|
|
Dairesi
Ticari kazanç mükelleflerinin ticari işletmelerine dahil olmayan menkul sermaye iratlarının indirim oranı uygulanmadan önceki brüt tutarının hayat standardı uygulamasında izah nedeni gelir olarak dikkate alınması ve beyan edilen kazanç ve iratlar üzerinden hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde tev
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 22.03.1998
Sayı : B.07.0.GEL.0.40/4006267
Ticari kazanç mükelleflerinin ticari işletmelerine dahil olmayan menkul sermaye iratlarının indirim oranı uygulanmadan önceki brüt tutarının hayat standardı uygulamasında izah nedeni gelir olarak dikkate alınması ve beyan edilen kazanç ve iratlar üzerinden hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergilerin tamamının mahsup edilmesi gerekir.
Yazınızın incelenmesinden, ticari kazanç mükelleflerinin ticari işletmelerine dahil olmayan menkul sermaye iratları ile ilgili olarak söz konuşu menkul sermaye iratlarının hayat standardı uygulamasında izah nedeni gelir olarak dikkate alınıp alınmayacağı ile kesilen vergilerin mahsubunda tereddüte düşüldüğü anlaşılmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinin ikinci fıkrasının 5, 7, 12 ve 14 numaralı bentlerinde yazılı bulunan menkul sermaye iratlarının yıllık beyanname ile beyan edilmesine ilişkin açıklamalar 06.02.1998 tarih ve 23250 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 209 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nde yapılmıştır.
Öte yandan aynı Kanun'un Geçici 35. maddesinde gerçek usulde gelir vergisine tabi tutulan tacirlerle serbest meslek erbabının hayat standardı esasına tabi tutulacağı, beyan edilen gelirin hayat standardı esasına göre tespit edilen gelirden düşük olması halinde bu düşüklüğün hangi gelirlerle izah edilebileceği hükme bağlanmıştır,
Diğer taraftan, 3946 Sayılı Kanun'un 27. maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 35. maddesine eklenen 7 numaralı fıkrada, 'Mükellefler, kendilerine, eşlerine ve çocuklarına ait ve üzerinden gelir vergisi ödenen gelirleri (hamiline yazılı mevduat ve hamiline yazılı menkul kıymetlerden elde edilen gelirler hariç) ile kendilerine ve eşlerine ait emekli maluliyet dul ve yetim aylığı bulunduğunu belgelendirdikleri takdirde, bu gelirler hayat standardı esasına göre kazancın tespitinde izah nedeni gelir olarak kabul edilir' denilmiştir. Aynı Kanun'un 39. maddesinde de bu hükmün 1993 yılı gelirlerine de uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinin 8. bendinde, mevduat faizlerinin gerçek kişilere nakden veya hesaben ödenmesi sırasında istihkak sahiplerinin gelir vergisine mahsuben ödemeyi yapanlar tarafından vergi tevkifatına tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanun'un 121. maddesinde yıllık beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan bu Kanun'a göre kesilmiş veya götürü usulde tespit edilmiş olan kazanç ve ücretler dolayısıyla ödenmiş bulunan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisine mahsup edileceği, mahsubu yapılan miktarın (Götürü usulde tespit edilen ticari ve mesleki kazançlar için ödenen vergi ile asgari zirai vergiden doğanlar hariç) gelir vergisinden fazla olduğu takdirde aradaki farkın vergi dairesince mükellefe bildirileceği ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı üzerine kendisine red ve iade olunacağı belirtilmiştir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, üzerinden vergi tevkifatı yapılan menkul sermaye iratları (repo dahil) hayat standardı uygulamasında izah nedeni gelir olarak dikkate alınacaktır.
Öte yandan, hayat standardı esasına göre kazancın tespitinde menkul sermaye iratlarının indirim oranı uygulanmadan önceki brüt tutan izah nedeni gelir olarak kabul edilecektir.
Diğer taraftan, beyan edilen kazanç ve iratlar üzerinden hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergilerin tamamının mahsup edileceği tabiidir. Nitekim 06.02.1998 tarih ve 23250 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 209 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin (E) bölümünde yer alan 5 numaralı örnek ile bu konuya açıklık getirilmiştir.
|
|