|
|
Dairesi
Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler tarafından vakıflara aktarılan gelirler, GVK'nın 75. maddesinin 1,2 ve 3 numaralı bentlerinde sayılan kâr paylarından oluşmadığından, GVK'nın 946/bi bendine göre gelir vergisi kesintisi ile tabi tutulmaması gerekir.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 31.07.2000
Sayı : B.07.0.DEF.0.06.11/KVK2000/1300144/5980
Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler tarafından vakıflara aktarılan gelirler, GVK'nın 75. maddesinin 1,2 ve 3 numaralı bentlerinde sayılan kâr paylarından oluşmadığından, GVK'nın 946/bi bendine göre gelir vergisi kesintisi ile tabi tutulmaması gerekir.
Dilekçeniz ile 1999 yılı kurum kazancınız üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi ve fon payını ödedikten sonra kalan 766.543.595.000 TL. net kârı vakfınıza aktardığınızı, vakfa aktarılan kârdan Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinin 6/bi bendi gereğince 130.016.033.000 TL. vergi tevkifatı yaptığınızı ve tevkif ettiğiniz vergiyi Mart 2000 ayına ait muhtasar beyanname ile beyan ederek ödediğinizi belirterek, vakfa aktarılan söz konusu kârdan vergi tevkifatı yapılıp yapılmaması gerekiyorsa işletmeniz tarafından tevkif edilerek ödenen gelir vergisi ve fon payının tarafınıza iade edilmesi konusunda görüş bildirmemiz istenmektedir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde kurumlar vergisine tabi kurumlar sayılmış olup, (1) bendinde ise dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerin kurumlar vergisine tabi olacağı ve sendikaların dernek cemaatlerin de vakıf hükmünde sayılacağı belirtilmiştir. Aynı Kanun'un 4 ve 5. maddeleriyle de dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup, faaliyetleri devamlı bulunan sermaye şirketleriyle kooperatifler haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin dernek ve vakıfların iktisadi işletmesi olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri ile kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine etki etmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükme göre, dernek ve vakıfların bizatihi kendisinin vergi mükellefi olmadığı şayet varsa iktisadi işletmelerin kurumlar vergisine tabi olacağı açıktır.
Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinin 6 numaralı bendinin;
b/i alt bendinde; Kurumlar vergisinden istisna kazançlara isabet eden kısım düşüldükten sonra 75. maddenin ikinci fıkrasının 1, 2 ve 3 numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarından (kârın sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz) (kurumlar ile gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve muaf olanlara ödenenler dahil),
gelir vergisi stopajı yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanun'un 75. maddesinin ikinci fıkrasının 1 numaralı bendine; 'her nevi hisse senetlerinin kâr payları (kurucu hisse senetleri ve diğer intifa senetlerine verilen kâr payları ve pay sahiplerine hazırlık dönemi için faiz olarak veya başka adlarla yapılan her türlü ödemeler ile Sermaye Piyasası Kanunu'na göre kurulan yatırım fonları katılma belgelerine ödenen kâr payları dahil).'
2 numaralı bendinde; 'iştirak hisselerinden doğan kazançlar (limited şirket ortaklarının, iş ortaklıkları ortaklarının ve komanditerlerin kâr payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar zümreye dahildir. Kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan kârların ortaklara, kooperatiflere yaptıkları muameleler nispetinde tevzii, kazanç dağıtımı sayılmaz.)'
3 numaralı bendinde ise; 'kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kâr payları' kaynağı, ne olursa olsun menkul sermaye iradı olarak kabul edilmiştir.
Buna göre, 75. maddenin 1 numaralı bendinde belirtilen hisse senetleri, anonim şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketteki sermaye payını gösterir menkul kıymetleri, 2 numaralı bendinde belirtilen kazançlar, limited şirket ortaklarının, iş ortaklıkları ortaklarının ve adi komandit şirketlerin komanditer ortaklarının kâr payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar dahil olmak üzere (kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan karların ortaklara, kooperatif ile yaptıkları muameleler nispetinde dağıtımı hariç) iştirak hisselerinden doğan kazançları, 3 numaralı bendinde belirtilen kâr payları ise idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kâr paylarını ifade etmektedir.
Bu çerçevede, işletmeniz tarafından vakfınıza aktarılan gelirler, 75. maddenin, 1, 2 ve 3 numaralı bentlerinde sayılan kâr paylarından olmadığından, dilekçenizde belirtilen kâr aktarımından, Gelir Vergisi Kanunu'nu 946/bi bendine göre gelir vergisi kesintisi yapılmaması gerekir, ancak söz konusu gelirler üzerinden tevkifat yapılarak beyan edilmesi halinde ise, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 116 ve müteakip maddeleri gereğince işlem yapılacağı tabiidir.
Öte yandan, iktisadi işletmenizin kazanç unsurları içinde istisna kazançlarının bulunması halinde, söz konusu istisna kazançlar üzerinden (yatırım indirimi dahil) Gelir Vergisi Kanunu'nun 946/bii bendine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
|
|