|
BİR ŞİRKETİN AYNI TÜRDEN BAŞKA BİR ŞİRKETE DEVROLUNMASINDA, DEVRALINAN
ŞİRKETİN GEÇMİŞ YIL ZARARLARININ DEVRALAN ŞİRKETİN KAZANCINDAN İNDİRİ-
LEBİLMESİ İÇİN, KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 8/14.MADDESİ İLE 31 SERİ
NOLU GENEL TEBLİĞDE ÖNGÖRÜLEN BİR AYLIK BİLDİRİM SÜRESİNE UYULMASI GE-
REKTİĞİ HK.
Davacı şirketin Aküzüm Uluslararası Taşımacılık Tic.A.Ş.ni devrolması
nedeniyle her iki şirketin hesaplarının incelenmesi sonucunda usulsüz
olarak zarar indirimi yapıldığının tespit edilmesi üzerine davacı şir-
ket adına 1990 yılı için ikmalen salınan kurumlar vergisi ve geçici
vergi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı; devralınan
kurum zararının devralan kurumun kazancından indirilebileceği hükmü
Kurumlar Vergisi Kanununun istisnaları düzenleyen 8.maddesinde yer al-
mışsa da, burada kanun koyucunun gerçek amacının münfesih kurumun son
beş yıldaki zararının devrolunan kurumun kazancından mahsubuna imkan
taşımak olduğu, davacı şirketin isteği Aküzüm Ltd.Şirketini devralmak
olmasına rağmen yasal zorunluluk nedeniyle Aküzüm Ltd.Şti.Anonim Şir-
ketine dönüştürüldüğünden ve bundan sonra Aküzüm A.Şirketi devralandı-
ğından, limited şirketin A.Ş.e dönüşmeden önceki zararının indirilme-
sinde yasaya aykırı bir husus bulunmadığı, 31 seri nolu KVK.Genel Teb-
liğindeki bir aylık süre hak düşürücü olmayıp inceleme yapılmasını
sağlamaya yönelik bir süre tesbiti olduğu, gerek kanunda gerekse Genel
Tebliğde bildirimin bu süreden sonra yapılması halinde zarar indirimi
yapılamayacağı yolunda bir müeyyide de bulunmadığı ve uygulamanın ka-
nun koyucunun amacıyla bağdaşmadığı, ayrıca 31 seri nolu KVK.Genel
Tebliği ile inceleme sonucunda indirilebilecek zarar tutarının belir-
leneceğinin açıklandığı, ancak zararın incelemeden sonra indirilebile-
ceği yolunda bir açıklamaya yer verilmediği, bu sebeple inceleme sonu-
cunda Aküzüm Ltd.Şirketinin son beş yıllık zararı olarak tesbit edilen
tutar konusu taraflar arasında ihtilafsız olduğundan ve Ltd.Şirketin
zararının dönüştüğü Aküzüm A.Ş.nin 28.9.1990 dönemi kazancından, kalan
zararında Aküzüm A.Şirketini devralan Ernas A.Ş.nin 1990 yılı kazan-
cından indirilmesinde yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle kabul
ederek cezalı tarhiyatı terkin eden Bursa Vergi Mahkemesinin 15.9.1992
gün ve 1992/1193 sayılı kararının; münfesih Ltd.Şirketten devralınan
2.201.964.050.-liralık zararın Kurumlar Vergisi Kanununun 8/14 maddesi
uyarıncat istisna meblağı haline dönüştüğünü, 31 ve 33 seri nolu K.V.K
Genel Tebliğleri ile bunun vergi istisnası olduğunun belirtildiği, bu
nedenle bu zararın indirim sonusu yapılamayacağı, K.V.K.nun 8/14 mad-
desi ile Maliye ve Gümrük Bakanlığına verilen yetki üzerine düzenlenen
31 ve 33 seri nolu K.V.K.Genel Tebliğleri ile bildirim süresinin bir
ay ile sınırlandırıldığı, T.T.K.nun 451.maddesi uyarınca devralınan
münfesih kurumun tüm sorumlulukları devralan kuruma geçtiğinden ve
şirketin devralındığı tarihten sonra iade beyanında bulunması mümkün
olmadığından Maliye ve Gümrük Bakanlığına yapılan indirimler gecikmiş
bildirim olarak dikkate alınmasının yasaya uygun olmayacağı ileri sü-
rülerek bozulması istemidir.
Kurumlar Vergisi Kanununun Tasfiye, birleşme devire ilişkin beşinci
bölümünün deviri düzenleyen 37.maddesinde hangi şartlar dahilinde vaki
olan birleşmelerin devir hükmünde olduğu belirtildikten sonra, kurum-
ların bu şartlar dahilinde şekil değiştirmelerinin de devir hükmünde
olduğu kabul edilmiştir.
Aynı Kanunun istisnaları düzenleyen 8.maddesine 3239 sayılı Kanunun
74.maddesiyle eklenen 14.bendinde ise; beş yıldan fazla nakledilmek
şartıyla bu kanuna göre yapılan devirlerde münfesih kurumun devir ön-
cesi son bilançosunda görülen zararların devralan kurumaca beyan edi-
len kurum kazancından indirilebileceği, bu indirime ilişkin şartlarla
usul ve esasların Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirleneceği açıklan-
mıştır. Maliye ve Gümrük Bakanlığına verilen bu yetkiye istinaden çı-
karılan 31 seri nolu K.V.K. Genel Tebliğinin devralınan kurumlara ait
zararların devralan kurum kazancından indirimini düzenleyen bölümünde
de zararlı şirketleri devralan kurumun, zararlı şirketin devir öncesi
son bilançosu ile devir bilançosunun (devralan şirket yetkililerince
onaylanmış) birer örneğini bir dilekçeye bağlayarak devir tarihinden
itibaren en geç bir ay içinde Maliye ve Gümrük Bakanlığına bildirmesi
gerekeceği belirtilmiştir.
Olayda, davacı şirketin önce Aküzüm Uluslararası Taşımacılık ve Tic.
Ltd.Şirketini devralmak istediği, T.T.K.hükümlerine göre ancak aynı
nev'iden şirketlerin birleşebileceği gerekçesiyle bu istemlerinin Sa-
nayi ve Ticaret Bakanlığınca reddi üzerine zorunlu olarak Aküzüm Ltd.
Şirketinin 28.9.1990 tarihinde Aküzüm A.Ş.ne dönüştürüldüğü, söz konu-
su A.Ş.nin de 26.12.1990 tarihinde Ernas Uluslararası Nakliyat ve Ti-
caret A.Ş.tarafından devralındığı, zararın devrinin ise Maliye ve Güm-
rük Bakanlığına 8.2.1991 tarihinde bildirildiği, bildirim üzerine ya-
pılan inceleme sonucunda Aküzüm Ltd.Şirketinin A.Ş.ne dönüşmeden önce-
ki son beş yıllık zararının 2.201.964.050.-lira olarak tesbit edildiği
ve bu miktar konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı anlaşıl-
maktadır.
K.V.K.nun 8/14 maddesi ile Maliye ve Gümrük Bakanlığına verilmiş olan
yetkiye dayanılarak çıkarılan 31 seri nolu Genel Tebliğde zarar indi-
rimine ilişkin bildirimin bir ay ile sınırlandırılmış olması nedeniyle
ve yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler karşısında Aküzüm Ltd.Şirke-
tinin 28.9.1990 tarihi itibariyle Aküzüm A.Ş.ne dönüşmesi üzerine Ak-
üzüm A.Ş.nin faaliyette bulunduğu 28.9.1990 - 26.12.1990 döneminde el-
de ettiği 105.841.981.-lira kazancından limited şirketten gelen
2.201.964.050.-lira zararın indirilmesi, kalan zararın da Aküzüm A.Ş.
ni devralan Ernas A.Ş.nin 1990 yılı kazancından indirilmesi mümkün gö-
rülmediğinden verilen mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Bursa Vergi Mahkeme-
sinin kararının bozulmasına karar verildi.
ŞT/ES
|