|
55 SAYILI KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİNİN 8.BÖLÜMÜNÜN GELİR VERGİSİ
KANUNUNUN 41.MADDESİNİN 8.BENDİNDE ÖNGÖRÜLEN GİDER KISITLAMASINA AYKI-
RI DÜŞMEDİĞİ HK.
Dava; 55 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 8 inci ve 9 uncu bö-
lümünün iptali istemiyle açılmıştır.
Davayı inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi, ... günlü, 1997/-
3795 sayılı kararıyla; 55 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 8
inci bölümünde, finansman giderlerinin yanısıra finansman geliri de
elde etmiş olan mükelleflerin gider kısıtlaması uygulamasında söz ko-
nusu gelir ve giderlerini birbiri ile mukayese ederek netleştirmeleri-
nin mümkün olmadığı, finansman giderleri toplamının gider kısıtlaması-
na konu edilmesi gerektiğinin kabul edildiği, finansman geliri sağla-
mayı ana faaliyet konusu edinmemiş bir firma bakımından bu firmadaki
repo, vade farkı, kur farkı, faiz gibi finansman nitelikli gelirlerin
gerçekte bir gelir unsuru olmaktan çok mevcut finansman giderlerinin
yükünü azaltan faktörler olduğu, firmanın gerçek finansman giderini
tespit edebilmek için finansman giderlerinden bu giderin etkisini a-
zaltan finansman gelirlerinin indirilmesi gerektiği, aksi yöndeki dü-
zenlemenin hukuka uygun görülmediği, Tebliğin 9 uncu bölümünün 2 nci
paragrafının Kanuna aykırı olmadığı gerekçesiyle 55 sayılı Kurumlar
Vergisi Genel Tebliğinin 8 inci bölümündeki finansman giderlerinin
netleştirilmesini engelleyen düzenlemenin iptaline, davanın 9 uncu
bölüme ilişkin kısmının reddine karar vermiştir.
Karar, Maliye Bakanlığı tarafından temyiz edilmiş, Gelir Vergi-
si Kanununun 41 inci maddesinin 8 inci bendinde giderler ve maliyet
unsurlarının kısıtlamaya konu yapılmasına karşın finansman gelir ve
giderler arasında netleştirme yapılmasına ilişkin bir kurala yer ve-
rilmediği, Genel Tebliğde yer alan düzenlemelerin yasaya uygun olduğu
ileri sürülerek kararın, 55 sayılı Genel Tebliğin 8 inci bölümünün ip-
taline ilişkin hüküm fıkrasının bozulması istenmiştir.
55 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğine karşı açılan davayı
kısmen kabul eden Danıştay Dördüncü Daire kararının; finansman gideri
yanında finansman gelirinin de bulunması durumunu düzenleyen 8 inci
bölümün iptali yolundaki hüküm fıkrası temyiz edilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesine 4008 sayı-
lı Kanunla eklenen 8 inci bentte, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
dönem sonu stoklarını son giren ilk çıkar yöntemine göre değerleyen
veya amortismana tabi iktisadi kıymetlerini yeniden değerlemeye tabi
tutanların, işletmede kullandıkları yabancı kaynaklara ilişkin faiz,
komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı ve benzeri adlar altında
yaptıkları giderler ve maliyet unsurları toplamına, maddede öngörülen
indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmının % 25'inin
gider olarak kabul edilmeyeceği, indirim oranının Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme o-
ranının, ilgili kuruluşlardan alınan bilgilere göre Maliye Bakanlığın-
ca o yıl için hesaplanan ortalama ticari kredi faiz oranına bölünmesi
suretiyle bulunacağı, bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemeye Maliye Bakanlığının yetkili olduğu, Kurumlar Vergisi Ka-
nununun 15 inci maddesinin 13 üncü bendinde ise bankalar, sigorta şir-
ketleri ve finans kurumları dışında kalan kurumların da Gelir Vergisi
Kanununun söz konusu bendindeki esaslar çerçevesinde hesapladıkları
giderleri kurum kazancından indiremeyecekleri kurala bağlanmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesinin 8 inci bendinin ver-
diği yetkiye dayanarak söz konusu kuralın uygulanması ile ilgili ola-
rak düzenlenen 55 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 8 inci bö-
lümünde; finansman giderlerinin yanısıra finansman geliri de elde et-
miş olan mükelleflerin gider kısıtlaması uygulamasında söz konusu ge-
lir ve giderlerini birbiri ile mukayese etmek suretiyle netleştirmele-
rinin mümkün olmadığı, finansman giderleri toplamının gider kısıtlama-
sına konu edilmesi öngörülmüştür.
Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesine 4008 sayılı Yasayla
eklenen 8 inci bentte indirim oranının uygulanma amacının; nominal fa-
iz tutarının enflasyon ve reel faize ilişkin kısmını belirlemek, ay-
rıştırmak olduğu, 4008 sayılı Yasanın gerekçesinden anlaşılmaktadır.
Gider kısıtlaması uygulaması; işletme faaliyetlerinin yabancı kaynak-
la finanse edildiği durumlarda, bu finansman nedeniyle ödenen nominal
faiz tutarının tümüyle ticari kazançtan indirilmesi halinde dönem sonu
stoklarını son giren ilk çıkar yöntemine göre değerleyen veya amortis-
mana tabi iktisadi kıymetlerini yeniden değerleyen mükellefler yönün-
den ticari kazancın ve vergi matrahının haksız yere aşındırıldığı gö-
rüşüyle getirilmiş ve faiz, vade farkı, kur farkı gibi giderler topla-
mına maddede öngörülen indirim oranının uygulanması suretiyle bulunan
kısmının % 25'inin gider yazılmaması yoluyla gerçek kazanç vergilendi-
rilmek istenmiştir.
Para ve menkul kıymetlerden elde edilen faiz, repo geliri gibi
gelirlerin işletmeler için hasılat niteliği taşıdığı da dikkate alın-
dığında finansman gideri tutarının finansman gelirleriyle mukayese e-
dilerek netleştirilmeleri, 41 inci maddenin 8 inci bendiyle getirilen
düzenlemeye aykırı görüldüğünden, 55 sayılı Kurumlar Vergisi Genel
Tebliğinin 8 inci bölümünde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu nedenlerle temyiz isteminin kabulüne ... günlü, 1997/3795
sayılı kararının 55 sayılı Tebliğin 8 inci bölümünün iptaline ilişkin
hüküm fıkrasının bozulmasına, karar verildi.
(MT/ES)
|