|
AKSİ VERGİ USUL KANUNUNA GÖRE GEÇERLİ DELİLLERLE İSPATLANMADIKÇA, TU-
TANAKLA SAPTANAN İFADELERİNE DAYANILARAK YÜKÜMLÜLER ADINA TARHİYAT YA-
PILMASININ YASAYA UYGUN OLDUĞU HK.
Soğuk demircilik yapan ve faturalarının bir cildini kaybettiğini vergi
dairesine bildiren yükümlünün işlemlerinin incelenmesi sırasında düzen
lenen tutanakta yükümlü; bu faturaları Ocak 1989 ayında kullandığını
ve 10.500.000 lira hasılatı kayıt dışı bıraktığını kabul etmiştir.
Bu bilgilere dayanılarak inceleme raporunda re'sen takdir edilen mat-
rah farkı üzerinden yükümlü adına salınan kaçakçılık cezalı katma de-
ğer vergisine karşı açılan davayı inceleyen İzmir 3.Vergi Mahkemesi
5.3.1992 günlü ve E:1990/409, K:1992/207 sayılı kararıyla; inceleme ra
poruna ekli tutanakta, yükümlünün daha önce kaybettiğini bildirdiği
bir cizlt faturayı Ocak ayı içinde kullandığı ve bu faturalarla ilgili
hasılatı defterlerine kaydetmediği saptanmış ise de, tutanakla sapta-
nan hususların aksinin aynı derecede geçerli belge ibraz edilerek ka-
nıtlanabileceği, yükümlünün defter ve belgelerinden 0651-0700 numara-
lar arasındaki fatura cildini kaybettiğini bildirdiği tarihte halen
1988 yılından devam eden 0551-0600 numaralı fatura cildini kullanmakta
olduğu ve yıl sonunda da en son 0615 numaralı faturayı kullandığının
anlaşıldığı, aylara göre kullandığı fatura sayısı dördü geçmediğinden,
elli adetlik bir cilt faturanın Ocak ayında kullanılmasının, gerek ya-
pılan işin türü, gerekse bu işin aylar itibariyle sayısı karşısında
mümkün görülmediği, faturaların kullandığı düşünüldüğünde karşıt ince-
leme yoluna gidilerek, kimlere ve ne şekilde fatura edildiğinin saptan
ması gerekirken bunun yapılmadığı gerekçesiyle, davayı kabul ederek
tarhiyatın kaldırılmasına karar vermiştir.
Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzun-
cu Dairesi 28.10.1993 günlü ve 1993/3861 sayılı kararıyla; yükümlü nez
dinde düzenlenen tutanakla, kayıp olduğu ileri sürülen faturalarla il-
gili hasılatın yasal defterlere kayıt edilmediği ile faturaların 1989
yılı Ocak ayında kullanıldığının saptanması ve Vergi Usul Kanununun
131. 134. ve 141.maddeleri karşısında, eksik hasılat beyan ettiği sa-
bit olan yükümlü adına yapılan tarhiyatın yasaya uygun olduğu, vergi
mahkemesince yükümlünün defter ve belgelerinin incelenmesi sonucu söz
konusu faturaların ilgili dönemde kullanılmadığı, 1988 yılından devam
eden fatura cildinin kullanıldığı saptanmış ise de, bu konuda bir tuta
nak düzenlenmediği gibi, dönem hasılatının eksik beyan edildiği yüküm-
lü tarafından tutanakla teyid edildiğinden, tarhiyatın kaldırılmasında
isabet bulunmadığı gerekçesiyle, temyiz istemini kabul ederek kararı
bozmuştur.
Bozma kararına uymayan İzmir 3.Vergi Mahkemesi 30.12.1993 günlü ve
1993/1373 sayılı kararıyla, mahkemece defter ve belgelerin incelenme-
siyle saptanan hususlar kararda belirtildiğinden, aynı hususların tu-
tanak ile saptanmasının hukuki bir yarar sağlamayacağını da belirtmek
suretiyle ilk kararında direnmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3.maddesinde, vergilendirmede vergiyi
doğuran olayla ilgili işlemlerin gerçek niteliğinin esas olduğu ve bu-
nun yemin dışında her türlü delille ispatlanabileceği hükme bağlanmış-
tır.
Yükümlü, işyerinin onarımı sırasında bir cilt faturasının kaybolduğunu
bildiren 3.2.1989 tarihli dilekçesi üzerine yapılan vergi incelemesi
sırasında düzenlenen 21.11.1989 tarihli tutanakta; kaybettiği 0651-
0700 numaralar arası faturaları Ocak 1989 ayında kullandığını ve bu
faturalarla ilgili hasılatı yasal defterlerine kaydetmediğini kabul
etmiş ve tutanağı ihtirazi kayıt koymadan imzalamış olup, bu ifade Ver
gi Usul Kanununun 3.maddesine göre delil niteliği taşımaktadır.
Vergi mahkemesi direnme kararında, defter ve belgelerinin incelenme-
sinden, 0651-0700 numaralarını içeren fatura cildinin kaybolduğunu bil
dirdiği 3.2.1989 tarihinde, yükümlünün 1988 yılından kalan 0551-0600
numaralarını içeren fatura cildini kullanmakta olduğu ve yıl sonunda
en son 0615 numaralı faturayı kullandığı ayrıca, bir ayda kullandığı
fatura sayısının dördü geçmediğinin saptanması karşısında, 0651-0700
numaralarını içeren 50 adetlik bir cilt faturanın Ocak 1989 ayında kul
lanılmış olamayacağı sonucuna varmıştır. Ancak, uygulamada, sonraki nu
maraları içeren faturaların daha önce kullanılması ve sağlanan hasıla-
tın defterlere işlenmemesi mümkün olduğundan, bu saptamalar Vergi Usul
Kanununun 3.maddesine göre delil niteliği taşıyan yükümlünün tutanakta
ki ifadesinin aksini kanıtlar nitelikte ve yeterlikte görülmemiştir.
İnceleme sırasında ileri sürülmeyen bir konuda karşıt inceleme yapılma
sı düşünülemeyeceğinden, kullanıldığı yükümlüce itiraf edilen fatura
cildinden kimlere ne şekilde fatura kesildiği hususunun inceleme elema
nınca saptanmamış olması inceleme noksanlığı sayılarak tarhiyatın kal-
dırılması hukuka uygun değildir.
Açıklanan nedenlerle, vergi dairesi müdürlüğünün temyiz isteminin kabu
lü ile İzmir 3.Vergi Mahkemesinin 30.12.1993 günlü ve 1993/1373 sayılı
direnme kararının bozulmasına karar verildi.
KARŞI OY:
Yükümlünün bir cilt faturasının kaybolduğunu vergi dairesine bildiril-
mesinden sonra yapılan sınırlı incelemede, bu fatura cildini 1989 Ocak
ayında kullandığı ve hasılatını kaydetmediği hususu kendi ifadesiyle
inceleme tutanağına geçirilmiştir. Sadece bu beyana dayanan cezalı kat
ma değer vergisine karşı açılan dava üzerine, vergi mahkemesince, yü-
kümlünün faturaları ve defter kayıtları incelenerek, kaybolan fatura
cildinden önceki seri numaralı faturaların 1988 yılından başlayarak
1989 yılında da sırayla kullanıldığı, aylar itibariyle dörtten fazla
fatura kesilmediği ve 1989 Ocak ayında, kaybolan elli adetlik fatura
cildinin kullanılmasının mümkün olmadığı açıklıkla saptanmıştır.
İnceleme elemanınca, tarh dönemi öncesi ve sonrası kullanılan fatura-
lar ve defter kayıtları incelenmediğinden, yükümlünün ifadesiyle kayıt
lar arasındaki çelişki açıklanamamış, dolayısıyla tarhiyat bu yönüyle
dayanaksız kalmıştır.
Yerel mahkemenin incelemeyle ortaya koyduğu maddi olaya ve bunun sonu-
cuna itibar etmek gerekir. Mahkemenin belirlediği ve kararında açıkla-
dığı durum karşısında yükümlünün, bir fatura cildinin kaybolmasının
verdiği endişeyle, vergi incelemesi sırasında, aleyhine böyle bir be-
yanda bulunduğu anlaşılmaktadır.
Vergi mahkemesinin direnme kararı hukuka uygun bulunduğundan, bozma ka
rarına katılmıyoruz.
BŞ/ES
|