|
ADİ ORTAKLIK HALİNDEKİ İŞİN BIRAKILARAK FERDİ OLARAK AYNI İŞE DEVAM O-
LUNMASI HALİNDE YENİDEN İŞE BAŞLANMIŞ SAYILACAĞI, VE YENİDEN İŞE BAŞLA
YAN TÜCCARLAR İŞ HACMİNE GÖRE SINIFLANDIRILINCAYA KADAR İKİNCİ SINIF
TÜCCAR SAYILACAKLARINDEN İŞLETME HESABI ESASINA GÖRE DEFTER TUTABİLECEKLERİ HK.
Uyuşmazlık mükellef adına 1979 takvim yılı için salınan gelir ve Mali
Denge Vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı, mü-
kellefin 1.1.1979 ile 13.3.1979 tarihleri arasında adi ortaklık halin-
de kuyumculuk faaliyetinde bulunduğu ve adi ortaklık için blanço hesa-
bına göre defter tutulduğu halde ortaklığın feshedilmesinden sonra ay-
nı işkolunda ferdi olarak faaliyetine devam ettiği 13.3.1979 ile
31.12.1979 tarihleri arasında blanço esasına göre defter tutmayıp iş-
letme esasına göre defter tutması ve şahsi faaliyet dönemine ilişkin
olarak dönem başı ve dönem sonu envanterlerini çıkarmaması 213 sayılı
kanun hükümlerine aykırı bulunduğundan aynı kanunun 30.maddesinin 3.
bendi uyarınca re'sen matrah takdir edildiği, Vergi Usul Kanununun
177.maddesinde, iktisadi işletmelerin birbirinden ayrı ve bağımsız ola
rak ele alınıp herbirinin ciro ve iş hacimlerine göre bunları işleten-
lerin sınıflarının tayin edileceğinin öngörüldüğü, adi ortaklıklarla
ferdi işletmelerin ayrı birimler olduğu ve ayrı ayrı defter tutmayı ge
rektirdiği, ortakların ayrılması sebebiyle işletmenin ferdi işletme ve
ortaklık iş hacminin ayrı ayrı nazara alınması ve adi ortaklık halinde
ki işin bırakılarak ferdi olarak aynı işe devam olunması halinin yeni-
den işe başlama s ayılması gerektiği, yukarıda sözü edilen kanunun
178.maddesinin son fıkrasına göre de yeniden işe başlayan tüccarların
iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar II.sınıf tüccarlar gibi
hareket edebilecekleri cihetle mükellefin işletme hesabı esasına göre
defter tutmasında kanuna aykırılık bulunmadığı, diğer taraftan incele-
me tutanağında mükellefin ortaklık ve şahsi işletmesine ait dönem başı
ve dönem sonu envanterlerinin çıkarılmadığına ilişkin bir tesbit bulun
madığı, aksine 1.1.1979-13.3.1979 tarihleri arasındaki faaliyet için
envanter defteri tutulduğu, açılış envanteri ile % 50 oranına göre or-
takların paylarına düşen emtia nevilerinin kaydedildiği, ferdi işletme
sinde 1980 takvim yılında blanço esasına geçerek envanter defteri tut-
tuğu ve açılış envanterinde detayları ile kaydettiği açıkça belirtildi
ği ve dönem kazancının bu envanterlere göre tespiti herzaman mümkün o-
lup kapanış envanterlerinin işletme defterine kaydedilmesi sebebiyle
re'sen takdire gidilmesinde isabet bulunmadığı gerekçeleri ile kabul
ederek tarhiyatı terkin eden vergi mahkemesi kararının bozulması iste-
minden ibarettir.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan ver
gi mahkemesi kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun gö
rülmüş olup temyiz istemine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar
sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından tem-
yiz isteminin reddine ve kararın onanmasına karar verildi.
RD/EK
|