|
|
Dairesi
Gemi adamlarına, yalnızca uluslararası sularda geçen hizmetleri karşılığı yapılan ücret ödemelerindeki vergi kesintisi hk.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 07.01.1986
Sayı : 22128
Gemi adamlarına, yalnızca uluslararası sularda geçen hizmetleri karşılığı yapılan ücret ödemelerindeki vergi kesintisi hk.
Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 3239 sayılı Kanunla değişik 94. maddesinin (A) fıkrasının 2c bendinde yer alan, tam mükellefiyete tabi kişilerin yanında çalışan gemi adamlarına, münhasıran uluslararası sularda geçen hizmeti karşılığı yapılan ücret ödemelerinden 20.12.1985 tarih ve 85/10175 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %10 oranında vergi tevkifatı yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır. Ayrıca, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin (A) fıkrasının 2 numaralı bendinde yer alan ücret ödemeleri dışında kalan ücret ödemelerinde de, aynı fıkranın 1 numaralı bendi uyarınca Gelir Vergisi Kanunu’nun 103 ve 104. maddelerine göre vergi tevkifatı yapılacağı tabiidir.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 98. maddesine göre de, bir ay içinde yapılan ücret ödemelerine ait muhtasar beyannamenin ertesi ayın 20. günü akşamına kadar ilgili Vergi Dairesi’ne verileceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükümler uyarınca, ilgi yazınızda yer alan hususlar aşağıda açıklanmıştır.
1. Ücretlerinden %10 vergi tevkifatı yapılacak personelin, münhasıran 854 sayılı Kanun kapsamına giren gemi adamı olması ve uluslararası sularda hizmet görmesi esastır. 854 sayılı kanun kapsamına girmeyen personel ile 854 sayılı kanun kapsamına girmekle beraber uluslararası sularda hizmet ifa etmeyen personelin Ücretlerinden %10 oranı üzerinden vergi tevkifatı yapılmayıp, Gelir Vergisi Kanunu’nun 194. maddesine göre, vergi tevkifatının yapılması gerekmektedir.
2. Öte yandan, uygulamada kolaylık sağlanması açısından kalkış limanının Türkiye sınırları içinde olması, varış limanının ise Türkiye sınırları içinde olmaması halinde, geminin kalkış tarihinden itibaren, Türkiye’deki bir limana dönüşüne kadar geçen sürenin uluslararası sularda geçen süre olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür. Ancak, Türkiye’deki bir limandan kalkmakla beraber varış limanı Türkiye sınırları içinde bir veya birden fazla limana uğrayarak yükleme veya boşaltma yapması halinde, kalktığı tarihten itibaren Türkiye sınırları içinde olan bir limana dönüşüne
kadar geçen süre uluslararası sularda geçen süre olarak kabul edilecektir.
3. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun çeşitli maddelerinde, ücret ve ücret sayılan ödemelerden hangilerinin gelir vergisinden muaf veya müstesna tutulacağı hükme bağlanmıştır. %10 vergi oranı uygulanacak ücretler içinde sözü edilen istisna veya muafiyet hükümleri dikkate alınacaktır.
4. İlgi yazınız ve eki toplu iş sözleşmesinin incelenmesinden, personele çeşitli adlar altında ücret ödemesi yapıldığı ve bu ücretlerin bazılarının aylık ücretle birlikte sürekli verildiği (örneğin, makam tazminatı, çocuk yardımı, hafta tatili ücreti gibi) bazı ücretlerin yapılan fazla çalışma veya görev gereği (fazla mesai, seyir primi, tehlike primi, tanker primi, görev dışı ücretler gibi) olarak verildiği ve bazı ücret ödemelerinin de ücretliye sosyal yardım niteliğinde (ölüm yardımı, doğum yardımı, evlilik yardımı gibi) yapıldığı anlaşılmıştır.
Sözü edilen ücret ödemelerinden, asli ücrete bağımlı veya asli ücretle birlikte verilen ücretler ile yapılan ek çalışma ücretleri veya görevin niteliği itibariyle verilen ücretlerin, uluslararası sularda geçen hizmetlere tekabül eden kısımlarının %10 oranı uygulanarak vergiye tabi tutulması, bu ücretlerin uluslararası sularda geçmeyen hizmetlere tekabül eden kısminin da Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. madde eyer alan oranlar uygulanarak vergiye tabi tutulması gerekir.
5. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 36. maddesinde ’Muhtelif yerlerden ücret alan hizmet erbabı için 31. maddede yazılı indirimler, bunlardan en yüksek olan ücretin vergisine uygulanır. Hizmet erbabının vergi karnesi varsa indirimin uygulanacağı ücret bu karneyi muhafaza eden işverenden aldığı ücrettir. Vergi Usul Kanunu ile karne almaktan muaf tutulmuş olanlarda indirimin uygulanacağı ücret, aile durum sual varakasını muhafaza eden işverenden aldığı ücrettir.’ hükmü yer almıştır.
Bu hüküm uyarınca, yukarıda açıklanan esaslar dahilinde %10 oranının uygulanacağı ücretin tutarı, diğer ücretlerden yüksek ise özel indirimin bu ücrete uygulanması, diğer ücretlerin %10 oranı üzerinde vergiye tabi tutulacak ücretlerden yüksek olması halinde ise, özel indirimin diğer ücretlere uygulanması gerekmektedir.
6. Yukarıda da ifade edildiği üzere, bir aya ait yapılan ücret ödemelerine ait muhtasar beyanname müteakip ayın 20. günü akşamına kadar verilebilmektedir. Buna göre, ücretlerin, peşin ödenmesi nedeniyle, %10 oran üzerinden vergiye tabi tutulacak ücretlerin, puantajının yapılması sonunda ücretin tutarında bir farklılık olması halinde, bu ücretlere ait vergilendirmenin muhtasar beyanname verilmeden evvel ve aynı dönem içinde olması kaydıyla düzeltilmesi ve düzeltilmiş tutarlar esas alınarak muhtasar beyannamenin verilmesi mümkün bulunmaktadır.
|
|