GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİNİ VERMEYEN VE DAVACININ DÖNEM KAZANCININ TAK
DİR MATRAHINDAN DAHA DÜŞÜK OLDUĞU VEYA BU DÖNEMDE HİÇ KAZANÇ ELDE ETME
DİĞİ HUSUSUNU SOMUT BELGE YADA İNANDIRICI BİLGİLERLE İSPATLAMASI GEREK
TİĞİ HK;
VERGİ MAHKEMESİNCE TAKDİR MATRAHININ VARSAYIMA DAYANDIĞI GEREKÇESİYLE
DAVA KONUSU TARHİYAT İŞLEMİNİN TERKİNİNDE KANUNA UYARLIK GÖRÜLMEDİĞİ
BU SEBEPLE TEMYİZE KONU VERGİ MAHKEMESİ KARARININ BOZULMASI HK.
Uyuşmazlık; davacının taksi yazıhanesi işlettiği ve mülkiyetindeki tak
siyi ticari amaçla kullandığının yoklama tutanaklarıyla tesbit edilme-
si üzerine beynanname vermemesi ve defter ve belgelerini ibraz etmeme-
si nedeniyle 1983 takvim yılı için Takdir Komisyonunca takdir edilen
200.000 lira matrah üzerinden re'sen salınan vergi ve cezaya karşı açı
lan davayı, matrah farkının varsayıma dayandığı gerekçesiyle kabul ede
rek tarhiyatı terkin eden vergi mahkemesi kararının bozulması istemi-
dir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesinde, re'sen vergi tarhı, ver
gi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanu
ni ölçülere dayanılarak tesbitine imkan bulunmayan hallerde takdir ko-
misyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yet-
kili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen mat-
rah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunmasıdır. şeklinde tanım
landıktan sonra 2.fıkrasında, 6 bent halinde belirlenen hallerden her-
hangi birinin bulunması durumunda matrahın re'sen takdir edileceği,
bir başka ifade ile bu hallerden herhangi birinin bulunması halinde
vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya
kanuni ölçülere dayanılarak tesbit edileceği kabul edilmiş olup, anı-
lan maddenin 2.fıkrasının 3.bendinde de "Bu Kanuna göre tutulması mec-
buri olan defterlerin hespsi veya bir kısmının tutulmamış veya tasdik
ettirilmemiş olması veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca
herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi" hali re'sen takdir sebebi ola-
rak sayılmış bulunmaktadır.
Olayda, taksi yazıhanesi işletip, mülkiyetindeki taksiyi ticari amaçla
kullandığı hususu yoklama tutanaklarıyla tesbit edilen davacının faali
yet gösterdiği döneme ilişkin olarak beyana davet edilmesine rağmen be
yannamesini vermemesi ve defter ve belgelerini ibraz etmemesi nedeniy-
le, takdir komisyonunca kesin bir matrah tesbitine imkan bulunmadığın-
dan bahisle işin mahiyeti, emsalleri, günün ekonomik durumu dikkate
alınmak suretiyle 200.000 lira dönem matrahı hesaplandığı anlaşılmış
bulunmaktadır.
Beyan edilmediği sabit bulunan 1983 döneminde elde edilen kazancın tak
dir matrahından daha düşük ya da bu dönemde hiç hasılat elde edilmedi-
ği hususu somut belge ya da inandırıcı bilgilerle gerek inceleme esna-
sında gerekse dava ve temyiz aşamasında davacı tarafından ispatlanmadı
ğından, Vergi Mahkemesince takdir matrahının varsayıma dayandığı gerek
çeyle tarhiyatın terkininde kanuna uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararı-
nın bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER, SAYI:84-85) BŞ/YÖ
|