|
VERGİLENDİRME İLE İLGİLİ BELGELERİN BİÇİMSEL KURALLARA UYGUN OLMASI
OLAYIN GERÇEK NİTELİĞİNİN ARAŞTIRILMASINA ENGEL OLUŞTURMADIĞI HK.
Çırçır ve prese fabrikası işletmeciliği yapan yükümlü şirketin 1987 iş
lemleri incelenmiş ve bir kısım kütlü pamuğun müstahsilden alındığı
halde gerçeğe aykırı faturalarla belgelendirildiği dolayısıyla, bu fa-
turalardaki katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı görü-
şüyle, kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarhiyatı önerilmiştir.
Bu öneri doğrultusunda Şubat, Eylül, Ekim ve Kasım 1987 dönemlerine
ilişkin olarak salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisine karşı
açılan davayı inceleyen Adana 1.Vergi Mahkemesi 5.12.1990 günlü ve
E:1990/833, K:1990/1692 sayılı kararıyla; tarhiyatın hukuken geçerli
tespitlere değil, kütlü pamuğun müstahsilden alınmış olabileceği varsa
yımına dayandığı gerekçesiyle, davayı kabul ederek tarhiyatın kaldırıl
masına karar vermiştir.
Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Yedinci
Dairesi 27.12.1993 günlü ve 1993/6414 sayılı kararıyla; bir faturanın
gerçeğe aykırı olup olmadığının saptanmasının alım-satım kademelerinde
ki bütün işlemlerin incelenmesine bağlı olduğu, yükümlünün 1987 yılın-
da emtia satın aldığı Mehmet Bulun'un, bakallık işinde iflas ettikten
sonra mükellefiyet tesis ettirerek zirai mahsul ticaretiyle uğraşan
tacirlere komisyon karşılığında fatura verdiğini, yükümlüye verdiği fa
turaların gerçek mal hareketine dayanmadığını ifade ettiği, mahkeme ka
rarında, yükümlü şirketin kütlü pamukları satın aldığının, sevk irsali
yeleri, banka havale makbuzları, banka çekleri ve nakit olarak ödeme
yoluyla kanıtlandığı belirtilmiş ise de, Mehmet Bulun ifadesinde; hiç
mal satmadığı, kilogramında 25 kuruş alarak sahte fatura düzenlediği-
ni, faturaları alanların bu faturaların sahte olduğunu bildiklerini
belirtmesinin kanunun öngördüğü anlamda mal teslimi ve katma değer ver
gisi ödemesinin söz konusu olmadığını gösterdiği gerekçesiyle kararı
bozmuştur.
Bozma kararına uymayan Adana 1.Vergi Mahkemesi 14.6.1994 günlü ve
1994/480 sayılı kararıyla; inceleme raporu ve ekindeki tespitlerin Ver
gi Usul Kanununun 3.maddesinde öngörülen türde delil niteliği taşımadı
ğı, yasanın öngördüğü şekil şartlarına uygun faturaların sahte olup
olmadığının satıcının beyanı ve ekonomik durumu yanında, bu kişi adına
düzenlenen belgelerin değerlendirilmesi ve ödemelerin nasıl yapıldığı-
nın araştırılmasıyla anlaşılabileceği, gerçek usulde yükümlülük tesis
ettiren, defter tutup beyanname veren, sattığı ürünlerin bedelini çek-
le tahsil eden bir kişinin mal satmadığı, sahte fatura verdiği yolunda
ki beyanının ileride yapılacak cezalı vergilemeden kurtulmayı amaçladı
ğı, Ceyhan Ticaret Borsasına tescil edilen kütlü pamuğun satışı ile il
gili sevk irsaliyeleri ile kantar tartı pusulalarında gösterilen taşı-
yıcı kamyonun plakasının aynı olduğu, çeşitli zamanlarda başka olaylar
la ilgili olarak yapılan tek yanlı tespitlerin doğrudan davacı şirket-
le ilgili olmadığı, bu nedenle sahte olduğu ileri sürülen faturalarda
yer alan kütlü pamuğun çiftçilerden değil, gerçek usulde vergiye tabi
tacirlerden satın alındığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın kabulü
yolundaki ilk kararında direnmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 2365 sayılı Kanunla değişik 3.maddesin
de, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemle-
rin gerçek niteliğinin esas olduğu kurala bağlandığından, vergilendir-
me ile ilgili belgelerin biçimsel kurallara uygun düzenlenmiş olması
olayın gerçek niteliğinin araştırılmasına ve sonucuna göre işlem yapıl
masına engel değildir. Bu tür belgelerin gerçeğe aykırı veya içeriği
yönünden yanıltıcı olduğu usulen geçerli başka kanıtlarla ispatlana-
bilir.
Yükümlünün uyuşmazlık konusu dönemde fatura aldığı Mehmet Bulun ifade-
sinde; şeklen vergi yükümlülüğünü tesis ettirip ihtiyaç dayanlara bel-
li bir bedel karşılığında fatura sağladığını, faturaları alanlar tara-
fından adına düzenlenen çek bedellerini bankadan tahsil ederek aldığı
parayı mal sahiplerine verdiğini, halen pamuk tarlalarında işçilik ya-
parak geçimini sağladığını belirtmiştir.
Vergi Usul Kanununun 3.maddesine göre kanıt niteliği taşıyan bu ifade
yükümlünün bu kişiden gerçekte emtia satın almadığını ortaya koyduğun-
dan, faturaların biçimsel kurallara uygun olması, sevk irsaliyesi ve
çek düzenlenmesi borsada tescil yapılması gibi işlemler faturalarda
gösterilen emtianın faturanın düzenleyicisinden alındığını kanıtlamaya
yeterli değildir. Çünkü, gerçeğe aykırı fatura gibi sevk irsaliyesi de
düzenlenebilmekte işlemlere gerçek görüntüsü verebilmek için anlaşılan
kişilere çekle ödeme yapılıp daha sonra paranın geri alınması mümkün
olmaktadır. Yine 5590 sayılı Kanunun 52.maddesine göre borsada tescil,
kural olarak üzerine tescil yükümlülüğü düşen tarafından başvuru üzeri
ne gerçekleştirilen beyana dayalı bir işlem olduğundan, tescil konusu
emtianın gerçekten satıcı görününen kişiden satın alındığına kesin bir
kanıt sayılamaz.
Bu durumda, yükümlünün Mehmet Bulun isimli kişiden gerçekte emtia sa-
tın almadığı ve katma değer vergisi ödemediği halde, düzenlenen fatura
larda gösterilen katma değer vergisini indirim konusu yaparak vergi
kaybına yol açtığı sonucuna varıldığından, tarhiyatın kaldırılması yo-
lundaki direnme kararında yasaya uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, vergi dairesi müdürlüğünün temyiz isteminin ka-
bulüyle Adana 1.Vergi Mahkemesinin 14.6.1994 günlü ve 1994/480 sayılı
direnme kararının bozulmasına, eniden verilecek kararda karşılanacağın
dan yargılama giderleri konusunda hüküm kurulmasına gerek bulunmadığı-
na karar verildi.
BŞ/NÇ
(DAN-DER; SAYI:91)
|