LİMİTED ŞİRKETİN KURULMASI SAFHASINDA (TESCİLDEN ÖNCE) YAPILAN İŞLEM-
LERDEN DOĞAN VERGİ BORCUNUN TESCİLDEN SONRA ŞİRKETTEN ARANMASINA BİR
ENGEL BULUNMADIĞI HK.
1989 Ağustos döneminde alınan zirai mahsul bedelinden tevkif edilen
verginin beyanına ilişkin muhtasar beyannamenin 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun "Pişmanlık ve Islah" başlığını taşıyan 371.maddesi hükmünden
yararlanma talebiyle verilmesine karşın, süresinde ödeme yapılmadığı
belirtilerek davacı kurum adına kesilen kaçakçılık cezası ile birlikte
beyana göre tahakkuk eden gelir (stopaj) vergisini dava konusu edilmiş
tir. Vergi Mahkemesi kararıyla, ara kararı gereğince Ticaret Sicil Me-
murluğunca gönderilen yazıdan şirketin ticaret siciline kaydının yapıl
madığı anlaşıldığından Türk Ticaret Kanununun 512.maddesi hükmü karşı-
sında tüzel kişilik kazanmadığı sabit olan şirket namına muamelede bu-
lunan şahsın mesul olması gerektiğinden yapılan cezalı vergilemede isa
bet bulunmadığı gerekçesiyle tahakkuk eden vergi ve kesilen ceza ter-
kin edilmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğü, kararın bozulmasını istemekte
dir.
Türk Ticaret Kanununun söz konusu 512.maddesinde, Limited şirketin ti-
caret siciline tescil ile hükmi şahsiyet kazanacağı, tescilden önce
şirket namına muamelelerde bulunulması halinde muameleyi yapanların
şahsen ve müteselsilen sorumlu olacakları belirtilmiştir. 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun 9.maddesinde ise, mükellefiyet ve vergi sorumlulu
ğu için kanuni ehliyetin, şart olmadığı hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlerin değerlendirilmesinden, bir limited şirketin tescilinden
önce de, muamelede bulunulmasının mümkün olduğu, ancak şirket ortakla-
rının ve üçüncü kişilerin haklarının korunması bakımından söz konusu
muameleyi şirket adına yapanların sorumlu olacakları, vergi mükellefi-
yeti ve sorumluluğu açısından şirketin kanuni ehliyetinin bulunmaması-
nın önem arzetmediği, şirketin faaliyete geçemesinden sonra vergiye mü
teallik muamelelerinin olması halinde mükellef ve sorumlu tutulacağı
anlaşılmaktadır.
Buna göre, uyuşmazlık konusu olayda 23.2.1988 tarihli dilekçeyle 8.2.
1988 tarihinde ticari faaliyete geçtiği bildirilen şirketin, 1988 Ağus
tos ayındaki zirai mahsul alımıyla ilgili vergi tevkifatına yönelik
olarak adına beyanname verilmekle vergiye müteallik işlem yapılmış ol-
duğunda ve bu haliyle vergi sorumlusu sıfatıyla davalı idarenin muhata
bı durumuna girdiğinde kuşku bulunmadığından, hükmü şahsiyet kazanmadı
ğından bahisle muameleyi yapanların mesul olacağı gerekçesiyle verilen
mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Bu nedenle, dava ile ilgili diğer hususlar incelenerek bir karar veril
mek üzere İçel 2.Vergi Mahkemesinin 12.4.1990 günlü 1990/113 sayılı
kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:88)
BŞ/NÇ
|