|
|
Dairesi
İhraç edilen malın yurt dışında bozulması nedeniyle Romanya Gümrüğünde imha olunan mal bedelinin, Romanya Gümrüğü yetkilileri tarafından düzenlenen tutanağın, söz konusu ülkede bulunan yurt dışı temsilciliğinde veya yurt içinde noterlerde Türkçe’ye tercüme ve tasdik ettirilmesi şartıyla, daha
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
17-03-1992
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Sayı : B.07.0.GEL.0.80/111335 İhraç edilen malın yurt dışında bozulması nedeniyle Romanya Gümrüğünde imha olunan mal bedelinin, Romanya Gümrüğü yetkilileri tarafından düzenlenen tutanağın, söz konusu ülkede bulunan yurt dışı temsilciliğinde veya yurt içinde noterlerde Türkçe’ye tercüme ve tasdik ettirilmesi şartıyla, daha önce hasılat kayıtlarında gösterilen malın satış bedelinin, kayıtlarda gider olarak gösterilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, mal sigortalı ise sigortadan alınacak bedelin hasılat yazılması gerekmektedir. iliniz Merkez Vergi Dairesi yükümlülerinden (S) Maya San. A.Ş. hakkında alınan yazınız ve ekleri incelenmiş olup, konuya ilişkin olarak aşağıdaki şekilde işlem yapılması uygun görülmüştür. 1 Bilindiği üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13. maddesinde kurumlar vergisinin 1. maddede yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Gelir Vergisi Kanunu’nun 38. maddesinde, ’Bilanço esasına göre ticari kazanç teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerler arasındaki müspet farktır.’ denilmiş, Vergi Usul Kanunu’nun 192. maddesinin üçüncü fıkrasında, aktif toplam ile borçlar arasındaki farkın, müteşebbisin işletmeye mevzu varlığım (öz sermayeyi) teşkil edeceği belirtilmiştir. Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 39. maddesinde, işletme hesabı esasında ticari kazancın,elde edilen hasılat ile giderler arasındaki müspet fark olduğu belirtildikten sonra, elde edilen hasılat ibaresinden de tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları, giderlerin ise tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade ettiği belirtilmiş bulunmaktadır. Diğer taraftan, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 278. maddesinde yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, dese ve ıskartaların emsal bedeli ile değerleneceği hükme bağlanmıştır. Diğer yandan, ihraç edilen malın bozulmasından dolayı yurt dışında imha edilmesi nedeniyle, emsal bedelinin takdir esasına göre tespit edilmesinin fiilen mümkün olamayacağı tabiidir. Bu nedenle, bozulması nedeniyle Romanya gümrüğünde imha olunan mal bedelinin, Romanya Gümrüğü yetkilileri tarafından düzenlenen tutanağın, söz konusu ülkede bulunan yurt dışı temsilciliğinde veya yurt içinde noterlerde Türkçe’ ye tercüme ve tasdik ettirilmesi şartıyla, daha önce hasılat kayıtlarında gösterilen malın satış bedelinin, kayıtlarda gider olarak gösterilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak.söz konusu mal sigortalı ise sigortadan alınacak bedelin hasılat yazılması gerekmektedir. 23065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11/1a maddesine göre ihracat teslimleri katma değer vergisinden istisnadır, istisna kapsamına giren bu teslimlerle ilgili olarak yül’Jsnilip indirilemeyen katma değer vergisi, Bakanlığımızca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Kanunun 32. maddesine göre iade edilmektedir. iade için aranılan belgeler 28 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nde açıklanmıştır. Bu belgelerden birisi de döviz alım belgesidir. Ancak, ilgi yazınızda, adı geçen firma tarafından Romanya’ya ihraç edilen ekmek mayasının Romanya gümrüğünde yapılan kontrolde bozulduğunun tespit edilerek teslim alınmadığı ve imha edildiği, ifade edilmektedir. Bu nedenle, adı geçen firmanın bu ihracat işlemiyle ilgili olarak döviz getirme yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı konusunda Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan bilgi istenilmiştir. Adı geçen Müsteşarlıktan alınan 8.3.1993 Tarih ve 30463 Sayılı yazıda, yükümlü firmanın doğrudan gümrük çıkış beyannamesinin ve imha tutanağının aslı ile Müsteşarlıklarına başvurması halinde döviz getirme yükümlülüğünün kaldırılması talebinin değerlendirileceği ifade edilmiştir. Bu çerçevede, adı geçen şirketin diğer belgeler yanında bu ihracat nedeniyle döviz getirme yükümlülüğünün bulunmadığına ilişkin Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan alacağı belgeyi ibraz etmesi halinde, söz konusu ihracat nedeniyle yaptığı iade taleplerinin genel hükümlere göre yerine getirilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, anılan Müsteşarlıktan alınacak olan böyle bir belgenin ibraz edilmemesi halinde, yükümlü firmanın iade talebinin yerine getirilmesi söz konusu olmayacak, diğer belgelerin ibrazı şartıyla, iadesi talep edilen katma değer vergisi, indirim yoluyla telafi edilecektir. Öte yandan, ihraç edilen malların sigortalı elması ve bozulan mal bedellerinin sigortadan tahsil edilmesi halinde, sigorta bedelinin ihracat bedeli olarak değerlendirilerek, iade taleplerinin genel hükümler çerçevesinde yerine getirilmesi mümkün olabilecektir.
|
|