|
|
Dairesi
Çeşitli nedenlerle işten ayrılan ve geçmiş dönemlerde kullanılmayan izin ücretlerinin ödenmesi durumunda ’Özel Gider İndirimi’uygulamasının ne şekilde olacağı hk.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
T.C.RNİSTANBUL VALİLİĞİRNİl Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü
Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11
Çeşitli nedenlerle işten ayrılan ve geçmiş dönemlerde kullanılmayan izin ücretlerinin ödenmesi durumunda ’Özel Gider İndirimi’uygulamasının ne şekilde olacağı hk.
İLGİ : ............01.2004 tarih ve ................sayılı dilekçeniz.
İlgi dilekçeniz incelenmiş olup, sorulan hususlar hakkında görüşlerimiz aşağıdaki şekildedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61.maddesinde; ’Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı) tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez…………’ hükmü yer almıştır.
Diğer taraftan aynı Kanun’un 63. maddesinde ’Ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır.
................
5. (3946 sayılı Kanunun 13. maddesiyle eklenen bent) (01.01.1994 tarihinden geçerli olmak üzere) Mükellefin kendisi, eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda, giyim ve kira harcamalarının yıllık toplam tutarının 1/3’ü,
Şu kadar ki, indirim konusu harcamaların Türkiye’de yapılması, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi ve bu belgelerin işverene verilmesi şarttır. Bu suretle hesaplanan indirim tutarı, harcamanın yapıldığı yıla ait ücretin yıllık vergi matrahının % 35’ini (94/5371 sayılı kararla 1994 yılı için % 23’ünü) geçemez. Bu indirim de dikkate alınmak suretiyle hesaplanan vergi ile mükellefin o yıl içinde tevkif suretiyle ödediği vergi tutarı arasındaki fark, ücretlinin ertesi yılda ödeyeceği gelir vergisinden mahsup edilir veya işverenler aracılığı ile kendisine nakden iade edilir. Bakanlar Kurulu bu bentte yer alan % 35 nispetini sıfıra kadar indirmeye kanuni oranına kadar artırmaya veya harcama konuları, harcama ve ücret tutarları itibariyle farklı oranlar tespit etmeye yetkilidir.
Ücretlinin harcama belgelerinin işverene ibrazı, beyanı ve verginin iadesine ilişkin sureleri tespit etmeye, iadeyi nakden veya mahsuben yatırmaya bu uygulamanın Usul ve Esaslarını tayin ve tespite Maliye Bakanlığı yetkilidir.’ hükmü yer almıştır.
Ayrıca konuya açıklık getiren 178 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin ’Muhtasar Beyanname veren İşverenler Yanında Çalışmakta İken İşten Ayrılan Emekli Olan ve Ölenlerle İlgili İşlemler’ başlıklı D/2. bölümünde;
’Muhtasar beyanname veren kamu kurum ve kuruluşları ile diğer işverenler yanında çalışmakta iken yıl içinde emekli olan işten ayrılan ve ölenlerin özel gider indiriminden doğan gelir vergisi farkı Ocak ayına ait olup 20 Şubat akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edilen tevkif suretiyle kesilen vergilerden mahsup edilecektir.
Bu mahsuba rağmen arta kalan özel gider indiriminden doğan vergi farkının bulunması halinde bu fark, muhtasar beyanname veren işverene vergi dairelerince nakten iade edilecektir. Bu iade vergi inceleme raporuna dayanılarak yapılacaktır.
Mahsup edilen vergi tutarı ile vergi dairelerince yapılan iadelerin işverenlerce 20 Şubat akşamına kadar hak sahiplerine nakten ödenmesi zorunludur. Ancak iadenin vergi dairesinden bu tarihten sonra alınması halinde vergi farkı hak sahiplerine alındığı tarihten itibaren 3 gün içinde ödenecektir.’ şeklinde açıklamalar yer almaktadır.
Bu hükümlere göre; mensuplarınızdan çeşitli nedenlerle geçmiş yıllarda bankanızdan ayrılan ve ilgili yıllarda kullanılmayan yıllık izinlerinin karşılığında daha sonraki yıllarda anlaşma sonucunda ödemesini yaptığınız geriye yönelik kullanılmayan izinlerin parası Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesi gereğince ücret olarak değerlendirilecektir. Ancak bu ücrete tasarruf etme hakkı, iznin ait olduğu yıldan bir sonraki yılda doğacaktır. Bu nedenle halen bankanızda çalışmakta olan ilgililerin söz konusu kullanılmayan izin farkından doğan ücreti tasarruf ettiği dönem itibariyle özel gider indirimine konu harcama belgelerini bankanıza ibraz etmeleri ve özel gider indirimine ait vergi farkının 178 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen esaslar çerçevesinde bankanızca ilgili şahıslara, mahsuben ödenmesi gerekmektedir.
İşten ayrılan ve başka bir işyerinde çalışan eski elemanlarınız ise söz konusu ücretlerine isabet eden harcama belgelerini yeni işverenlerine vermeleri ve yine gelir vergilerine mahsuben vergi iadesi almaları mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, söz konusu kişilerin bu ücretleri için; yılın tamamında yaptıkları harcama belgeleri özel gider indirimine konu harcama olarak dikkate alınabilecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
|
|