|
|
Dairesi
Yüksek Planlama Kurulunca, İzmir İçmesuyu projesi kapsamındaki ’Tahtalı Barajı’nın öngörülen tarihten önce bitirilmesi amacıyla Kamu Ortaklığı Fonundan işin müteahhidine faiz karşılığı verilecek avansın sözü edilen inşaat işi ile ilgilendirilmemesi gerekeceğinden, istihkak niteliğinde bu
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığ Özelgesi
Tarih : 8.4.1995
Esas No. : B.07.0.GEL.0.50/50296/18759
Yüksek Planlama Kurulunca, İzmir İçmesuyu projesi kapsamındaki ’Tahtalı Barajı’nın öngörülen tarihten önce bitirilmesi amacıyla Kamu Ortaklığı Fonundan işin müteahhidine faiz karşılığı verilecek avansın sözü edilen inşaat işi ile ilgilendirilmemesi gerekeceğinden, istihkak niteliğinde bulunmayan bu ödemeden GVK’nın 94. maddesine göre Gelir Vergisi tevkifatı yapılmaması gerekir.
BEHAŞE inşaat Ticaret Sanayi Limited Şirketi tarafından Defterdarlığınıza verilen ve bir örneği yazınız ekinde Bakanlığımıza gönderilen 31.3.1995 tarihli dilekçede, şirketlerinin taahhüdü altında bulunan ve yapımı halen devam eden İZMİR İçmesuyu Projesi kapsamındaki Tahtalı Barajı inşaatının erken bitirilmesi amacıyla Yüksek Planlama Kurulu’nun 10.2.1995 tarihli ve 95/711 Sayılı Kararı ile alacağı hakedişlere mahsuben şirketlerine 150.000.000.000 lira hızlandırma avansı verileceği bildirilmektedir.
Hazine Müsteşarlığınca şirketlerine belli bir faiz karşılığı verilecek olan bu avansın istihkak niteliğinde olmadığı bu nedenle % 5 gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmaması talep edilmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin 3 numaralı bendinde, 42. madde kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara (kurumlar dahil) ödenen istahkak bedellerinden gelir vergisi tevkifatı yapılması öngörülmüştür. Söz konusu ödemelerden yapılacak tevkifat oranı, 30.12.1993 tarihli ve 93/5148 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile % 5 olarak belirlenmiştir. Gelir Vergisi Kanunu’nun sözü edilen 94. maddesinin birinci fıkrasında bu tevkifatın avans olarak yapılacak ödemeler üzerinden de yapılacağı açıklanmıştır.
Bilindi üzere, inşaat ve onarma işlerinde, müteahhide ödemeler, işveren kuruluş tarafından
istihkak raporlarına göre yapılmaktadır. Ancak müteahhidin işlerini finanse edebilmesi için, daha sonra alacağı istihkaklara mahsuben işverenlerce avans verilebilmektedir. Bu nedenle inşaat işleri ile ilgili olarak verilen bu avanslar da istihkak niteliğinde olduğundan bunlar üzerinden de Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Yüksek Planlama Kurulunun 10.2.1995 tarihli ve 95/111 Sayılı kararma istinaden, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ile Müteahhit BeHaŞe İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi arasında’akdedilen ve Devlet Su işleri Genel Müdürlüğünce de imzalanan sözleşmede, Tahtalı Barajı ve Tesisleri inşaatı işinin iş bitim tarihinden önce bitirilmesi amacıyla. Kamu Ortaklığı Fonundan işin müteahhidi BeHaŞe inşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketine T.C. Merkez Bankası reeskont faiz oranı üzerinden 150.000.000.000 TL avans verilmesi ve bu avansın verilme ve mahsup edilme şartları konusunda esaslar belirlenmiştir.
Sözü edilen sözleşmenin 1. maddesinde, ’Müteahhit, işbu protokolün imzalanmasın) takiben ve kendisine avans ödemesi yapılmadan önce, verilecek avans miktarı ve avans tutarının % 25’ine eşdeğer miktarda (cezai şart karşılığı) ve sözleşme gereğince verilecek avans için tahakkuk edecek faizlerin de ödeneceği taahhüdünü içeren, ilk talepte kayıtsız şartsız ödemeli ayrı ayrı Banka Teminat Mektupları veya Devlet Tahvilini Müsteşarlığa teslim edecek ve müteahhit taratından verilen teminatların kabul edilebilirliğini takdir yetkisi Müsteşarlığa ait olacaktır.’, 4. maddenin (a) fıkrasında ise ’Avans Müteahhit uhdesinde kaldığı müddetçe,cari T.C. Merkez Bankası reeskont faizi (işbu sözleşmenin imza tarihi itibariyle % 64) üzerinden faize tabidir.’ denilmektedir.
Aynı maddenin (d) bendinde ise mahsup işlemine, avansın ilk dilim ödemesinin verilmesinden 2 ay sonra düzenlenecek ilk hakedişten başlamak üzere, ’hakediş + fiyat farkı hakedişi’ brüt tutarından % 20 oranında anapara ile avansın ödendiği tarihten itibaren müteahhit uhdesinde bulunan avans miktarına tahakkuk ettirilecek faiz tutarının mahsup edilmesi ile başlanacağı belirtilmektedir.
Sözleşmenin yukarıda açıklanan hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, Yüksek Planlama Kurulu’nun kararma istinaden, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığınca müteahhit BeHaŞe İnşaat Ticaret ve Sanayi Limited Şirketine faizle ödünç para verilmektedir. Ancak, ödünç verilen bu paranın veriliş nedeni olan Tahtalı Barajı ile Tesisleri İnşaat işinde harcanması ve daha sonra müteahhide ödenecek olan istihkak atacakları ndan mahsup edilmesini sağlamak amacıyla kredi sözleşmesine Devlet Su işleri Genel Müdürlüğü de taraf olarak dahil edilmiştir. Müteahhide ödenecek hakedişlerin yetmemesi veya hakedişin bulunmaması halinde, müteahhit firmanın verdiği teminat Müsteşarlık tarafından nakde çevrilecektir.
Bunagöre, izmir İçmesuyu projesi kapsamındaki ’Tahtalı Barajı’nın öngörülen tarihten önce bitirilebilmesi amacıyla Kamu Ortaklığı Fonundan işin müteahhidi BeHaŞe inşaat ve Sanayi Ticaret Limited Şirketine faiz karşılığı verilen 150.000.000,000 TL avansın sözü edilen inşaat işi ile ilgilendirilmemesi gerekir. Bu nedenle, istihkak niteliğinde bulunmayan bu ödemeden Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin 3 numaralı bendine göre gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekir.
Öte yandan, sözkonusu Tahtalı Barajı inşaatı işi için müteahhide ödenecek istihkakların sözkonusu kredi borcu ve tahakkuk ettirilecek faizlerin mahsup edilmesinden önceki tutarı üzerinden gerekli gelir vergisi tevkifatının yapılacağı tabiidir.
|
|