|
TİCARİ İŞLEMLERİN TAKİP EDİLDİĞİ, EL DEFTERİNDEKİ BİLGİLERDEN HAREKET-
LE DÖNEM MATRAHININ BELİRLENEBİLECEĞİ AYRICA KARŞIT İNCELEME YAPILMASI
NA GEREK OLMADIĞI HK.
Toptan inşaat malzemesi ticareti ile uğraşan davacının işyerinde 1989
takvim yılına ilişkin olarak ele geçen özel el defteri kayıtlarının in
celenmesi sonucunda belirlenen matrah farkı üzerinden adına re'sen sa-
lınan Gelir Vergisi ve bu vergiye bağlı olarak kesilen kaçakçılık ceza
sına karşı açılan davayı; olayda dönem matrahının re'sen takdiri için
yeterli neden bulunmakla birlikte faturasız mal alım satımının kimler-
den, hangi miktarda ve nasıl yapıldığının karşıt inceleme ile saptanma
sı gerekirken bu hususun tesbitini belgeleyen tutanak ve yoklama fişi
düzenlenmediğinin anlaşıldığı, bu durumda; noksan inceleme sonucu be-
lirlenen matrah farkı üzerinden re'sen yapılan cezalı tarhiyatta yasal
isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek salınan vergi ve kesilen
kaçakçılık cezasını kaldıran İçel Birinci Vergi Mahkemesinin 15.9.1993
gün ve 1993/940 sayılı kararının; bozulması istemidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3.maddesinin (B) fıkrasında, vergilen-
dirmeden vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek
mahiyetinin esas olduğu, gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü de-
lille ispatlanabileceği, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan
bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia edene
ait bulunduğu belirtilmiş, aynı kanunun 30.maddesinin 2.fıkrasının 3.
bendinde, bu kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya
bir kısmının tutulmaması veya tasdik ettirilmemiş olması veya vergi in
celemesi yapmaya yetkili olanlarca herhangi bir sebeple ibraz edilmeme
si hali re'sen takdir nedeni olarak kabul edilmiştir.
Olayda, toptan inşaat malzemeleri ticareti yapan davacının satış belge
leri dışındaki kanuni defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği,
iş yerinde yapılan denetimde ele geçen özel el defterinde 1.1.1989 -
5.8.1989 tarihleri arasında, alıcının adı soyadı, satış tarihi, satışa
konu malın cinsi, birim satış fiyatı ve satış tutarının ayrıntılı bir
şekilde kayıtlı olduğu, özel el defterindeki alıcılar ile satış fatura
larının karşılaştırılması sonucu bir kısım müşteriler adına fatura dü-
zenlenmediğinin, bir kısmı için eksik fatura düzenlemek suretiyle Kat-
ma Değer Vergisi hariç 271.498.241 liralık hasılatın kayıt dışı bıra-
kıldığının belirlendiği, davacının alışları faturasız olan malların sa
tışları için de fatura düzenlenmediğini, bu faaliyetinden % 11 kar sağ
ladığının ifade ettiği, ancak tutanağı imzalamaktan imtina ettiği, bu
tesbit ve verilerden hareketle dönem matrah farkının 26.905.230 lira
olarak takdir edildiği anlaşılmaktadır.
Aynı nedenlerle davacı adına yapılan Katma Değer Vergisi tarhiyatları-
na karşı açılan davalarda Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi so
nucunda düzenlenen bilirkişi raporunda, kanuni defter ve belgelerin
mahkemeye ibraz edilmediği, davacının ticari işlemlerini takip ettiği
çekişmesiz bulunan özel el defterinde günlük hasılatın detaylı olarak
yazıldığı, ayrıca müşteriler sütununda "aldı" "gönderdim" "teslim et-
tim" "gönderilecek" "verilecek" "anlaştım" şeklinde açıklamalar yeral-
dığı, bu açıklamalardan kesin ifadelerin mal teslimi, şartlı ifadele-
rin ise sipariş olarak değerlendirilmesi ile Gelir Vergisi matrahının
142.946.325 lira olarak belirlendiği bildirilmiştir.
Gerek inceleme, gerekse bilirkişi raporu ile, özel el defterinin dava-
cının ticari işlemlerini takip ettiği defter olduğunun tesbit edilmiş
olması ve el defterindeki bilgilere göre bir kısım hasılatın kayıt dı-
şı bırakıldığının belirlenmesi karşısında, kayıt dışı bırakılan hasıla
tın ayrıca karşıt incelemesi ile saptanmasına gerek bulunmamaktadır.
Bu durumda, özel el defteri kayıtlarına göre davacının bir kısım hası-
latını beyan dışı bıraktığı tesbit edildiğinden, faturasız alım satı-
mın karşıt inceleme ile saptanmadığı gerekçesiyle mahkemece tarhiyatın
kaldırılması yolunda verilen kararda hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile ... Vergi Mahkemesi
kararının bozulmasına karar verildi.
ŞT/NÇ
|