HENÜZ KESİNLEŞMEYEN ASGARİ BİRİM DEĞER ÜZERİNDEN VERİLEN BEYANNAMENİN
KABULÜ SURETİYLE SALINAN EMLAK VERGİSİNDE YASAYA UYARLIK BULUNMADIĞI HK.
Uyuşmazlık; yükümlünün kesinleşen asgari birim değeri üzerinden emlak
vergisi hesaplanması, fazla alınan verginin iadesi isteğiyle düzeltme-
şikayet yoluyla yaptığı başvurusunun reddine ilişkin Maliye ve Gümrük
Bakanlığı işleminin iptali isteminden ibarettir.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29.maddesinde; Vergi Değerinin,
Emlak Vergisinin mevzuuna giren bina ve arazinin rayiç bedeli olduğu,
rayiç bedelin; bina ve arazinin beyan tarihindeki normal alım satım
bedeli olduğu, 31.maddesinde de; Vergi Dairesinin gerektiği takdirde
Maliye Bakanlığınca tesbit olunacak esaslara istinaden ve aynı Bakan-
lıkça yetkili kılınacak memurlar marifetiyle mükelleflerin beyan ettik
leri matrahlar yerine geçecek vergi değerini yeniden takdir edecekle-
ri, mükellefler tarafından ilk tarhiyata esas olmak üzere beyan edilen
miktar ile takdir edilen rayiç bedel arasında fark bulunduğu takdirde,
hesaplanan fazla verginin terkin ve mükellefe reddolunacağı veya nok-
san verginin kusur cezalı olarak ikmalen tarh olunacağı hükme bağlan-
mıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 74.maddesine, 2686 sayılı Kanunun 14.
maddesiyle eklenen (c) bendine göre; Takdir Komisyonlarının arsalar
için mahalle muhtarlıkları itibariyle tesbit edecekleri asgari ölçüde
birim değeri ile mükelleflerin beyanlarına alt sınır getirilmiş olup,
mükelleflerin taşınmazlarının özellikleri nedeniyle rayiç bedellerinin
bu asgari değerin üstünde bulunması hallerinde de bu değerin üstünde
bir değer beyan etmeleri doğaldır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa, 2686 sayılı kanunun
11.maddesiyle eklenen 49.maddesinin (b) bendinde, kesinleşen asgari öl
çüde birim değerlerinin ilgili vergi dairelerinde ve muhtarlıklarda
uygun bir yere asılmak suretiyle genel beyan süresince ilan edileceği
hükme bağlanmıştır.
Dava konusu olayda, yükümlü henüz kesinleşmeyen Takdir Komisyonu kara-
rı ile tesbit edilen asgari birim değerini esas alarak taşınmazının ra
yiç bedelini bu miktar üzerinden beyan etmiş bulunduğuna ve bilahare
Ticaret Odasının itirazı üzerine bu değerin 2000 liraya indirilerek bu
miktar üzerinden kesinleşmiş olduğuna göre, bu durum karşısında yüküm-
lüye yeniden beyanname verme olanağı tanınarak bildireceği değerin ra-
yiç bedele uygun olması halinde bu beyanının esas alınması suretiyle
vergi tarhedilmesi gerekir.
Yükümlünün sonradan beyan etmiş olduğu değerin düşük bulunması halinde
vergi dairesince yukarıda anılan 1319 sayılı Kanunun 31.maddesi uyarın
ca incelemeye geçirilerek hakiki rayiç değerin tesbit edilmesi suretiy
le ikmalen vergi tarh edilmesi de yasa gereği bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle; henüz kesinleşmeyen asgari birim değer üzerinden
verilen beyannamenin kabul edilmesi suretiyle tarhedilen emlak vergi-
sinde yasalara uyarlık bulunmadığından, kesinleşen asgari değer üzerin
den vergi hesaplanarak fazla verginin iadesine ilişkin yükümlü isteği-
ni reddeden, dava konusu Maliye ve Gümrük Bakanlığının işlemin iptali-
ne karar verildi.
(BŞ/YÖ)
|