|
V.U.K.'NUN 124. MADDESİ UYARINCA, ŞİKAYET YOLUYLA YAPILAN BAŞVURULARIN
REDDİNE DAİR İŞLEMLERİN İPTALİ İSTEMİYLE AÇILAN DAVALARDA, HASMIN MA-
LİYE BAKANLIĞI OLDUĞU; DOSYANIN VERGİ DAİRESİ HUSUMETİYLE TEKEMMÜL ET-
TİRİLİŞ KARAR VERİLMESİNDE İSABET BULUNMADIĞI HK.
Hazine garantisi altında, davacı banka tarafından ...'e kullandırılan
kredilere ilişkin borçların, 1995 yılı Bütçe Kanununun 45'inci maddesi
uyarınca Hazine tarafından, Devlet tahvili karşılığında, ... tarihi i-
tibarıyla, ... tarihinde devralınması ve söz konusu kredilere ait fa-
izlerin iptali nedeniyle, bu faizler üzerinden 1995 yılı için tahakkuk
ettirilerek ödenen banka ve sigorta muameleleri vergisinin iadesi is-
temiyle şikayet yoluyla yapılan başvurunun reddi yolundaki işlemin ip-
tali ve verginin ödendiği tarihten itibaren hesaplanacak faizi ile
birlikte iadesi istemiyle açılan davada; 6802 sayılı Kanunun 28 ve 213
sayılı Kanunun 19'uncu maddesi açıklandıktan sonra; söz konusu madde
hükümlerine göre, banka ve sigorta muameleleri vergisinde vergiyi do-
ğuran olayın, banka veya sigorta şirketlerinin nakden veya hesaben pa-
ra almaları olduğu; uyuşmazlık konusu olayda, davacı banka şubesince
...'e kullandırılan krediler dolayısıyla hesaben faiz tahakkuk etti-
rilmesi suretiyle vergiyi doğuran olay meydana gelmiş ise de, bilaha-
re, kullandırılan kredilere ilişkin borçların Hazine tarafından üst-
lenilmesi ve bu borçlara ait faizlerin iptal edilmesi nedeniyle vergi-
yi doğuran olayın ortadan kalktığı hususlarının anlaşıldığı; bu duruma
göre, uyuşmazlığa konu banka ve sigorta muameleleri vergisinin dayana-
ğı kalmadığından, bu verginin iadesi istemiyle yapılan şikayet başvu-
rusunun reddi yolundaki işlemde isabet görülmediği; ancak, hukuka ay-
kırı olarak alındığı için iadesine karar verilen vergi nedeniyle, ö-
dendiği tarihten itibaren faize de hükmedileceğine ilişkin bir kanun
hükmü bulunmadığından, davacının bu yöndeki talebinin yerinde görülme-
diği gerekçesiyle, şikayet yoluyla yapılan başvurunun reddine dair iş-
lemin iptali, faiz isteminin ise reddi yolundaki ... Vergi Mahkemesi-
nin ... günlü, ... sayılı kararının; davacı banka tarafından; borçlu
olunmadığı halde ödenerek mahrum kalınan tutar nedeniyle faize hükme-
dilmemesinin ticari icaplara aykırı olduğu; idarece, banka ve sigorta
muameleleri vergisinin, yapılan muamelelere dayandığı, bu muamelelere
ve alınan veya tahakkuk ettirilen paralara ilişkin olarak sonradan ya-
pılan değişikliklerin, kanunda bu yönde bir hüküm bulunmadığından, ö-
denen verginin iadesini sağlayamayacağı ileri sürülerek bozulması is-
tenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı banka tarafından ...'e kullan-
dırılan kredilere ilişkin borçların, 1995 yılı Bütçe Kanununun 45'in-
ci maddesi uyarınca, Hazine tarafından devlet tahvili verilmek sure-
tiyle ... tarihinde, ... tarihi itibarıyla devralındığı; davacı banka
tarafından da, ... tarihinde mevcut ana para borcu ile devralınma ta-
rihine kadar tahakkuk ettirilerek hesaben alınan faiz borçlarının ip-
tal edildiği; 1995 yılı için tahakkuk ettirilen kredi faizleri için
hesaplanarak ödenen banka ve sigorta muameleleri vergisinin iade edil-
mesi gerektiğinden bahisle vergi dairesine yapılan başvurunun, ... gü-
nü ve 587 sayılı işlem ile reddedildiği; ... tarihli dilkçe ile şika-
yet yoluyla Maliye Bakanlığına yapılan başvurunun da, ... gün ve ...
sayılı Maliye Bakanlığı işlemi ile reddi üzerine, bu işlemin iptali i-
le ödenen verginin faizi ile birlikte iadesi istemiyle dava açıldığı
anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Düzeltme talebi" başlıklı
122'nci maddesinde; mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların
düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebilecekleri, 124'üncü
maddesinde de, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra
yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye
Bakanlığına müracaat edebilecekleri belirtilmiştir.
Vergi hatalarının düzeltilmesi istemlerinde davaya konu idari
işlem, 213 sayılı Kanunun 124'üncü maddesi hükmü gereğince düzeltme
isteminin reddine ilişkin vergi dairesi işlemine karşı şikayet yoluyla
başvuru sonucu Maliye Bakanlığınca tesis edilen ret işlemidir.
Olayda da, davacı banka tarafından, şikayet yoluyla Maliye Ba-
kanlığına yapılan başvuru üzerine, anılan bakanlıkça tesis edilen iş-
lemin iptali istemiyle, Maliye Bakanlığı hasım gösterilerek dava açıl-
dığı, ancak, mahkemece, husumetin ... Vergi Dairesi Müdürlüğüne yönel-
tilmesi suretiyle dosyanın bu şekilde tekemmül ettirildiği ve mahkeme
kararının vergi dairesi müdürlüğüne tebliğini takiben, anılan vergi
dairesi müdürlüğü ve davacı banka tarafından temyiz isteminde bulunul-
duğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece, dosyanın Maliye Bakanlığı husumetiyle tekemmül etti-
rilerek buna göre karar verilmesi ve kararın da anılan bakanlığa teb-
liğ edilmesi gerekirken, ... Vergi Dairesi Müdürlüğü hasım gösterilmek
suretiyle karar verilmesinde ve tebligatın da vergi dairesi müdürlüğü-
ne yapılmasında usul ve yasaya uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, taraflar temyiz isteminin kabulüne; mah-
keme kararının bozulmasına karar verildi.
YÖ/ES
|