|
|
Dairesi
Şirketin personeline faiz karşılığı olmaksızın verdiği borç paraların, ilgililerin daha sonraki ücretlerinden mahsup edilmek üzere verilmiş avans niteliğinde olması halinde, anılan Kanunun 94. mad
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 11.11.1996
Sayı : B.07.0.GEL.062/6208/53262
1Şirketin personeline faiz karşılığı olmaksızın verdiği borç paraların, ilgililerin daha sonraki ücretlerinden mahsup edilmek üzere verilmiş avans niteliğinde olması halinde, anılan Kanunun 94. mad
desi uyarınca ücret olarak vergi tevkifatına tabi tutulması, ancak ileride ödenecek ücretlerine mahsup edilmek üzere avans niteliğinde verilmemesi durumunda ise, sözkonusu tevkifatın yapılmaması gerekmektedir.
2. şirket tarafından personeline ev, araba satın almaşı ve evlenmesi durumunda maaşından avans verilmesi halinde düzenlenen avans makbuzu ile ücret ödeme işlemlerinde düzenlenen bordrolar birbirinden ayrı mahiyette kağıtlar olduğundan avans makbuzunun, binde 6 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
3. Şirketin personeline örneği belirtilen gerekçelerle borç para verilmesi işlemi ücret niteliğinde olduğundan katma değer vergisinin konusuna girmemektedir.
1193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61. maddesinde, ’ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.’ hükmü yer almıştır.
Öte yandan, aynı maddenin 2 numaralı bendinde, gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen paraların ücret sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, anılan Kanunun 94. maddesinde, maddede sayılan kişi ve kuruluşların yaptıkları ödemelerden (avans olarak ödenenler dahil) tevkifat yapacakları belirtilmiştir.
Bu hükümlere göre, sözkonusu şirketin personeline faiz karşılığı olmaksızın verdiği borç paraların, ilgililerin daha sonraki ücretlerinden mahsup edilmek üzere verilmiş avans niteliğinde olması halinde, anılan Kanunun 94. maddesi uyarınca ücret olarak vergi tevkifatına tabi tutulması, ancak ileride ödenecek ücretlerin mahsup edilmek üzere avans niteliğinde verilmemesi durumunda ise, sözkonusu tevkifatın yapılmaması gerekmektedir.
2488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1. maddesinde bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olacağı, bu Kanundaki kağıtlar teriminin ise yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade edeceği, aynı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun IV1/ı fıkrasında, maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat vesaire gibi her ne ad ile olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar için verilen makbuzlar ile bu paralar nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakdi veya tediyeyi temin eden kağıtların binde 4, 8, aynı tablonun 1/g fıkrasında da, avans makbuzlarının binde
6, tablonun 1/jfıkrasında ise, ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu mahiyetteki senetlerin 4, 8, nispetinde damga vergisine tabi olacağı belirtilmiştir.
Buna göre, adı geçen şirket tarafından personeline ev, araba satın almaşı ve evlenmesi durumunda maaşından avans verilmesi halinde düzenlenen avans makbuzu île ücret ödeme işlemlerinde düzenlenen bordrolar birbirinden ayrı mahiyette kağıtlar olduğundan avans makbuzunun, avans miktarı üzerinden 488 sayılı kanuna ekli (1) sayılı tablonun IV1/g fıkrası gereğince binde 6, ücret bordrosunun ise brüt ücret tutarı üzerinden (daha önce ödenen avans miktarı veya bunun için ödenen damga vergisi düşülmeden) aynı tablonun IV1/ı fıkrasına istinaden binde 4, 8 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Ancak, şirket tarafından personeline ev, araba satın almaşı ve evlenmesi sırasında personeline verilen borç paralar sebebiyle personelinden ödünç verilen para ile ilgili olarak alınan kağıtlar mahiyeti itibariyle borç senedi olduğundan, 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun Vl1/j fıkrası gereğince binde 4, 8 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerekir.
3. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1. maddesinde verginin konusunu teşkil eden işlemler sayılmış, esas itibari ile ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabi tutulmuş bulunmaktadır.
Bu itibarla, şirketin personeline örneği yukarıda belirtilen gerekçelerle borç para verilmesi işlemi ücret niteliğinde olduğundan katma değer vergisinin konusuna girmemektedir.
|
|