|
|
Dairesi
Vakıflardan kiralanan gayrimenkulün üçüncü kişilere kiraya verilmesi halinde elde edilen kira gelirinin dernek olarak beyan edilip edilmeyeceği hk.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
T.C.RNİSTANBUL VALİLİĞİRNİl Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11
Vakıflardan kiralanan gayrimenkulün
üçüncü kişilere kiraya verilmesi halinde
elde edilen kira gelirinin dernek olarak
beyan edilip edilmeyeceği hk.
........................................DEĞER VERGİSİ GELİR MÜDÜRLÜĞÜNE
......................................... Derneği tarafından verilen ...............3.2003 tarihli dilekçede Müdüriyetimizi ilgilendiren kısımlar aşağıda açıklanmıştır.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1/D maddesiyle dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisinin kapsamına alınmış, dernek ve vakıfların kendisi ise kurumlar vergisi kapsamı dışında tutulmuştur.
Aynı Kanun'un 4 ve 5.maddeleriyle de dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri, kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda dernekler verginin mevzuu dışında bırakılmış, bunlara ait veya bağlı olan ve faaliyetleri devamlı bulunan iktisadi işletmeler vergi kapsamına alınmıştır.
Genel anlamda mal ve hizmet üreten her ekonomik birim iktisadi işletme sayılır.
İktisadi işletmelerin bazı karakteristik vasıfları bulunmaktadır. Bunlar 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 'İktisadi Amme Müesseseleri' başlığı altında yer alan gerekçesinde ayrıntıları ile belirtilmiştir. Söz konusu gerekçeye göre '...iktisadi mahiyetteki işletmelerin karakteristik vasıfları...'şunlardır.
1İşletmenin mevzuunun ve faaliyetinin tedavül ekonomisine iştiraki tazammun etmesi (satış veya ücret karşılığı iş yapılması gibi);
2. İşletmenin işlerin idaresi ve hesap tutma bakımlarından iktisadi veya mali muhtariyeti haiz bir teşekkül halinde görülmesi (işletmenin belli bir iş mevzuu ve sahası olması amme idarelerinde cari olan usul ve nizama göre idare edilmemesi...gibi)
3. İktisadi faaliyetin devamlı olması'
Gerekçede yer alan bu hükümler iktisadi işletme kavramına genel bir açıklık getirmektedir. Öte yandan Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan değişiklikle yukarıda sıraladığımız genel gerekçenin 2. maddesi değiştirilerek iktisadi işletmelerin, iktisadi veya mali özerkliklerinin olmamasının vergilemeyi etkiyemeyeceği kanun maddesi haline getirilmiştir.
Öte yandan, bazı vergi kanunlarında değişiklik yapılması hakkında kanun tasarısının 2. maddesinde, '5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 199 sayılı Kanunun 5., 903 sayılı Kanunun 3. maddesiyle değişik 5. maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
'Bu maddenin uygulanmasında dernek ve vakıfların mal ve hakları kiraya verme işlemleri de iktisadi işletme sayılır.' denilmiş nitekim 04. 12.1985 tarih 3239 sayılı Kanunun Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan değişikliklerin madde gerekçesinin açıklandığı 2. maddesinde de 'Yürürlükte olan hükümle dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinin tanımı yapılmış ve nitelikleri saptanmış ise de taşınır ve taşınmaz malların gelirlerini kavramamaktadır.
Bu hükümle dernek ve vakıfların ticari, sınai ve zirai işletmeleri dışında, mal ve hakların kiralanması işlemleri de iktisadi işletme kapsamına alınmaktadır. Bu değişiklikle iktisadi işletme kavramında bütünlük bağlanmaktadır.' denilmiş ancak kanun değişikliği gerçekleşmemiştir.
Bu hükümlere göre, derneğinizin kiraladığı gayrimenkulü üçüncü kişilere kiraya vermesinin ticari, sınai ve zirai bir işletme olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Dolayısıyla gayrimenkul kiralamanızdan dolayı ticari, sınai ve zirai bir işletme ortaya çıkmadığından bu faaliyet için derneğe ait bir iktisadi işletmeden de söz edilemez. Beyanname verme zorunluluğu da doğmayacaktır.
Ayrıca gayrimenkulleri dernekten işyeri olarak kiralayanların 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinde sayılan sorumlu sıfatıyla vergi tevkifatı yapmak zorunda olan mükelleflerden olması durumunda, bu şahısların derneğinize yapacağı kira ödemelerinden aynı maddenin 5/b bendi uyarınca tevkif suretiyle vergi kesecekleri tabiidir.
Bilgi edinilmesi ve Müdüriyetinizi ilgilendiren hususlarında yanıtlanarak görüşümüzle birlikte mükellefe bilgi verilmesini rica ederim.
|
|