|
|
Dairesi
İhtilaflı dönemde davacının İnşaat Mühendisleri Odasına vizesini yaptırdığı projelere ilişkin olarak düzenlediği ve odaya verdiği serbest meslek makbuzlarının kendisi tarafından düzenlendiği ve kendi iradesini yansıttığı anlaşıldığından ayrıca odanın belirlediği fiyatların altına inilemeyeceği gerçe
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Danıştay Üçüncü Daire
Tarih : 07.11.2002
Esas No : 2000/2733
Karar No : 2002/3559
İhtilaflı dönemde davacının İnşaat Mühendisleri Odasına vizesini yaptırdığı projelere ilişkin olarak düzenlediği ve odaya verdiği serbest meslek makbuzlarının kendisi tarafından düzenlendiği ve kendi iradesini yansıttığı anlaşıldığından ayrıca odanın belirlediği fiyatların altına inilemeyeceği gerçeği karşısında alt ve üst nüshaları farklı olan makbuzların üst nüshalarında yeralan tutarların gerçeği yansıtmadığı yolunda somut tespit bulunmadığından bahisle bu matrah farkı nedeniyle yapılan tarhiyatın kaldırılması yolundaki mahkeme kararında hukuka uygunluk bulunmadığı, serbest meslek ücreti olarak elde edilen hasılatın tahsil edildiği yılda vergilendirilmesi gerektiğinden bu hususun yapılacak araştırma sonucuna göre belirlenerek hüküm kurulması gerektiği.
İstemin Özeti : Mimar olarak faaliyette bulunan ve 1998 yılı hesapları incelenen davacının üst suretleri yüksek, alt suretleri düşük olmak üzere farklı serbest meslek makbuzu düzenlediği bir kısım hasılatı için eksik makbuz düzenlediği ve bir kısım hasılatı için de serbest meslek makbuzu düzenlemediği ileri sürülerek adına re'sen salınan kaçakçılık cezalı gelir vergisi ve fon payına karşı açılan davada; alt ve üst nüshaları farklı olarak düzenlenmiş olan 14 adet serbest meslek makbuzlarında yazılı hasılat tutarlarının hangisinin gerçek olduğunun altına makbuz düzenlenen müşteriler nezdinde karşıt inceleme yapılmak suretiyle tespiti gerekirken bu yönde bir tespitte bulunmadan belirlenen Katma Değer Vergisi hariç 2.895.503.000 lira matrah farkında hukuka uygunluk görülmediği, (...) Konut Yapı Kooperatifine yapılan proje çizme ve kontrolörlük hizmeti karşılığında 1998 yılında bu kooperatiften elde edilen katma değer vergisi dahil 1.825.000.000 lira hasılat için belge düzenlenmemesi nedeniyle matrah farkı bulunmuş ise de olayda 31.12.1998 tarihli 500.000.000 liralık çek karşılığında daha sonra elden tahsil edilen 400.000.000 liranın 1998 yılında elde edildiği yolunda somut bir tespit bulunmadığından bulunan matrah farkının bu kısmında (Katma Değer Vergisi hariç 347.826.087 lira da) isabet görülmediği, matrahtan tenzili gerektiği, öte yandan inceleme raporunda yeralan bilgiler ile ifadeleri alınan proje sahiplerinin beyanları ile birlikte değerlendirildiğinde makbuz düzenlememek veya eksik düzenlemek suretiyle bulunan katma değer vergisi hariç 88.956.521 lira matrah farkında yasaya aykırılık görülmediği, düzenlenip daha sonra iptal edilen makbuzlar nedeniyle bulunan matrah farkına gelince, vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin ortaya konulması açısıdan (...) isimli proje sahibinin ifadesine başvurularak elde edilen hasılatın somut olarak ortaya konulması gerekirken bu yönde bir araştırmaya gidilmeden varsayımdan hareketle bulunan katma değer vergisi hariç 95.000.000 lira matrah farkında yasaya uyarlık bulunmadığı, bu kısmın da matrahtan tenzili gerektiği ayrıca (...) isimli proje sahibi için odaya ödenen 47.747.000 lira vize harcının dönem hesaplarındaki gider kayıtlarından çıkarılmasında yasaya aykırılık görülmediği, davacının bilerek vergi matrahını eksik beyan ettiği bunun da inceleme sonucu ortaya çıkarıldığı ve bu nedenle kaçakçılık cezasında da yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle gelir vergisi ve fon payını 1.239.130.434 + 88.956.521 = 1.328.086.955 lira matraha göre değiştiren kaçakçılık cezalarına yönelik davayı ise reddeden (...) Vergi Mahkemesi kararının; vergi dairesi müdürlüğü tarafından, inceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatta yasalara aykırılık bulunmadığı, davacı tarafından ise, gerçek gelirin vergilendirileceği ilkesi doğrultusunda elde edilen gelirin somut veriler esas alınarak ortaya konulması gerektiği, odanın belirlediği rakamlar ile çalışmanın mümkün olmadığı ileri sürülerek bozulması istemleridir.
Karar : Temyize konu (...) Vergi Mahkemesi kararının proje sahiplerinden ifadeleri alınanların beyanlarına göre serbest meslek bakbuzu düzenlenmemesi ya da eksik düzenlenmesi nedeniyle bulunan matrah farkına, adına serbest meslek makbuzu düzenlenen (...) için önce düzenlenen serbest meslek makbuzunun iptal edilerek daha sonra düşük bedelli makbuz düzenlenmesi nedeniyle bulunan matrah farkına ve vize harcı giderleri ile kaçakçılık cezalarına ilişkin hüküm fıkrası aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüştür.
Vergi Usul Kanununun 3. maddesinin (B) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği, vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık olmayan şahit ifadesinin ispatlama vasıtası olarak kullanılamayacağı hükme bağlanmıştır.
(...) İnşaat Mühendisleri Odası ile (...) Belediye Başkanlığı'nın aralarında yaptığı protokol gereğince inşaat mühendisleri ve mimarların çizdikleri projelere inşaat ruhsatı verilmesi projelerin inşaat mühendisleri odasına onaylatılması şartına bağlanmış, oda da mimar ve mühendislerin onay için gönderdiği projeler için düzenlenen serbest meslek makbuzlarının fotokopilerini isteyerek makbuz bedeli üzerinden belli bir oranda vize harcı tahsili yoluna gitmiştir. İhtilaflı dönemde davacının inşaat mühendisleri odasına vizesini yaptırdığı projelere ilişkin olarak düzenlediği ve odaya verdiği serbest meslek makbuzlarının kendisi tarafından düzenlendiği ve kendi iradesini yansıttığı anlaşıldığından, ayrıca odanın belirlediği fiyatların altında inilemeyeceği gerçeği karşısında alt ve üst nüshaları farklı olan makbuzların üst nüshalarında yeralan tutarların gerçeği yansıttığı yolunda somut tespit bulunmadığından bahisle bu matrah farkı nedeniyle yapılan tarhiyatın kaldırılması yolundaki vergi mahkemesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Diğer taraftan (...) Konut Yapı Kooperatifinden 1998 yılında proje bedeli ve kontrolörlük ücreti olarak tahsil edilen katma değer vergisi dahil 1.825.000.000 lira hasılat için belge düzenlenmediği iddiasıyla yapılan tarhiyat, mahkemece, bu kooperatif tarafından davacı dönem sonunda verilen 31.12.1998 tarihli ve 500.000.000 lira bedelli çek karşılığında elden ödendiği ileri sürülen katma değer vergisi dahil 400.000.000 lira hasılatın ihtilaflı yılda elde edildiği yönünden bir tespit bulunmadığı gerekçesiyle matrah azaltılmak suretiyle değiştirilmiş ise de ödemenin ne zaman yapıldığı adı geçen kooperatif nezdinde yapılacak araştırma sonucuna göre tespit edilerek bu duruma göre karar verilmesi gerekirken böyle bir inceleme yapılmaksızın hüküm kurulmasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin kısmen kabulü ile (...) Vergi Mahkemesinin kararının alt ve üst nüshaları farklı serbest meslek makbuzları nedeniyle bulunan matrah farkına ilişkin hüküm fıkrası ile yapı kooperatifine düzenlenmeyen serbest meslek makbuzları yönünden bulunan matrah farkının azaltılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, diğer kısımlara yönelik taraflar temyiz istemlerinin reddine ve bu hususlara ilişkin hüküm fıkrasının onanmasına oybirliğiyle karar verildi.
|
|