MAL SAHİBİ İLE ARALARINDAKİ İHTİLAF NEDENİYLE KİRA BEDELLERİNİN ÖDEN-
MEMİŞ OLMASI, GELİR VERGİSİ KANUNUNUN 94.MADDESİNE GÖRE TEVKİFAT YAPI-
LACAK BEYANDA BULUNULMASINA ENGEL TEŞKİL ETMİYECEĞİ HK.
Yükümlünün kiracı olarak faaliyette bulunduğu kirasını mal sahibi ile
olan ihtilaf nedeniyle ödememesinin, Gelir Vergisi Kanununun 94.madde-
sine göre vergi tevkif ederek beyanda bulunmasına engel teşkil edip
etmediği hususu uyuşmazlığın esasını oluşturmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesinde, gerçek gelirini be-
yan etmeye mecbur ticaret ve serbest meslek erbabının 70.maddede yazı-
lı mal ve hakların kiralanması karşılığında yaptığı ödemelerden istih-
kak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur
oldukları, 96.maddesinde de, vergi tevkifatının 94.madde kapsamına gi-
ren nakten veya hesaben yapılan ödemeler üzerinden gerçekleştirilece-
ği, hesaben ödeme deyiminin ise vergi tevkifatına tabi kazanç ve irat-
ları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumunda gösteren
hertürlü kayıt ve işlemleri ifade edeceği kurala bağlanmıştır.
Olayda, Yükümlünün söz konusu işyerinde kiracı durumunda bulunduğu an-
cak mal sahibi ile aralarındaki ihtilaf nedeniyle kira bedelini ödeme-
diği sabittir. Gelir Vergisi Kanununun yukarıda değinilen madde hüküm-
lerinde vergi tevkifatı yapılması kira bedelinin salt nakten ödemesine
bağlı tutulmamış hesaben ödeme suretiyle borçlu duruma geçilmesininde
tevkifatı gerekli kıldığı belirtilmiştir.
Bu haliyle, uyuşmazlık yılında işyerinde kiracı durumu devamlı yüküm-
lünün mal sahibine karşı borçlu durumda olduğu kuşkusuz olup, kira be-
delinin defter kayıtlarında gösterilmemiş olmasının sonucu değiştiril-
miyeceği tabiidir. Nitekim icra takibi yapılması da yükümlünün mal sa-
hibine karşı borçlu olduğunu açıkca ortaya koymaktadır.
Bu durumda asgari ihtilaflı hale gelmemiş ve Yükümlü tarafından kabul
gören kira bedeli üzerinden ve başlangıçta mevcut kira sözleşmesine
göre, kiranın tahakkuk ettiği tarih libariyle Gelir Vergisi Kanununun
konuya ilişkin hükümleri dairesinde gerekli vergi tevkifatı yapılarak
beyanda bulunulması gerekirken anılan gÖrevlerin yerine getirilmesi
nedeniyle Vergi Usul Kanununun 30.maddesi uyarınca re'sen takdire baş-
vurulmasında bir isabetsizlik yoktur. Ancak icra takibine konu edilen
kira bedelinin takdir edilen matrahın dayanağı kabul edilmesi ve uyuş-
mazlığın bu çerçeve incelenerek çözümü icabederken aksi gerekçelerle
cezalı tarhiyatın tamamen terkinine ilişkin Vergi Mahkemesi kararında
isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık hakkında yukarıda belirtilen çerçeve-
de araştırma ve inceleme yapılarak yeniden karar verilmek üzere Vergi
Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:81)
(MT/YÖ)
|