|
|
Dairesi
Organizatörlük faaliyetinden dolayı elde edilen gelirin ve serbest meslek erbabına ödenen ücretlerin Gelir Vergisi ve KDV karşısındaki durumu
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
T.C.
İSTANBUL VALİLİĞİ
İl Defterdarlığı
Katma Değer Vergisi Gelir
Müdürlüğü
SAYI : KDV.MUK.B.07.4.DEF.0.34.18.1.25- 28328
KONU : Organizatörlük faaliyetinden dolayı elde edilen gelirin ve serbest meslek erbabına ödenen ücretlerin Gelir Vergisi ve KDV karşısındaki durumu.
İLGİ : Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü?ne vermiş olduğunuz ...07.2004 tarihli dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçeniz incelenmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu?nun ?Serbest Meslek Kazançları? başlıklı 65. maddesinde; ?Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır..? hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, aynı kanunun 37. maddesinde; ?Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.? hükmü yer almaktadır.
Ticari kazançlar esas itibariyle sermaye-emek karışımı bir kaynağa bağlı olarak doğarlar. Bu kaynağa bağlı olarak devamlı bir organizasyona dayanan her türlü faaliyet ticari faaliyettir.
Serbest meslek faaliyetinin ticari bir organizasyon içinde yapılması sağlanan gelirin yapısını değiştirmez. Sadece elde edenler yönünden ticari kazanç sayılmasını gerektirir ve ticari kazanca ait esas hükümlere tabi olur.
Bu hükümlere göre ?organizatörlük? faaliyetini devamlılık arz edecek şekilde yapanların bu faaliyetlerini bir işyeri açarak veya açmadan ticari bir organizasyon altında yürütmeleri halinde elde edilen kazancın ticari kazanç olarak değerlendirilmesi ve gelir vergisine tabi tutulması gerekir. Dolayısıyla adı geçenin çeşitli kurum ve kuruluşlara vermiş olduğu organizatörlük hizmeti karşılığında tarafına yapılan ödemelerden elde ettiği gelirin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu?nun 92. maddesi çerçevesinde Mart ayının 15. günü akşamına kadar Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyanı gerekmektedir.
Diğer taraftan,193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu?nun 61. maddesinde, ?Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin, ödenek, tazminat, kasa tazminatı, mali sorumluluk tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez? denilmiştir.
Aynı Kanunun 18. maddesinde; ?Müellif, mütercim, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, ditsek, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat gelir vergisinden müstesnadır.
Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedel ve ücretler istisnaya dahildir.
Yukarıda yazılı kazançların arızi olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel teşkil etmez.
Serbest meslek kazançları istisnasının bu Kanunun 94. maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur. ? hükmü yer almıştır,
Öte yandan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu?nun 94. maddesinden kimlerin tevkifat yapacakları açıklanmış olup, söz konusu maddenin 2. bendinin (a) fıkrasında yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden, 18. madde kapsamına giren, serbest meslek işlerinden tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır. Tevkifat uygulamasında serbest meslek kazancının devamlı veya arızi nitelikte olmasının herhangi bir önemi bulunmamaktadır.
Bu hükümlere göre, söz konusu organizasyonlarda görev alan sanatçılar tarafından icra edilen işlerin yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda yapılması halinde Gelir Vergisi Kanunu?nun 18. maddesinde belirtilen istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün olacak olup bu kişilere yapılan ödemelerin de işin arızi veya sürekli olduğuna bakılmaksızın Gelir Vergisi Kanunu?nun 94/2-a maddesi uyarınca stopaj yolu ile vergilendirilmesi gerekmektedir.
Ancak, söz konusu kişilerin yapmış oldukları işlerin Gelir Vergisi Kanunu 18. maddesi kapsamına girmemesi halinde ise, faaliyetin devamlı şekilde yürütülmesi durumunda yapılacak ödemeler serbest meslek makbuzu karşılığı belgelendirilerek aynı kanunun 94/2-b maddesi uyarınca stopaj yoluyla vergilendirilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde söz konusu faaliyetin arızi şekilde yapılması halinde de, elde edilen kazançların, devamlılık karakteri taşımaması sebebiyle diğer kazanç ve irat olacağı, yine 94/2-b hükmü gereğince gelir vergisi stopajı yapılacağı ve bu ödemelerin de gider pusulası ile belgelendirilerek giderleştirileceği tabiidir.
Öte yandan, sanatçılar ile firmanız arasında bir hizmet sözleşmesi ve sanatçıların firmanıza bağlı olarak işverenin emir ve talimatları altında çalışması halinde ise, firma tarafından yapılan ödemelerin ücret olarak değerlendirilmesi, ücret bordrosu düzenlenmesi ve muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu?nun 1/1. maddesine göre Türkiye?de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/3-c maddesinde; profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif faaliyetler, maçlar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi, gösterilmesinin katma değer vergisine tabi olacağı, maddenin 2. fıkrasında ise bu faaliyetlerin kapsamı, niteliği ve devamlılığının Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Konu ile ilgili olarak yayımlanan 1 Sıra No.lu KDV Genel Tebliğinde yukarıda belirtilen faaliyetlerden devamlılık arz edenlerin vergiye tabi olacağı arızi faaliyetler çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin ise vergiye tabi tutulmayacağı açıklanmıştır.
Benzer bir konuda Bakanlık Makamı?ndan alınan 16.11.1995 tarih, 63706 sayılı yazıda, aynı yılda veya birbirini takip eden yıllarda bir defaya mahsus faaliyet gösterilmesi arızi serbest meslek faaliyeti, aynı yılda yada birbirini takip eden yıllarda birden fazla faaliyette bulunulması durumunda ise bu faaliyetin süreklilik içerdiği ve mutad meslek faaliyeti kapsamında değerlendirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Buna göre;
Yaptığınız organizatörlük işi KDV?ne tabi olacak, belediye ile ücret anlaşmasını sanatçı ücreti dahil olarak yapmış olmanız halinde, organizatörlük hizmeti karşılığında belediyeden aldığınız (sanatçılara ödenecek ücret dahil)bedel KDV?ne tabi olacaktır. Ancak, böyle bir belirleme yapılmamış olması halinde sadece aldığınız komisyon vergiye tabi olacak, sanatçılar ayrıca almış oldukları hizmet bedeli için belediyeye serbest meslek makbuzu düzenleyerek KDV hesaplayacaklardır.
Diğer taraftan, organize ettiğiniz konsere katılan sanatçılar ile firmanız arasında bir hizmet sözleşmesi olması ve sanatçıların firmanıza bağlı olarak ücretli durumuna girmek suretiyle hizmet vermeleri halinde tarafınızca sanatçılara ödenen ücret katma değer vergisine tabi olmayacaktır.
Ancak, bu kişilerce serbest meslek faaliyetinin ücretli durumuna girmeksizin ve aynı yılda veya birbirini takip eden yıllarda birden fazla yapılması durumunda süreklilik söz konusu olacağından gerçek usulde KDV mükellefi olmaları, söz konusu faaliyetlere ilişkin hizmetler için tarafınıza Serbest Meslek Makbuzu düzenlemeleri ve KDV hesaplamaları gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
|
|