|
|
Dairesi
Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılacak kira ödemelerinde vergi tevkifatı.
|
|
|
Karar No
0
|
|
|
Esas No
0
|
|
|
Karar Tarihi
01-01-2000
|
|
|
Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 16.12.1994
Sayı : B.07.0.GEL.0.74/101622
Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılacak kira ödemelerinde vergi tevkifatı.
Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullardaki çayocağı, büfe ve kantinlerin, Milli Eğitim Bakanlığı ile Bakanlığımız arasında yapılan bir protokol ile ’Milli Eğitim Vakfı’na kiralandığı, kiralanan bu çayocağı, büfe ve kantinlerin adı geçen vakıf tarafından üçüncü kişilere kiraya verilme suretiyle elde edilen gelir dolayısıyla iktisadi işletmenin oluşup oluşmayacağı, ayrıca Devlet dairelerinde bulunan çay ocaklarının vergilendirilmesi konusunda tereddüte düşüldüğü belirtilerek, sözü edilen hususlarla ilgili Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
Bakanlığımız ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında düzenlenen protokolde, ’Milli Eğitim Vakfenin kantinlerin aylık cirosunun %1’ini kira olarak Bakanlığımıza ödemesi, elde ettiği gelirin %80’ini de kantinin bulunduğu okula vermesi şart koşulmuştur.
Bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesinde, bu maddede yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu belirlenmiştir. Aynı Kanun’un 94. maddesinin (A) fıkrasının 3946 Sayılı Kanun’la değiştirilmeden önceki 6/b bendinde de vakıflara (Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınanlar hariç) ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden vergi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu.hükümlere göre, gayrimenkullerin kiralanması karşılığında elde edilen gelirler gayrimenkul sermaye iradıdır ve bu gelirler üzerinden vergi tevkifatı yapılması gerekir. Ancak, Bakanlar, Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında elde edilen gelirlerden, parantez içi hükmü gereğince vergi tevkifatı yapılmayacaktır.
Diğer taraftan, 1.1.1994 tarihinde yürürlüğe giren 3946 Sayılı Kanunla, 193 Sayı lı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin (A) fıkrasının 6/b bendinde yer alan Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılacak kira ödemelerinden vergi tevkifatı yapılmayacağı konusundaki parantez içi hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.
Ayrıca, 27.03.1994 Tarih ve 21887 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 47 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde vakıflara ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden 30.12.1993 Tarih ve 93/5148 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince %15 vergi tevkifatı yapılacağı, ancak, Kurumlar Vergisi Kanunu veya özel kanunlarla vergiden muaf tutulan dernek veya vakıfların kira gelirlerinden tevkifat yapılmayacağı belirtilmiştir.
Bu durumda, Bakanlar Kurulu Kararı ile vergi muafiyeti tanınan vakıflardan olan ’Milli Eğitim Vakfı’nın kiralama hakkını devraldığı Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullardaki kantin, büfe ve çay ocaklarının üçüncü kişilere kiraya verilmesi dolayısıyla elde ettiği gelirlerinden tevkifat yapılmaması gerekmektedir.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 37. maddesinde her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiştir. Aynı Kanun’un 47. maddesinde götürü usule tabi olmanın genel şartları, 48. maddesinde ise götürü usule tabi olmanın özel şartları tespit edilmiştir. Anılan Kanun’un götürülüğün genel şartlarına ilişkin 47/2. maddesinde, işyerlerinin emlak vergisi tarhına esas olan vergi değerinin belli olmaması halinde, işyerinin yıllık kira bedeline bakılarak götürü usulde mükellefiyetin tesisinin mümkün olup olmayacağına karar verileceği belirtilmiştir. Ayrıca, sistemin ne şekilde uygulanacağı konusunda, 167 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde gerekli açıklamalara yer verilmiştir.
Bu açıklamalara göre, Devlet dairelerinde kantin ve çayocağı gibi yerleri işletenlerin belirtilen şartları taşımaları kaydıyla götürü usulde vergilendirilmeleri mümkün bulunmaktadır. Belirtilen faaliyetleri sebebiyle gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerin Gelir Vergisi Kanunu’nun 50. maddesinde yer alan hüküm uyarınca, aynı işe devam ettikleri müddetçe götürü usulde vergilendirilmeleri mümkün değildir.
Diğer taraftan, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 161. maddesinde, vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerin tamamen durdurulması ve sona ermesinin işi bırakmayı ifade edeceği, işlerin herhangi bir sebep yüzünden geçici bir süre durdurulmasının işi bırakma sayılmayacağı belirtilmiştir.
Bu hüküm uyarınca işi bırakmaksızın takvim yılından daha kısa dönemlerde faaliyette bulunan mükellefler hakkında hayat standardı esasinin kist dönem olarak uygulanması söz konusu değildir.
|
|