PERAKENDE SATIŞ FİYATINA KATMA DEĞER VERGİSİ DAHİL OLAN BİR MAMULÜN SATIŞI SIRASINDA TEKRAR KATMA DEĞER VERGİSİ TAHSİL EDİLMESİ, BUNUN BEYAN EDİLEREK VERGİ DAİRESİNE YATIRILMASI HALİNDE, İADESİ GEREKLİ BİR VERGİNİN SÖZ KONUSU OLDUĞU HK.
Uyuşmazlık; parekende satışlarında mükerrer Katma Değer Vergisi tahsil
ettiği iddiasıyla yükümlü adına kaçakçılık cezalı olarak salınan Katma
Değer Vergisini; değiştirerek onayan Vergi Mahkemesi kararının; bozul-
ması isteminden ibarettir.
İhtilaflı döneme ilişkin olarak verilen ve dosyada mevcut olan Ocak,
Şubat, Mart 1985 aylarına ait Katma Değer Vergisi beyannamesinden; yü-
kümlünün bu dönemde, 1.186.490 lira tutarında satış yaptığı ve bu mat-
rah üzerinden tahsil edilen 118.649 lira katma değer vergisini beyan
ettiği anlaşılmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1.maddesinde; Türkiye'de
yapılan, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çer
çevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi ol-
duğu açıklanmış, 10/a.maddesinde vergiyi doğuran olayın (mal teslimi
ve hizmet ifası hallerinde) malın teslimi veya hizmetin yapılması anın
da meydana geleceği belirtilmiştir.
Aynı kanunun teslim ve hizmet işlemlerinde vergi matrahını belirleyen
20.maddesinin 1.bendinde ise; "Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah,
bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedeldir." denilmekte, 2.bendin-
de de; "Bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapı-
lan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında
her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal
ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat,
hizmet ve değerler toplamını ifade edeceği açıklanmaktadır. Aynı madde
nin 4.bendinde; "Belli bir tarifeye göre fiyatı tesbit edilen işler
ile bedelin biletle tahsil edildiği hallerde tarife ve bilet bedeli
Katma Değer Vergisi dahil edilerek tespit olunur ve vergi müşteriye
ayrıca intikal ettirilmez" hükümlerine yer verilmiştir.
Olayda; yükümlünün satışı yaptığı mamüllerinin fiyatları belli bir ta-
rifeye göre tespit edilmeyip dava dosyasında mevcut üretici firmaya
ait mamul satış listesinden, sadece mamülün "Katma Değer Vergisi dahil
perakendeci maliyet fiyatının" ve buna "perakendeci satış karının" ila
vesi suretiyle perakende satış fiyatının tespit edildiği anlaşılmakta-
dır. Burada söz konusu olan Katma Değer Vergisinin toptan satış fiyatı
na ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda; 3065 sayılı Kanunun yukarıda açıklanan maddeleri uyarınca,
verginin matrahını oluşturan perakende satış bedeli üzerinden de ayrı-
ca katma değer vergisi alınması gerekmekte olup, ihtilaflı dönemde ya-
pılan perakende satışlardan elde edilen hasılat üzerinden tahsil olu-
nan Katma Değer Vergisinin de süresinde verilen beyanname ile beyan -
edilerek ödenmiş olması karşısında mükerreren alınmış veya beyan dışı
bırakılmış bir katma değer vergisinden söz etme olanağı yoktur.
Perakende satış fiyatına katma değer vergisi dahil olan bir mamülün sa
tışı sırasında tekrar katma değer vergisi tahsil edilerek, bunun beyan
edilmiş olması halinde ise bir haksız kazançtan söz edilebilir. Bunun
beyan edilerek vergi dairesine yatırılması halinde ise kanunda belirle
nen usullere göre iadesi gerekli bir vergi söz konusudur.
Açıklanan nedenlerle; olayda mükerrer katma değer vergisi tahsilatı ya
pıldığından bahisle yükümlü adına salınan kaçakçılık cezalı katma de-
ğer vergisinin (değişiklikle) onanmasına ilişkin vergi mahkemesi kara-
rında isabet görülmediğinden yükümlü temyiz isteminin kabulü ile tem-
yiz konusu mahkeme kararının bozulmasına, Vergi Dairesi temyiz istemi-
nin reddine karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:68-69)
BŞ/YÖ
|