KOOPERATİFLERİN ESAS MUKAVELELERİNDE KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 7/16.
MADDESİNDE AÇIKLANAN KAYIT VE ŞARTLARA YER VERİLMEMESİ HALİNDE BU KA-
YIT VE ŞARTLARIN İHLAL EDİLİP EDİLMEDİĞİNİN ARAŞTIRILMASINA GEREK BU-
LUNMADIĞI HK.
Kooperatifinin 1988 takvim yılına ait kurumlar vergisi beyannamesini
vermediğinden bahisle takdir edilen matrah esas alınarak kurumlar ver-
gisi salınmış kaçakçılık cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi davacı
kooperatifin ihtilaflı dönemde ortak dışı işlem yapmadıkları bu neden-
le de gelir elde etmedikleri yönünde ileri sürülen iddiaların doğrulu-
ğunun tesbiti amacıyla yaptırılan bilirkişi incelemesi sonunda, ortak-
lar tarafından bankaya yatırılan aidatlardan faiz geliri elde edildi-
ği, bu işin de ortakların menfaatini korumak gayesi ile yapıldığı anla
şıldığından kurumlar vergisi kanununu 7/16.maddesi gereği elde edilen
faizin ortak dışı işlem kabul edilemeyeceği gerekçesiyle cezalı tarhi-
yatın kaldırılmasına karar vermiştir. Vergi Dairesi müdürlüğü mahkeme
kararının bozulmasını istemektedir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7/16.maddesinde; kooperatifle-
rin esas mukavelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, idare
meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemesi, ihti-
yat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması ve münhasıran ortaklar ile iş
görülmesine dair hükümler bulunması şartı ile ve esas mukavelelerinde
yukarıdaki şartlar mevcut olmakla beraber, fiilen bu kayıt şartlara
uyan kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf oldukları hükmüne yer
verilmiştir.
Bu hükme göre; kooperatifelerin kurumlar vergisinden muaf olabilmele-
ri açıklanan 16.bentte yazılı kayıt ve şartların esas mukavelelerinde
açıkca yer alması ve fiilende bu kayıt ve şartlara uyulması halinde
mümkündür. Esas mukavelelerinde bu kayıt ve şartlara yer verilmiş olun
masına karşın, fiilen bu kayıt ve şartlara aykırı davranan kooperatif-
ler ile fiilen bentte yazılı kayıt ve şartlara uymakla birlikte esas
mukavelelerinde gerekli düzenlemeyi yapmamış bulunan kooperatiflerin
kurumlar vergisi muafiyetinden yararlandırılmasına kanunen olanak yok-
tur.
Dosyanın incelenmesinden davacı kooperatifin esas mukavelesinde yukarı
da açıklanan bentte aranılan kayıt ve şartlara yer verilmediği anlaşıl
mış bulunduğundan ayrıca bu kayıt ve şartların fiilen ihlal edilip
edilmediğinin araştırılmasına ve bu konuda yapılmış bir tesbitin bulun
masına gerek bulunmadığı cihetle, elde olunan faiz gelirinin vergilen-
dirilmesinde kanuna aykırılık bulunmadığı halde, re'sen takdir olunan
matrah üzerinden salınan kurumlar vergisinin terkininde isabet görül-
memiştir.
Açıklanan nedenlerle, Vergi Dairesi temyiz isteminin kabulü ile Anka-
ra 4.Vergi mahkemesinin 10.6.1991 günlü ve 1991/849 sayılı kararının
bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:88)
BŞ/SE
|