılına ilişkin işlemleri ihracatta katma değer vergisi iade-
si yönünden incelenmiş, düzenlenen inceleme raporunda; adı geçen şir-
ketin muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belgelere dayanarak aldığı ...
lira tutarında katma değer vergisi iadesinin kaçakçılık cezası ile
birlikte geri alınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Haksız katma değer vergisi iadesi alan ihracatçı şirkete, ...
Dış Ticaret Limited Şirketince ... lira tutarlı fatura düzenlendiği,
bu faturada ... lira katma değer vergisi gösterildiği tartışmasızdır.
Olayda, 213 sayılı Yasanın 338 inci maddesinde yazılı "iştirak"
fiilinin meydana geldiği, kesilen cezanın limited şirketten haciz uy-
gulanmasına rağmen tahsil edilememesi sonucunda, şirket müdürü adına
ödeme emri düzenlenmesinde isabetsizlik bulunmamakla birlikte davacı-
nın müdürü bulunduğu limited şirketin ihracatçı firmanın ceza gerekti-
ren eylemine kestiği faturada gösterilen katma değer vergisi miktarı
olan ... lira ile sınırlı olarak katıldığında da kuşku bulunmamakta-
dır.
Bu nedenle, mahkeme tarafından yukarıda belirtilen miktarı aşan
kısmın da yükümlüden ödeme emri ile tahsil edilebileceği yolundaki ve-
rilen ısrar kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, İstanbul 4.Vergi Mah-
kemesinin 26.9.1995 günlü ve 1995/1400 sayılı ısrar kararının bozulma-
sına, karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:94)
|