Dairesi
Derneğe yapılan bağış ve kira ödemelerinin tevkifata tabi olup olmayacağı hk.
Karar No
0
Esas No
0
Karar Tarihi
01-01-2000
T.C İSTANBUL VALİLİĞİ İl Defterdarlığı Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11 Derneğe yapılan bağış ve kira ödemelerinin tevkifata tabi olup olmayacağı hk. İLGİ : .....8.2003 tarih ve ............ sayılı dilekçeniz. İlgide kayıtlı dilekçenizde inşaatı devam eden camiinizin bodrum katında bulunan dükkan ve depolardan elde ettiğiniz kira gelirleri ile derneğinize yapılan bağışlardan tevkifat yapılıp yapılmayacağını sormaktasınız. 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1/D maddesiyle dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisinin kapsamına alınmış, dernek ve vakıfların kendisi ise kurumlar vergisi kapsamı dışında tutulmuştur. Aynı Kanun'un 4 ve 5.maddeleriyle de dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler olduğu, bunların kazanç gayesi gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla tevdi edilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil muhasebeleri, kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerine tesir etmeyeceği hükme bağlanmıştır. Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda dernekler verginin mevzuu dışında bırakılmış, bunlara ait veya bağlı olan ve faaliyetleri devamlı bulunan iktisadi işletmeler vergi kapsamına alınmıştır. Genel anlamda mal ve hizmet üreten her ekonomik birim iktisadi işletme sayılır. İktisadi işletmelerin bazı karakteristik vasıfları bulunmaktadır. Bunlar 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 'İktisadi Amme Müesseseleri' başlığı altında yer alan gerekçesinde ayrıntıları ile belirtilmiştir. Söz konusu gerekçeye göre '...iktisadi mahiyetteki işletmelerin karakteristik vasıfları...'şunlardır. 1İşletmenin mevzuunun ve faaliyetinin tedavül ekonomisine iştiraki tazammun etmesi (satış veya ücret karşılığı iş yapılması gibi); 2. İşletmenin işlerin idaresi ve hesap tutma bakımlarından iktisadi veya mali muhtariyeti haiz bir teşekkül halinde görülmesi (işletmenin belli bir iş mevzuu ve sahası olması amme idarelerinde cari olan usul ve nizama göre idare edilmemesi...gibi) 3. İktisadi faaliyetin devamlı olması' Gerekçede yer alan bu hükümler iktisadi işletme kavramına genel bir açıklık getirmektedir. Öte yandan Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan değişiklikle yukarıda sıraladığımız genel gerekçenin 2. maddesi değiştirilerek iktisadi işletmelerin, iktisadi veya mali özerkliklerinin olmamasının vergilemeyi etkiyemeyeceği kanun maddesi haline getirilmiştir. Derneğinize ait dükkan ve depoların kiraya verilmesinin ticari, sınai ve zirai bir işletme olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla gayrimenkul kiralamanızdan dolayı ticari, sınai ve zirai bir işletme ortaya çıkmadığından bu faaliyet için derneğe ait bir iktisadi işletmeden de söz edilemeyeceği gibi beyanname verme zorunluluğu da doğmayacaktır. Diğer taraftan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94.maddesiyle maddenin birinci fıkrasında sayılan gerçek veya tüzel kişilerin maddenin bentlerinde sayılan ödemeleri yaptıkları sırada istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları belirtilmiş Kanun maddesinin 5/b bendiylede derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinin % 20 oranında tevkifata tabi tutulacağı, aynı Kanunun 6/c bendinde ise; 'Vakıflar ve derneklerin (Kanunla kurulan dernek ve vakıflar ile.....), iktisadi işletmelerinden elde edilenler dışında kalan ve tevkifata tabi tutulmamış olan her türlü gelirlerinden (dernek ve vakıflara kuruluşları sırasında tahsis edilen sermaye, üyelerine emeklilik aylık ve ikramiyesi vermek üzere çalışan vakıfların aidat gelirleri hariç, sıfır oranda tevkifata tabi tutulmuş gelirleri ile bağış ve yardımlar dahil); i) Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu menfaatlerine yararlı sayılan dernekler için % 0, ii) Diğer vakıf ve dernekler için % 0' tevkifat yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır. Bu itibarla derneğinize ait gayrimenkulleri (dükkan ve depo) kiralayan gerçek veya tüzel kişilerin Gelir Vergisi Kanunu'nun 94.maddesinde sayılanlar arasında yer alması halinde bu kiralama nedeniyle tarafınıza yapılacak kira ödemelerinin % 20 oranında gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması ve bunun üzerinden de % 10 fon payı kesintisi yapılması gerekmektedir. Ayırca, dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinden elde edilenler dışında kalan ve tevkifata tabi tutulmamış olan her türlü gelirlerin (98/12225 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla 1.1.1999 tarihinden geçerli olmak üzere) Gelir Vergisi Kanunu'nun 94.maddesinin 6/c bendinin ii) alt bendine göre % 0 oranında gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir. Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
Ücretsiz üyelik
Şifremi Unuttum
USD
Euro
Üfe & Tüfe Oranlarını görmek için aşağıdaki excel ikonuna tıklayınız.

*Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileridir.​

ÜFE & TÜFE
Endeks Arşivi

Excel Dokümanı
     
  Copyright ® 2013 Esenlik Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti. Web Tasarımı