|
ORTAKLARINI İŞYERİ SAHİBİ YAPMAK AMACIYLA KURULAN KOOPERATİFİN, ORTAK
DIŞI İŞLEM YAPTIĞI YOLUNDA BİR TESPİT BULUNMADIĞINDAN ORTAKLARINA "İŞ-
YERİ" TESLİMİNİN KATMA DEĞER VERGİSİNE TABİ OLMADIĞI HK.
Davacı kooperatifin 1996/Ocak döneminde ortaklarına teslim ettiği iş-
yerleriyle ilgili olarak katma değer vergisi beyannamesini vermemesi
nedeniyle, re'sen takdir yoluyla saptanan matrah üzerinden adına ağır
kusur cezalı katma değer vergisi salınmıştır. ... Vergi Mahkemesinin
... gün ve 1997/149 sayılı kararıyla; katma değer vergisi beyannamesi-
nin verilmemesi nedeni ile olayın takdire sevkinin yerinde olduğu, an-
cak, takdir komisyonunca matrah takdir edilirken hiç bir inceleme ve
araştırma yapılmadan, üye aidatları gibi somut veriler dikkate alınma-
dan belirlenen matrahta ve bu matrah esas alınarak yapılan tarhiyatta
isabet görülmediği gerekçesiyle cezalı katma değer vergisi tarhiyatı
terkin edilmiştir. Vergi dairesi müdürlüğü tarafından, takdir komisyo-
nunca matrah belirlenirken işyerlerinin asgari birim değerinin esas a-
lındığı ileri sürülerek mahkeme kararının bozulması istenilmektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1. maddesinde, ti-
cari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde
yapılan teslim ve hizmetlerin vergiye tabi olduğu hükme bağlandıktan
sonra 2. ve 3. bendlerinde katma değer vergisinin konusunu teşkil iş-
lemler sayılmış, aynı maddenin 2. fıkrasında ticari, sınai, zirai faa-
liyet ve serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliği-
nin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre, Gelir Vergisi Kanununda a-
çıklık bulunmadığı hallerde Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzu-
at hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği hükmüne yer verilmiş,
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37. maddesinde ise, her türlü tica-
ri ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların, ticari kazanç olduğu be-
lirtilmiş, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 11 ve 12. maddesinde de
ticari işletme, ticarethane ve fabrikanın tanımı, nitelikleri ve fonk-
siyonları sayılmak suretiyle ticari faaliyetin kapsamı açıklanmış bu-
lunmaktadır.
Öte yandan, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 1. maddesinde;
kooperatif, tüzel kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli eko-
nomik menfaatlerini ve özellikle meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçla-
rını karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp koru-
mak amacıyla gerçek ve kamu tüzel kişileri ile özel idareler, beledi-
yeler, köyler, cemiyetler ve dernekler tarafından kurulan değişir or-
taklı ve değişir sermayeli teşekküller olarak tanımlanmıştır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden,
herhangi bir faaliyetin ticari faaliyet sayılabilmesi için gelir elde
edilmesi amacına yönelik olması yanında, sözkonusu işlemlerin devamlı
olarak yapılması koşuluna bağlı olduğu; mal teslimi veya hizmet ifası-
nın katma değer vergisinin konusuna girmesi için de ticari, sınai, zi-
rai faaliyet veya serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılması ge-
rekeceği anlaşılmaktadır.
Olayda, ortaklarını işyeri sahibi yapmak amacıyla kurulan, or-
tak dışı işlem yaptığı yolunda bir tespit bulunmayan davacı yapı koo-
peratifinin ortaklarına yaptığı işyeri teslimleri 3065 sayılı Yasanın
1.maddesinde belirtilen ticari faaliyet kapsamında değerlendirilemeye-
ceğinden, yapılan tarhiyatın terkini yolunda verilen vergi mahkemesi
kararında sonucu itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, ... Vergi Mahkemesinin ... gün ve 1997/-
149 sayılı kararına yönelik temyiz isteminin reddine karar verildi.
(MT/ES)
|