|
213 SAYILI KANUNUN 8.MADDESİ UYARINCA, MÜKELLEFİYETE VEYA VERGİ SORUM-
LULUĞUNA İLİŞKİN ÖZEL MUKAVELELER VERGİ DAİRELERİNİ BAĞLAMAYACAĞINDAN,
PROTOKOLLE VERGİLENDİRME DÖNEMİ DEĞİŞTİRİLEMİYECEĞİ, HER VERGİ TAHAKKU
KUNA, İLİŞKİN OLDUĞU DÖNEMDEKİ VERGİ ORANI UYGULANACAĞI VE GÜNLÜK İŞLE
YEN FAİZ GELİRİ YÖNÜNDEN BANKA SİGORTA MUAMELE VERGİSİNİN TAKVİM YILI
İTİBARİYLE TAHAKKUK ETTİRİLECEĞİ HK.
Dava, yükümlü banka şubesinin, kredi müşterilerinden ...'nin ilk iki
yılı ödemesiz olarak geçecek 6 yılda tasfiyesi tekele bağlanan borçla-
rından dolayı 1.7.1983-31.12.1983 dönemi için tahakkuk ettirilen faize
ait banka ve sigorta muameleleri vergisinin, faizin protokole aykırı
biçimde yanlış zamanda tahakkuk ettirildiği, ödemenin de mükerrer oldu
ğu öne sürülerek iadesi istemiyle şikayet yoluyla yapılan başvurunun
reddi üzerine açılmıştır.
Yükümlü banka daha sonra ilk tahakkuku iptal ederek 1.7.1983-30.6.1984
dönemi için %3 oranını uygulamak suretiyle yeniden banka ve sigorta
muameleleri vergisi tahsil ederek ödedikten sonra düzeltme istemiyle
vergi dairesine başvurması üzerine yapılan inceleme sonucu düzenlenen
sınırlı vergi inceleme raporunda mükerrerlik arzeden 1.7.1983-31.12.
1983 dönemine ilişkin %3 oranına isabet eden ... liranın iadesi öneril
diğinden bu miktar yükümlüye iade edilmiş olup yükümlü banka kalan ...
liranın da iadesini istediğinden, uyuşmazlığın çözümünde anılan dönem
için tahakkuk edecek faizden %3 oranında mı, %15 oranında mı banka ve
sigorta muameleleri vergisi alınacağının ve döneminin saptanması gerek
mektedir.
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun İkinci Kısım Birinci Bölümünde
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi düzenlenmiş olup, 28.maddede, ban
ka ve sigorta şirketlerinin her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukla
rı bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa
olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların banka ve sigorta muamele
leri vergisine tabi olduğu kuralı öngörülmüştür.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8.maddesinin 3.fıkrasında da "vergi ka
nunlarıyla kabul edilen haller müstesna olmak üzere, mükellefiyete ve-
ya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukaveleler vergi dairelerini
bağlamaz" kuralı getirilmiştir.
Yükümlü bankayla müşterisi arasındaki protokole göre borç dönemi 1.7.
1983-30.6.1984 olsa dahi, günlük olarak işleyen faiz geliri yönünden
Banka ve Sigorta Muameleleri vergisinin tahakkuk dönemi 1.7.1983-
31.12.1983'tür. Faiz gelirine ilişkin tahakkukun da 31.12.1983 tarihin
de yapılması gerekmektedir. Nitekim yükümlü banka tarafından da 31.12.
1983 tarihinde faiz geliri tahakkuku yapıldığı ihtilafsızdır.
Faiz tahakkukunun sonradan iptal edilerek 30.6.1984 tarihi itibariyle
yeniden yapılmasının 213 sayılı Kanunun yukarda değinilen 8.maddesi
karşısında protokole dayalı bu ikinci tahakkukun vergilendirme dönemi-
ni etkilemiyeceği, vergi dairesi yönünden bağlayıcı olmadığı açıktır.
Diğer taraftan 1.7.1983-31.12.1983 dönemi için kanuni vergi oranı olan
%15'in uygulanması gerekmektedir. Zira 16.12.1983 tarih ve 83/7504 sa-
yılı kararla verginin nisbeti "1.1.1984 tarihinden itibaren" %3 olarak
değiştirilmiş olup, bu oran ancak 1.1.1984 tarihinden sonra tahakkuk
edecek faizler için geçerlidir. Bu yönüyle faizin 30.6.1984 tarihinde
hesaplanmış ve ikinci defa tahakkuk ettirilmiş bulunması yükümlüye
1.1.1984'ten önceki dönemlere ait olan miktarada hesaplanan tarihinde-
ki nisbeti uygulayabilme hakkını vermez.
Öte yandan davacı banka şubesine, 30.6.1984 tarihinde hesaplanan faiz
miktarı üzerinden ödenen verginin ... 31.12.1983 tarihine isabet eden
... lirası da düzeltilerek iade edilmiş bulunduğundan vergi mükerrerli
ği de söz konusu değildir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verildi.
BŞ/YÖ
|