|
İNŞAAT TAAHHÜT İŞİ YAPAN YÜKÜMLÜ ŞİRKETİN TATİL KÖYÜ İNŞAATINDA KUL-
LANDIĞI İNCELEME ELEMANI TARAFINDAN DA KABUL EDİLEN İŞÇİLİK VE MALZE-
MEYE AİT FATURALARIN GERÇEK BİR EMTİA HAREKETİNE DAYANMADIĞI KONUSUNDA
YETERLİ VE YASANIN ARADIĞI NİTELİKTE BİR İNCELEME YAPILMADIKÇA, KATMA
DEĞER VERGİSİ İNDİRİMLERİNİN KABULÜ GEREKTİĞİ HK.
İnşaat taahhüt işleri yapan yükümlü şirketin 1992 yılında bir kısım
inşaat malzemesi alışlarının gerçeği yansıtmayan faturalarla belgelen-
dirildiği saptanarak Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz 1992 dönemleri
için adına resen kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen ... Vergi Mahkemesi,
... günlü, 1994/1496 sayılı kararıyla; inceleme raporu ve eklerinin
incelenmesinden yükümlü şirketin, ... İlçesinde yapımını üstlendiği
... Tatil Köyü inşaatı ile ilgili olarak gider faturalarını aldığı
kişilerden ... ve ...'nün gerçeği yansıtmayan fatura düzenlemek ga-
yesiyle mükellefiyet tesis ettirdikleri, gerçek bir mal ticareti yap-
madıkları, faturaları komisyon karşılığında düzenlediklerinin İstanbul
Emniyet Müdürlüğü Mali Şubesince tespit edildiği, ...'ın tutuklandığı
ve halen cezaevinde bulunduğu, ...'nün arandığı, ...'nun ise ...'de
...'ın işyeri adresinde mükellefiyet tesis ettirdiği ve işini ...'de
terk ettiği, aramalara rağmen bulunamadığı, faturalarının ... ile il-
gili aramada bulunduğunun vergi dairesi müdürlüğündeki dosyasından an-
laşıldığı, bu tespitler karşısında rapora ekli tutanaklarda ayrıntılı
olarak dökümü yapılan faturaların gerçek bir mal teslimi ve hizmet i-
fasına dayanmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davayı reddetmiş-
tir.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Onbirinci Daire-
si, ... günlü, 1996/1637 sayılı kararıyla; katma değer vergisi uygula-
masında indirimin haklı sayılabilmesi için indirilen katma değer ver-
gisinin, satıcı tarafından veya daha alt kademelerdeki mükelleflerce
beyan ve ödemeye konu edilmiş olması, diğer bir anlatımla yüklenilen
vergi ile ilgili sorumlulukların yüklenicileri tarafından yerine geti-
rilmiş olması gerektiği, ilgili dönemde yükümlü şirkete fatura düzen-
leyen ... ile ... hakkında mali polisin verdiği bilgilere dayanılarak,
...'nun ise işini 31.12.1991'de terk ettiği ve bulunamadığı, faturala-
rının ise mükellefiyet tesis ettirdiği Selahattin Gönültaş'ın işyeri
adresinde bulunmuş olması gözönüne alınarak, anılan kişilerin gerçek
bir emtia hareketini ifade etmeyen fatura düzenlediği sonucuna varıl-
dığı ancak, dosyada bulunan tahakkuk fişlerinin incelenmesinden; yü-
kümlü şirkete düzenlenen faturalarda gösterilen katma değer vergileri-
nin tahakkuk ettirildiği anlaşıldığından, yükümlü şirketin indirimle-
rinin geçerliliğinin kabulü gerektiği, 213 sayılı Yasanın 134 üncü
maddesi uyarınca yeterli bir vergi incelemesinden söz edebilmek için
vergileme ile ilgili olaylar ve hesap durumlarının inanılır bir biçim-
de araştırılması, eleştirilecek hususlarla ilgili saptamaların sağlık-
lı yapılması, isabetli ve güvenilir bir şekilde değerlendirilmesi,
varsayıma dayanmayan somut tespitlerin esas alınması gerektiği, bu du-
rumda yeterli tespitleri içermeyen ve salt mali polisin verdiği bilgi-
lerden hareketle düzenlenen inceleme raporuna dayanılarak yapılan tar-
hiyata karşı açılan davayı reddeden mahkeme kararında yasaya uygunluk
görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan Vergi Mahkemesi, ... günlü,1996/1161 sa-
yılı kararıyla; ilk kararındaki hukuksal nedenlere ek olarak, inceleme
raporuna ekli ifadelerden, şirket yetkilileri veya temsilcilerinin bir
tatil köyü inşaatı için 1992 ve 1993 yıllarında yapılan büyük bir har-
camanın yarısına yakın kısmını karşılayan fatura sahiplerini tanıma-
dıkları, bunlarla hiçbir pazarlık veya sözleşme yapılmadığı, bu ölçek-
te büyük ödeme için çek, bono, banka havalesi gibi ödeme araçları kul-
lanılmaksızın, ekonomik ve ticari teamüllere de aykırı olarak elden ve
makbuz karşılığında ödeme yapıldığı, 1992 ve 1993 yıllarında yaklaşık
yirmibeş milyar lira tutarında mal teslim eden bu şahısların belli bir
iş yeri, deposu ve üretim yeri olmadığı, alıp satacak, depolayıp nak-
ledecek organizasyonları bulunmadığı ve bu şahısların mali polisçe
gerçek bir emtia alımını ifade etmeyen fatura düzenlemekten tutuklan-
dıkları, kestikleri faturaların katma değer vergisinin beyan edilmiş
olmasının, beyannamelerinde bu vergileri indirim konusu yaptıkları da
gözönüne alındığında hiçbir anlam taşımayacağı, bu şahısların mükelle-
fiyetlerinin kısa süreler içinde başlayıp bitmesi, arandıklarında bu-
lunamamaları ve açık adreslerinin olmaması nedeniyle incelemenin eksik
yapıldığından da söz edilemeyeceği, davacı şirketin bu şahıslardan
gerçekten mal aldığını kanıtlayamadığı, söz konusu faturaların gerçek
bir emtia alımını ifade etmediği gerekçesiyle ilk kararında direnmiş-
tir.
Direnme kararı yükümlü tarafından temyiz edilmiş ve tarhiyata
mali polisçe verilen bilgilerin esas alındığı, faturaları düzenleyen-
ler hakkında vergi incelemesi yapılmadığı gibi defter ve belgelere da-
yalı somut tespitler de bulunmadığı, inceleme raporunun yeterli bir
incelemeye dayanmadığı, faturaların gerçek mal ve hizmet alımlarını
yansıttığı ileri sürülerek bozulması istenmiştir.
İnşaat taahhüt işleri yapan yükümlü şirketin 1992 yılında bir
kısım inşaat malzemesi alımlarının gerçeğe aykırı faturalarla belge-
lendirildiği görüşüyle adına salınan kaçakçılık cezalı katma değer
vergisini onayan vergi mahkemesi direnme kararı temyiz edilmiştir.
Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesinin (B) bendinde vergiyi do-
ğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin gerçek mahiyetinin esas ol-
duğu, 134 üncü maddede de vergi incelemesinden maksadın ödenmesi gere-
ken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu
kurala bağlanmıştır.
Dosyada bulunan inceleme raporu ve eki tutanaklarda; yükümlü
şirketin 1992 yılında ... Tatil Köyünün yapımını üstlendiği, 1992 yı-
lında ... lira bedelli inşaatın ... liralık kısmını gerçekleştirdiği,
gerçekleştirilen imalatın ... lira tutarındaki kısmına ilişkin malzeme
ve işçilik faturalarının ... ve ... tarafından düzenlendiği, imalat
tutarının, gerçekleştirilen imalatı gösteren hakedişlerde yer alan tu-
tarlardan daha düşük kaldığı saptanmıştır.
Fatura düzenleyicileri hakkında emniyet müdürlüğünce yapılan
soruşturmaya dayanak olmaktan öte bir tespit içermeyen tarhiyata karşı
açılan davada davacı Kurum, gerek söz konusu malzemelerin gerekse iş-
çiliğin, katma değer vergisinin ödendiğini, esasen fatura düzenleyen-
lerin bu mal ve hizmeti içeren beyannamelerini bağlı oldukları vergi
dairesi müdürlüğüne verdiklerini belgeleyen tahakkuk fişlerini görme-
den ödeme yapmadıklarını ileri sürmüş ve tahakkuk fişi örneklerini
dosyaya sunmuştur.
İnşaat taahhüt işi yapan davacı kurumun ilgili dönemlerde yürü-
tülen tatil köyü inşaatında kullanıldığı inceleme elemanı tarafından
da kabul edilen malzeme ve işçilik faturalarının gerçek bir emtia ha-
reketine dayanmadığı konusunun yeterli ve yasanın aradığı nitelikte
bir inceleme ile saptanmadığı dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
Fatura düzenleyicileri adına tahakkuk eden verginin vergi ida-
resince izlenmesi ve yapılan bu beyanın doğruluğunun araştırılması ge-
rekirken, idarece bu hususta da somut bir tespit ve değerlendirme ya-
pılmamıştır. Bir tacirden beklenen özeni gösterdiği anlaşılan davacı-
nın katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek uygulanan tarhi-
yata karşı açılan davanın reddi yolundaki ısrar kararında hukuka uy-
gunluk görülmemiştir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile ... Vergi Mahkemesi-
nin ... günlü ve 1996/1161 sayılı kararının bozulmasına, yeniden veri-
lecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm ku-
rulmasına gerek bulunmadığına karar verildi.
(MT/ES)
|