|
|
Dairesi
Şirketin yurtdışında bulunan yan sanayiinin Türkiye’de bulunan firmanın iştiraki olarak değerlendirilmesi nedeniyle, üretim için yaptırılan ve ithal edilmeden yurt dışındaki yan sanayilerine teslim edilen kalıpların, yurtdışındaki iştirakin iktisadi kıymeti olarak kabul edilmesi, Türkiye’
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
06-07-2001
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Sayı : B.07.0.GEL.0.29/2971313484/36842 Şirketin yurtdışında bulunan yan sanayiinin Türkiye’de bulunan firmanın iştiraki olarak değerlendirilmesi nedeniyle, üretim için yaptırılan ve ithal edilmeden yurt dışındaki yan sanayilerine teslim edilen kalıpların, yurtdışındaki iştirakin iktisadi kıymeti olarak kabul edilmesi, Türkiye’deki firmanın bu kıymetler için amortisman ayırmaması ve yeniden değerleme yapmaması gerekmektedir. Yazınızın incelenmesinden, İliniz (...) Vergi Dairesi Müdürlüğü mükelleflerinden (X) A.Ş. tarafından defterdarlığınıza verilen 01.09.2000 tarih ve 66009 sayılı dilekçede, şirketleri için parça üretiminde kullanılmak üzere yurtdışında yaptırdıkları ve ithal edilmeden yine yurtdışında bulunan yan sanayilerin teslim edilen kalıpların, millileştirilmediğinden ve şirket bünyesinde bulunmadığından söz konusu kalıplar için verilen döviz cinsinden avansların kur değerlemesinin nasıl yapılacağı ile amortismana ve yeniden değerlemeye tabi olup olmayacakları ve KDV uygulamaları açısından herhangi bir işlem yapılıp yapılmayacağı yönünde görüş talep ettikleri, bunun üzerine konunun özellik arz etmesi nedeniyle uygulamaya esas olacak Bakanlığımız görüşlerinin bildirilmesinin istenildiği anlaşılmıştır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 313. maddesinde ’İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin bu kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.’ hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, aynı Kanun’un mükerrer 298. maddesinin birinci fıkrasında ’Bilanço esasına göre defter tutan Gelir ve Kurumlar Vergisi mükellefleri (imtiyazlı şirketler hariç; kollektif, adi komandit ve adi şirketler dahil) bilançolarına dahil amortismana tabi iktisadi kıymetleri ve bu kıymetler üzerinden ayrılmış olup bilançolarının pasifinde gösterilen amortismanları, her hesap dönemi sonu itibariyle aşağıdaki şartlarla yeniden değerleyebilirler. Şu kadar ki, İktisadi Devlet Teşekküllerinin yeniden değerleme yapmaları zorunludur.’ hükmü yer almaktadır. Adı geçen firmanın yurtdışında bulunduğunu belirttiği yan sanayi, Türkiye’de bulunan firmanın iştiraki gibi değerlendirilmelidir. Dolayısıyla üretim için yaptırılan ve ithal edilmeden yurtdışındaki yan sanayilerine teslim edilen kalıplar, yurtdışındaki iştirakin iktisadi kıymeti niteliğinde olacağından Türkiye’deki firmanın kayıtlarına alınması mümkün değildir. Buna göre, şirketin aktifinde yer almayan iktisadi kıymet için amortisman ayrılması ve yeniden değerleme yapılması mümkün bulunmamaktadır. Vergi Usul Kanunu’nun 280. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında ’Yabancı paralar borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayicinin takarrüründe muvazaa olduğu anlaşılırsa bu rayiç yerine alış bedeli esas alınır. Yabancı paranın borsada rayici yoksa, değerlemede uygulanacak kur Maliye Bakanlığı’nca tespit olunur.’ hükmü yer almaktadır. Buna göre, adı geçen şirketin kalıp için döviz olarak vermiş olduğu avanslar şirket için bir alacak niteliğinde olacağından, döviz olarak verilen bu avansların dönem sonunda değerlemeye tabi tutulması ve değerleme sonucu oluşan kur farkların da karkazar hesabına yazılması mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. maddesi uyarınca, ticari, sınai, zırai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabidir. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 6. maddesine göre, işlemlerin Türkiye’de yapılması mal teslimlerinde, malların teslim anında Türkiye’de bulunmasını ifade etmektedir. Bu itibarla, adı geçen firmanın parça üretiminde kullanmak üzere yurtdışında yaptırdığı kalıpları ithal etmeksizin yine yurtdışında bulunan yan sanayilerine teslim etme işlemi, söz konusu kalıpların teslim anında Türkiye’de bulunmaması nedeniyle katma değer vergisi konusuna girmemektedir.
|
|